Z danych GUS wynika, że w kraju istnienie 26 tys. jednostek sektora finansów publicznych. Obowiązek oszczędzania energii, a tym samym złożenia sprawozdania ma kilkanaście tysięcy z nich (cześć podmiotów ustawowo zwolniona została z obowiązku). Z informacji przekazanej Agnieszkę Głośniewską, rzecznik prasową URE wynika, że złożono nieco ponad 1000 sprawozdań.
- Prawdopodobnie, tak jak to zwykle bywa większość sprawozdań wpłynie ostatniego dnia – mówi Agnieszka Głośniewska.
Czytaj w LEX: Ustawowy cel zmniejszenia zużycia energii elektrycznej przez JST >>>
Pierwszy termin mija 31 marca
Obowiązek podjęcia działań, których celem jest ograniczenie o 10 proc. zużycia energii elektrycznej, nakłada ustawa o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku, która weszła w życie 18 października 2022 roku. Obowiązek dotyczy kierowników jednostek sektora finansów publicznych (JSFP). Przepisy ustawy przyznały prezesowi URE kompetencje do weryfikowania działań podjętych przez zobowiązane do uzyskania oszczędności JSFP oraz do nakładania kar za brak ich realizacji lub brak poinformowania regulatora o podjętych działaniach w ustawowym terminie.
O problemach z oszczędzeniem energii elektrycznej pisaliśmy:
- Samorządy mają zaoszczędzić 10 proc. energii, nie wszystkie dadzą radę
- Miasta ciemnieją, bo samorządy próbują oszczędzać na prądzie>>
Pierwsze sprawozdanie z realizacji celu oszczędności energii elektrycznej za grudzień 2022 roku, (formularz i objaśnienia można pobrać TUTAJ>>) kierownicy zobowiązanych jednostek muszą złożyć Prezesowi URE do 31 marca 2023 roku, za pośrednictwem skrzynki ePUAP . Kolejny raport, za cały 2023 rok, trzeba będzie złożyć do 31 marca 2024 roku.
Punktem odniesienia dla redukcji zużycia energii w grudniu 2022 roku jest średniomiesięczne zużycie energii elektrycznej od 1 stycznia 2018 r. do 31 grudnia 2019 r. Natomiast oszczędności osiągane w 2023 roku należy odnieść do całkowitego zużycia energii elektrycznej w roku 2022.
Prezes URE przypomina, że do całkowitego zużycia energii elektrycznej, od poziomu którego liczone są oszczędności, nie wlicza się zużycia energii:
- w budynkach wykorzystywanych na potrzeby obronności państwa;
- przez urządzenia techniczne i instalacje zapewniające ciągłość działania infrastruktury informatycznej jednostek sektora finansów publicznych (np. zużycie energii elektrycznej na potrzeby pracy serwerowni, której działanie z racji pełnionej funkcji nie powinno być ograniczane);
- w obiektach stanowiących infrastrukturę krytyczną zlokalizowaną na terenie Polski.
Kto ma obowiązek oszczędności energii?
Obowiązek podejmowania działań w celu zmniejszenia o 10 proc. całkowitego zużycia energii elektrycznej w zajmowanych budynkach (lub częściach budynków) oraz przez wykorzystywane urządzenia techniczne, instalacje i pojazdy mają wszystkie podmioty stanowiące jednostki sektora publicznego, a więc m.in.:
- organy władzy publicznej, w tym organy administracji rządowej, organy kontroli państwowej i ochrony prawa oraz sądy i trybunały;
- jednostki samorządu terytorialnego oraz ich związki;
- związki metropolitalne;
- instytucje gospodarki budżetowej;
- państwowe fundusze celowe;
- Zakład Ubezpieczeń Społecznych i zarządzane przez niego fundusze oraz Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i fundusze zarządzane przez Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego;
- Narodowy Fundusz Zdrowia;
- uczelnie publiczne;
- Polska Akademia Nauk i tworzone przez nią jednostki organizacyjne;
- państwowe i samorządowe instytucje kultury.
Zaniedbanie obowiązków zagrożone karą
Zgodnie z ustawą, nieprzekazanie Prezesowi URE Raportu jest równoznaczne z brakiem realizacji obowiązkowego celu zmniejszenia całkowitego zużycia energii elektrycznej, co zgodnie z ustawą podlega karze do 20 tys. zł.
Karze pieniężnej podlega też kierownik JSFP, który nie realizuje obowiązkowego celu zmniejszenia całkowitego zużycia energii elektrycznej w wymiarze określonym w ustawie. A także nie wskaże w raporcie działań podjętych w celu zmniejszenia zużycia energii.
W przypadku, w którym kierownik przekazał raport, jednak nie wskazał działań podjętych w celu realizacji obowiązkowego celu zmniejszenia całkowitego zużycia energii elektrycznej, a osiągnięto 10 proc. obniżenia zużycia energii elektrycznej, kierownik JSFP zostanie wezwany do przedstawienia wyjaśnień w celu weryfikacji czy faktycznie cel został zrealizowany.
Wiele pytań i wątpliwości
Samorządy terytorialne i podmioty zobowiązane mają jednak problem z zakwalifikowaniem się do podmiotów zobowiązanych do złożenia oświadczenia, czy np. takie raport mają składać jednostki które rozpoczęły działalność po 31 grudnia 2019 r. Zdaniem URE mają taki obowiązek, w kolumnie 5 wpisując wartość 0, a kolumnie 7 raportując energię zużytą od 1 do 31 grudnia 2022 i składając adnotację, że rozpoczęci działalności miało miejsce pod 31 grudnia 2019 r.
Wątpliwości dotyczą też sytuacji w której JSFP zajmuje kilka obiektów. URE wyjaśnia, że w takim przypadku należy rozliczyć zużycie energii elektrycznej ze wszystkich obiektów/nieruchomości, w których mieści się JSFP, a wartości dla wszystkich obiektów/nieruchomości trzeba zagregować w jednym wierszu. Natomiast Jeśli JSFP zajmuje jedynie część posiadanej nieruchomości, a pozostałą powierzchnię przeznacza na wynajem czy dzierżawę innemu podmiotowi, przy sporządzeniu raportu bierze pod uwagę jedynie zużycie energii elektrycznej w części nieruchomości użytkowanej przez jednostkę.
Urząd wyjaśnia też, że w przypadku oddziałów, fili lub innych jednostek podrzędnych JSFP decydujące znaczenie ma numer REGON. Jeśli oddział, filia lub inna jednostka podrzędna posiada odrębny numer REGON, jej kierownik powinien składać raport samodzielnie. Jeżeli jednak taki oddział, filia lub inna jednostka podrzędna posiada czternastocyfrowy REGON, w którym dziewięć pierwszych cyfr jest tożsamych z REGONEM jednostki nadrzędnej, wtedy składany jest jeden raport przez Kierownika nadrzędnej JSFP.
Problem sprawia definicja urządzeń technicznych i instalacji zapewniających ciągłość działania infrastruktury informatycznej jednostki. Proces URE wyjaśnia, że chodzi o urządzenia zapewniające ciągłość pracy infrastruktury informatycznej takie jak serwerownie, a nie całość infrastruktury informatycznej JSFP. Wyłączeniu podlegają, co do zasady, urządzenia kluczowe dla działania całości systemu informatycznego, a nie elementy składające się na ten system. Więcej wyjaśnień można znaleźć na stronie URE.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.