Podczas zorganizowanego w piątek w Katowicach IV Forum Nowej Gospodarki minister nawiązała do przyjętej na początku kwietnia w Krakowie wspólnej strategii rozwoju województw śląskiego i małopolskiego do 2020 r. Jak mówiła Bieńkowska, to pierwszy taki program, którego realnym podłożem jest chęć i potrzeba współpracy obu regionów.
Podkreśliła przy tym, że w polityce regionalnej obecnie „bardzo wzmacnia się wymiar terytorialny, o którym Europa mówi od sześciu lat”. Oznacza to, że nowe projekty powinny być tworzone pod kątem rzeczywistego ich wpływu na rozwój danego terytorium, czyli, jak mówiła – powinny być skrojone na miarę.
„Będziemy namawiać, choć będzie to suwerenna decyzja marszałków województw, aby wprowadzić pewne specjalnie wydzielone działania, jeśli chodzi o projekty ponadregionalne, natomiast to, co możemy zrobić w programach krajowych, to na pewno będziemy takie projekty premiować” - zapowiedziała minister.
Jak wyjaśniła, chodzi o przygotowywanie i stosowanie takich kryteriów, które pomogą wyławiać spośród zgłaszanych projektów te ponadregionalne.
Preferencje dla projektów ponadregionalnych mają być stosowane np. w krajowym programie Inteligentny Rozwój, w którym znajdzie się ok. 8 mld euro, a który ma być skoncentrowany m.in. na tworzeniu silnej bazy badawczo-rozwojowej w firmach oraz na współpracy uczelni i przedsiębiorstw. Będzie to też jedyny program, z którego będą mogli skorzystać wielcy przedsiębiorcy.
Bieńkowska zapowiedziała też, że projekty ponadregionalne będą mogły być realizowane także w ramach tzw. kontraktów terytorialnych. W ramach tego instrumentu – negocjowanego przez MRR z województwami - realizowane mają być duże, finansowane z różnych źródeł, również z programów krajowych, inwestycje o znaczeniu regionalnym.
Obecnie w sprawie kontraktów terytorialnych resort rozwoju regionalnego spotyka się roboczo z województwami. Właściwe rozmowy ministerstwo będzie chciało prowadzić z nimi we wrześniu i październiku.
Szereg ponadregionalnych projektów – pod kątem m.in. nowych środków unijnych - chcą przygotować władze woj. śląskiego i małopolskiego.
W przyjętej w kwietniu wspólnej strategii obu województw zapisano trzy strategiczne cele: wzmacnianie relacji i integrację regionów, łączenie aktywności podmiotów i potencjałów wraz z poszerzaniem możliwości współpracy i realizowania projektów rozwojowych, a także wzmacnianie pozycji makroregionu w otoczeniu, w tym podwyższanie jego atrakcyjności. Dla ich realizacji uzgodniono szereg projektów kluczowych.
Z danych resortu rozwoju regionalnego wynika, że województwa śląskie i małopolskie otrzymają najwięcej pieniędzy w ramach regionalnych programów operacyjnych na lata 2014-20 – według obecnych wyliczeń pierwsze z nich może liczyć na ok. 3 mld euro, a drugie - na ok. 2,5 mld euro.