Czy nieprawidłowo ustalone kryteria oceny ofert mogą być podstawą unieważnienia przetargu?

Po otwarciu ofert okazało się, że zamawiający nieprawidłowo ustalił kryteria oceny ofert. W efekcie oferta wybrana na podstawie wskazanych kryteriów nie będzie ofertą najkorzystniejszą ekonomicznie. Czy można w tej sytuacji unieważnić postępowanie?

Odpowiedź eksperta pochodzi z programu LEX Zamówienia Publiczne.

Zgodnie z art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 907), Zamawiający wybiera ofertę najkorzystniejszą na podstawie kryteriów oceny ofert określonych w specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Kryteriami oceny ofert są cena albo cena i inne kryteria odnoszące się do przedmiotu zamówienia, w szczególności jakość, funkcjonalność, parametry techniczne, zastosowanie najlepszych dostępnych technologii w zakresie oddziaływania na środowisko, koszty eksploatacji, serwis oraz termin wykonania zamówienia. 

Oferta najkorzystniejsza to oferta , która przedstawia najkorzystniejszy bilans ceny i innych kryteriów odnoszących się do przedmiotu zamówienia publicznego, albo ofertę z najniższą ceną, a w przypadku zamówień publicznych w zakresie działalności twórczej lub naukowej, których przedmiotu nie można z góry opisać w sposób jednoznaczny i wyczerpujący - ofertę, która przedstawia najkorzystniejszy bilans ceny i innych kryteriów odnoszących się do przedmiotu zamówienia publicznego.

W pierwszej kolejności, próbując odpowiedzieć na powyższe pytanie, należy wskazać, iż zgodnie z art. 2 pkt 5 p.z.p. oferta najkorzystniejsza to nie zawsze oferta najkorzystniejsza ekonomicznie. Następnie należałoby odpowiedzieć na pytanie, czy w oparciu o wskazane kryteria oceny ofert przez Zamawiającego została w sposób prawidłowy wybrana oferta najkorzystniejsza. Jeżeli tak, a nastąpi to wtedy, gdy w sposób właściwy, kompleksowo zostanie dokonana analiza oferty pod względem spełnienia wszystkich wyznaczonych cech przedmiotowych ustanowionych jako kryteria oceny ocen (decydujące znaczenie ma sumaryczna ocena poszczególnych kryteriów oceny oferty (wyrok Sądu Okręgowego w Katowicach (XIX Ga 468/2010)) - to wówczas ewentualne unieważnienie postępowania na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 7 p.z.p. nie jest postępowaniem właściwym. 

W sytuacji jednak, gdy Zamawiający w prowadzonym przez siebie postępowaniu już po otwarciu ofert zorientował się, iż popełnił błąd w kryteriach oceny ofert, to na tym etapie postępowania nie może dokonać zmiany kryteriów oceny ofert. Zaistniała wada jest wadą na tym etapie nie usuwalną. Należy wówczas rozważyć możliwość unieważnienia postępowania na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 7 p.z.p. Zastosowanie bowiem w postępowaniu kryteriów oceny ofert, które nie gwarantują wyboru oferty najkorzystniejszej, stanowi naruszenie art. 91 ust. 1 w związku z art. 91 ust. 2 p.z.p. oraz art. 2 pkt 5 p.z.p.

Autor odpowiedzi: Agata Baranowska