Czy w myśl ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach worek jest pojemnikiem?

Czy worek w myśl ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 391, z późn. zm.) dalej u.u.c.p.g. jest pojemnikiem, a co za tym idzie wyposażenie nieruchomości w worki, np. do selektywnego zbierania odpadów komunalnych jest obowiązkiem właściciela nieruchomości i nie może być finansowane z opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi?

Odpowiedź:

Zgodnie ze zmianami, które weszły w życie od dnia 1 stycznia 2012 r., odpady komunalne zbierane są do pojemników, których rodzaj i pojemność, zgodnie z art. 4 ust. 2 pkt 2 u.u.c.p.g., powinny zostać określone przez radę gminy w regulaminie utrzymania czystości i porządku na terenie gminy. Wcześniej u.u.c.p.g. stanowiła, że odpady komunalne zbierane są do urządzeń do zbierania odpadów komunalnych. Znowelizowane przepisy zastąpiły termin "urządzenia do zbierania odpadów komunalnych" pojęciem "pojemniki do zbierania odpadów komunalnych". Ustawodawca nie zdefiniował jednak pojęcia "pojemnik" w przepisach u.u.c.p.g.

Zgodnie z definicją podaną w słowniku języka polskiego, przez pojemnik powinno się rozumieć przedmiot służący do gromadzenia innych przedmiotów.

Warto w tym miejscu zwrócić uwagę na opracowanie/poradnik Ośrodka badawczo-rozwojowego ekologii miast w zakresie zasad określania liczby i rodzaju pojemników do zbierania odpadów komunalnych, w tym do selektywnego gromadzenia oraz częstotliwości ich opróżniania z 2006 r. przygotowanego dla Ministra Budownictwa. W pkt 6 tego poradnika (Urządzenia do zbierania odpadów komunalnych w świetle ustawy o systemie oceny zgodności oraz norm) zostały wskazane normy dla pojemników do gromadzenia odpadów komunalnych. Część opracowania z pkt 7 poradnika natomiast (Zasady określania liczby i rodzaju pojemników do zbierania odpadów komunalnych, w tym przeznaczonych do selektywnego gromadzenia odpadów oraz częstotliwości opróżniania pojemników) wskazuje zasady dotyczące określania liczby i rodzaju pojemników do zbierania odpadów komunalnych. W tej części (str. 23 opracowania) zostało zawarte stwierdzenie, że ww. zasady dotyczące pojemników powinny obowiązywać w przypadku zbiórki prowadzonej w workach, zalecanej dla zabudowy jednorodzinnej. Mimo, że poradnik nie ma mocy prawnej, a ponadto został opracowany jeszcze przed wprowadzeniem do u.u.c.p.g. pojęcia "pojemników do zbierania odpadów komunalnych", to wydaje się, że jego treść można traktować jako wskazówkę interpretacyjną dla obecnie obowiązujących przepisów.

Wydaje się zatem, że w świetle powyższego, nie ma przeciwwskazań aby w przypadku zabudowy jednorodzinnej worki mogły być rozumiane tożsamo z pojemnikami do zbierania odpadów komunalnych. Worki takie muszą oczywiście spełniać odpowiednie warunki, aby gromadzenie w nich odpadów było bezpieczne z punktu widzenia ochrony środowiska.

Zakładając zatem, że w określonych przypadkach worki pełnią funkcję pojemnika na odpady, oznacza to, w świetle przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 u.u.c.p.g., że właściciele nieruchomości muszą zapewnić we własnym zakresie wyposażenie nieruchomości w pojemniki (w tym – worki w przypadku zabudowy jednorodzinnej) służące do zbierania odpadów komunalnych oraz utrzymywanie tych pojemników w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym. Obowiązek wyposażenia nieruchomości w pojemniki służące do zbierania odpadów komunalnych stanowi jeden z podstawowych obowiązków właściciela nieruchomości.

Warto również przytoczyć interpretację Ministerstwa Środowiska z dnia 12 października 2011 r. w zakresie obowiązków wyposażenia nieruchomości w pojemniki. W interpretacji tej MŚ wskazuje wprawdzie na brzmienie art. 5 ust. 1 pkt 1 u.u.c.p.g., zgodnie z którym to na właścicielach nieruchomości ciąży obowiązek wyposażenia ich w pojemniki do zbierania odpadów komunalnych oraz na art. 9d u.u.c.p.g., w którym został określony zakres obowiązków podmiotu odbierającego odpady komunalne i nie należy do nich dostarczenie takich pojemników. Mimo to, MŚ wskazało w ww. interpretacji, że dostarczanie pojemników do zbierania odpadów czy ich mycie może stanowić dodatkową usługę świadczoną przez gminę w zakresie odbierania odpadów komunalnych, za dodatkową opłatą w trybie art. 6r ust. 4 u.u.c.p.g. Oznacza to, że gmina może przejąć obowiązek od właścicieli nieruchomości w zakresie wyposażenia nieruchomości w pojemniki do gromadzenia odpadów komunalnych za dodatkową opłatą (obok opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi), co może zostać zamieszczone w dodatkowej uchwale rady gminy wydanej na podstawie art. 6r ust. 4 u.u.c.p.g. (nie zaś w regulaminie uchwalonym przez gminę).