Dla wnioskodawcy, który ubiega się o zwrot podatku VAT za gaz do ogrzewania domu, kluczowe znaczenie ma to, czy jest odbiorcą końcowym, czyli stroną umowy. Kto faktycznie opłacił faktury jest sprawą drugorzędną. Z refundacji może też skorzystać osoba, która otrzymała dodatek węglowy pod warunkiem, że od stycznia 2023 r. jako główne źródło ogrzewania zadeklarowała kocioł gazowy i faktycznie go użytkuje co potwierdzają faktury VAT za gaz.

Na podstawie ustawy o szczególnej ochronie odbiorców paliw gazowych w 2023 roku, osoby ogrzewające domy i mieszkania gazem mogą w tym roku uzyskać zwrot podatku VAT za dostarczone paliwa gazowe w 2023 r i do połowy 2024 r. Trzeba pamiętać, że źródło ciepła musi być wpisane do centralnej ewidencji emisyjności budynku i trzeba spełnić kryterium dochodowe. O zwrot podatku może starać się osoba, której dane widnieją na rachunku.  O taki  dodatek mogą ubiegać się gospodarstwa domowe, które używają gazu (wyłączony jest gaz LPG) do celów grzewczych, czyli do ogrzewania domu. Dodatek gazowy nie należy się tym, którzy wykorzystują go np. do gotowania w kuchni lub do podgrzewania wody użytkowej.

Zobacz nagranie szkolenia: Dodatek gazowy >

Wniosek składa tylko osoba, która podpisała umowę o zakup gazu

 Wniosek o wypłatę refundacji podatku VAT za dostarczone paliwa gazowe w 2023 r.  liczy cztery strony i 5 załączników, uzależnionych od sytuacji danego gospodarstwa (formularz informacji niezbędnych do wyliczenia średniego dochodu na osobę w gospodarstwie domowym, oświadczenie o dochodach, wielkości gospodarstwa rolnego, oświadczenie o ilości zużytych paliw gazowych w przypadku wniosku wykraczającego poza 2023 rok, oświadczenie o informacjach niezbędnych do określenia  wysokości refundacji podatku VAT, w przypadku wniosków składanych po 29 lutego 2024 r.).

Wnioskodawcą może być tylko członek gospodarstwa domowego, z którym została zawarta umowa na dostarczenie paliwa gazowego w gospodarstwie domowym, czyli osoba której dane wskazane są na fakturze. To wyklucza m.in. najemców nieruchomości, którzy nie są stronami umowy zakupu gazu.

Sprawdź w LEX: Czy żonie wypłacić refundację VAT po dostarczeniu aktu zgonu męża oraz zmianie odbiorcy gazu? >

Przy czym jeśli osoba, która podpisała umowę z dostawcą gazu nie może osobiście złożyć wniosku w urzędzie:

  • może złożyć wniosek elektronicznie lub przez aplikację mobilną „mObywatel”
  • wniosek może skutecznie złożyć inna osoba (np. inny członek gospodarstwa domowego) na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez wyżej wymienioną osobę uprawnioną.

Do wniosku trzeba dołączyć faktury dokumentujące dostarczenie paliw gazowych i dowody ich opłacenia. Dokumenty te są niezbędne do złożenia wniosku. Jeśli to jest niezbędne w danym przypadku trzeba też złożyć np. dokumenty zaświadczające o dochodzie, dowód zasądzenia alimentów, informacje o dochodach uzyskiwanych z gospodarstwa rolnego.

Czytaj w LEX: Dodatek gazowy dla gospodarstw domowych >>>

 

Kto opłaca rachunki nie ma znaczenia

Problemy może stwarzać pojęcie „odbiorca paliw gazowych”? Czy jest to tylko osoba, na którą została wystawiona faktura dokumentująca dostarczenie paliw gazowych do tego odbiorcy przez przedsiębiorstwo energetyczne? Czy może być to też osoba, która otrzymała fakturę wystawioną na kogoś innego, jednak fizycznie to ona dokonała zapłaty.  

Przykładowo. Wnioskodawca, który jest odbiorcą końcowym widniejącym na fakturze, uzyskał wpis do CEEB i spełnia kryterium dochodowe zwrócił się do gminy z wnioskiem o refundację VAT za miesiąc styczeń - luty 2023 r. Przedłożył potwierdzenie opłacenia rachunku. Fakturę opłacił jego ojciec, z którym nie tworzy on gospodarstwa domowego (ojciec mieszka pod innym adresem).

Sprawdź w LEX: Czy faktura zapłacona po terminie uprawnia do otrzymania refundacji VAT? >

Według przepisów ustawy odbiorca paliw gazowych to osoba, która jest wpisana w fakturze VAT i ma zawartą umowę na dostawę paliw gazowych (sprzedaży, kompleksową, rezerwową). Osoba, która opłaciła fakturę VAT i nie jest wskazana w tej fakturze jako odbiorca paliw gazowych nie może skutecznie złożyć wniosku o refundację podatku VAT.  Kto dokonał opłat za faktury jest kwestią drugorzędną.

Przy czym, warunkiem otrzymania refundacji podatku VAT jest przedstawienie dowodu zapłaty za fakturę VAT. Może to być każdy dokument bankowy lub księgowy potwierdzający zapłatę za fakturę VAT.

Termin na złożenie wniosku

Wniosek należy złożyć w gminie właściwej miejsca zamieszkania wnioskującego. Trzeba w nim określić czy składany jest po raz pierwszy, czy kolejny raz. Wniosek można bowiem złożyć za cały okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2023 roku lub też składać np. co kwartał w danym roku. Trzeba wtedy jednak wskazać czy dane gospodarstwa i jego członków nie zmieniły się.

  • Do 29 lutego 2024 roku wnioski można składać w dowolnym terminie po otrzymaniu faktury VAT. 
  • Od 1 marca 2024 roku, wniosek może obejmować jedynie fakturę VAT otrzymaną w terminie do 30 dni poprzedzających złożenie wniosku. Wówczas trzeba wypełnić załącznik nr 4, oczywiście załączając stosowną fakturę. Czyli faktura otrzymana 17 kwietnia 2024 r. musi być wraz z wnioskiem złożona do dnia 17 maja 2024 r.

W przypadku złożenia faktury dokumentującej dostarczenie paliw gazowych za okres wykraczający poza rok kalendarzowy 2023 trzeba wypełnić załącznik nr 2. Jeśli na fakturze nie jest wyszczególniona ilość paliw gazowych za 2023 rok, trzeba obliczyć ją następująco:

  • podzielić liczbę dni z 2023 roku, które obejmuje faktura, przez liczbę wszystkich dni, które obejmuje faktura, 
  • wynik pomnożyć przez ilość dostarczonych paliw gazowych, która widnieje na fakturze.

O miejscu złożenia wniosku decyduje miejsce zamieszkania nie zameldowania; jeśli składający wniosek dysponuje kilkoma budynkami lub lokalami na terenie różnych gmin, tylko jeden z nich będzie stanowić lokalizację danego gospodarstwa domowego.

 

Niezbędny wpis do CEEB

Korzystanie z gazu do ogrzewania domu lub mieszkania musi być wykazane jako główne źródło ogrzewania w Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków. Tym źródłem może być:

  • kocioł gazowy,
  • bojler gazowy
  • podgrzewacz gazowy przepływowy
  • kominek gazowy

A co w przypadku gdy o refundację VAT wystąpią osoby, które otrzymały wcześniej dodatek węglowy (w przypadku osób, które mają więcej niż jedno źródło ciepła zgłoszone do CEEB)? Przykładowo we wrześniu 2022 r. osoba deklarowała, że głównym źródłem ogrzewania jest kocioł na paliwo stałe a od stycznia 2023 r. głównym źródłem ogrzewania będzie kocioł gazowy. Czy takim osobom będzie przysługuje refundacja?
Ministerstwo Klimatu odpowiada twierdząco. Wyjaśnia, że refundacja podatku VAT będzie przysługiwała jeśli odbiorca od stycznia 2023 r. jako główne źródło ogrzewania zadeklarował kocioł gazowy i faktycznie go użytkuje, dowodem na to będą faktury VAT za dostarczone paliwo gazowe.

Czytaj w LEX: Centralna Ewidencja Emisyjności Budynków - obowiązki właścicieli i zarządców budynków oraz JST >>>

Przeczytaj także: Gminy dostały więcej czasu na obsługę wniosków o dodatek węglowy>>

Dodatek gazowy, a kryterium dochodowe

Kolejnym ważnym warunkiem jest kryterium dochodowe z dodatku osłonowego. Zwrot przysługuje tym gospodarstwom domowym, których przeciętne miesięczne dochody nie przekraczają:

  • 2100 zł brutto w gospodarstwie jednoosobowym definiowanym jako: osoba fizyczna składająca wniosek o wypłatę refundacji podatku VAT samotnie zamieszkująca i gospodarująca
  • 1500 zł brutto na osobę w gospodarstwie wieloosobowym definiowanym jako: osoba fizyczna składająca wniosek o wypłatę refundacji podatku VAT oraz osoby z nią spokrewnione lub niespokrewnione pozostające w faktycznym związku, wspólnie z nią zamieszkujące i gospodarujące.

Przy czym w przypadku wniosku złożonego:

  • od 1 stycznia do 31 lipca 2023 r. bierze się dochody osiągnięte w 2021 roku,
  • po 31 lipca 2023 r. dochody z 2022 r.

 

Co podlega refundacji

Refundacja przysługuje zarówno za VAT za dostarczone paliwa gazowe jak i za VAT za pozostałe pozycje na fakturze (opłaty dystrybucyjna, opłata abonamentowa. Czyli wszystkie części składowe zamieszczone na fakturze VAT objęte są refundacją podatku VAT.

Kto nie może otrzymać zwrotu za gaz

Refundacja podatku VAT z rachunku za gaz nie przysługuje osobom zamieszkującym w budynkach wielolokalowych, w przypadku których opłaty za gaz nalicza spółdzielnia.  Skoro poszczególni mieszkańcy nie mają faktury imiennej, to nie są stroną umowy z  sprzedawcą paliw gazowych.

Podobnie, zwrotu VAT za gaz nie otrzyma najemca lokalu, w sytuacji gdy faktura za dostarczone paliwo wystawiona jest na właściciela lokalu.

Cudzoziemiec może ubiegać się o zwrot

O zwrot może ubiegać się też cudzoziemiec, który ma:

  • zezwolenie na pobyt stały lub pobyt rezydenta,
  • status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą,
  • zgodę na pobyt ze względów humanitarnych lub na pobyt tolerowany,
  • obywatelstwo państwa Unii Europejskiej (UE), Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) lub Szwajcarii.

 

Sprawdź w LEX:
Czy refundacja VAT w dodatku gazowym dotyczy całej faktury (pobrany gaz oraz pozostałe opłaty) czy tylko za pobrany gaz? >
Czy wniosek o refundację VAT może złożyć wspólnota mieszkaniowa, która posiada umowę na dostawę paliwa gazowego? >
Czy osoba, która otrzymała dodatek węglowy może ubiegać się o refundację VAT za gaz? >