Nad tymi problemami pochyliła się 26 kwietnia Sejmowa Komisja do spraw Petycji. Autorzy kilku petycji domagają się zmian w ustawie z 23 października 2018 r. o Funduszu Solidarnościowym. Chcą, aby usługi asystenckie i opieka wytchnieniowa były realizowane w trybie ciągłym, bez przerw. Zbyt późne ogłaszanie przez resort rodziny tych programów sprawia, że osoby z niepełnosprawnościami mogą skorzystać z usług asystenta, a opiekunowie z opieki wytchnieniowej dopiero kilka miesięcy po początku roku. Tak było np. w roku 2021.

Czytaj także: Uchodźcy z Ukrainy skorzystają z programu usług asystenckich dla osób niepełnosprawnych>>

 

 

Szkolenie asystentów kosztuje, a samorządy planują budżety

Autorzy petycji zwracają uwagę jeszcze na inny problem związany ze zbyt późno ogłaszanymi konkursami na te programy dla samorządów i organizacji pozarządowych. Wskazują, że fundacje czy stowarzyszenia ponoszą koszty związane ze szkoleniem asystentów, nie mogąc im zapewnić zatrudnienia przez cały rok. Powoduje to, że przeszkolone, wykwalifikowane osoby szukają pracy u innych pracodawców, którzy umożliwią im zarobkowanie przez cały rok. Także gminy i samorządy układają pod koniec roku swoje budżety, co jest istotne przy planowaniu wydatków na wkład własny do tych programów.

W Milickim Stowarzyszeniu Przyjaciół Dzieci i Osób Niepełnosprawnych co prawda program asystenta jest kontynuowany już od 1 stycznia 2022 r., ale tylko dlatego, że organizacja może pozwolić sobie na sfinansowanie pracy asystentów w oczekiwaniu na rządowe środki. Z programu korzysta tam obecnie ok. 50 osób, środki z Funduszu Solidarnościowego miały wpłynąć do organizacji dopiero w kwietniu. Jednak nie każda organizacja i samorząd będzie miał taką możliwość.

Czytaj więcej: Nowa forma wsparcia dla JOPS w zakresie organizacji opieki wytchnieniowej >

Kiedy asystent i opieka wytchnieniowa na stałe?

Resort rodziny, w odpowiedzi na poselski dezyderat potwierdza, że osoby z niepełnosprawnościami mogą od 1 stycznia br. korzystać z programów asystenta i opieki wytchnieniowej, gdyż nabór wniosków dla samorządów i organizacji był ogłoszony wcześniej niż rok temu. Zapewnia także, że nawet jeśli umowa z ministerstwem na realizację programu zostanie podpisana już po jej rozpoczęciu, działania zostaną zrefinansowane.

Sprawdź też: Jak powinna wyglądać dekretacja zadania pozabudżetowego "Opieka wytchnieniowa"? >

Poseł Jacek Świat zwrócił uwagę, że w odpowiedzi resortu zabrakło informacji, kiedy na stałe programy zostaną wpisane do porządku prawnego. - Ciągłość programu asystent osobisty osoby niepełnosprawnej jest przedmiotem prac Narodowej Rady Rozwoju przy prezydencie i prezydencki projekt w tym zakresie ma być gotowy do końca roku – powiedziała na posiedzeniu komisji przedstawicielka Biura Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych.

Dodała, że program opieki wytchnieniowej także jest elementem dużej ustawy, nad którą w resorcie rodziny trwają prace.  Nie była wstanie określić, jakie to będą terminy, gdyż wiąże się to także z orzecznictwem.

Ministerstwo rodziny od dawna zapowiada projekt ustawy dotyczący zmian w orzekaniu o niepełnosprawności. Z ostatnich zapowiedzi wynika, że ma być on gotowy na wiosnę tego roku.

 

Kiedy nowe orzecznictwo

- To wszystko brzmi jak jeszcze bardziej zapętlony problem, bo terminy mijają, a nowego orzecznictwa nie ma. Jeśli te prace mają zależeć od orzecznictwa to jest to bardzo enigmatyczny komunikat dla organizacji pozarządowych realizujących programy – stwierdził poseł Sławomir Piechota, przewodniczący Komisji ds. Petycji. Dlatego komisja uznała odpowiedź ministerstwa za niewystarczającą i poprosiła o uzupełnienie.

W 2022 r. do realizacji programu asystenta zgłosiło się 1129 gmin i powiatów z całej Polski oraz wiele organizacji pozarządowych. W sumie na realizację programu w 2022 r. ze środków Funduszu Solidarnościowego resort rodziny przeznaczył:

  • 616,3 mln zł – 510 mln dla samorządów
  • 106,3 dla organizacji pozarządowych.

Ministerstwo rodziny zaakceptowało wnioski 958 gmin i powiatów z całej Polski w łącznej kwocie ponad 150,5 mln zł na realizację opieki wytchnieniowej w 2022 r.

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.