Rada Miasta Olsztyna podjęła uchwałę w sprawie ustalenia strefy płatnego parkowania, zasad jej funkcjonowania w tym wysokości opłat, opłaty dodatkowej oraz sposobu ich pobierania. Prokurator Rejonowy zaskarżył ją do sądu. Wskazując na niedopuszczalność ograniczenia dostępności abonamentu mieszkańca wyłącznie do osób zameldowanych w strefie oraz uregulowania trybu reklamacyjnego.
Meldunek jako weryfikacja zamieszkania w strefie
Sąd częściowo podzielił jego zarzuty. Wyjaśnił, że rada, może wprowadzić w strefie opłaty abonamentowe, zryczałtowane oraz zerową stawkę opłaty dla niektórych użytkowników drogi. Ma również swobodę w określaniu kryteriów doboru użytkowników drogi, uprawnionych do korzystania z preferencyjnych opłat za parkowanie w strefie. Ograniczona jest ona wyłącznie przez cel, jakiemu generalnie służy wprowadzenie opłat za parkowanie, określony w art. 13b ust. 2 u.d.p. Wprowadzenie opłaty abonamentowej dla zameldowanych przy danej ulicy mieszkańców, nie narusza zatem delegacji ustawowej, gdyż tylko w przypadku osób zameldowanych możliwa jest weryfikacja statusu mieszkańca. Istotne jest też to, że w zaskarżonej uchwale nie ograniczono kręgu osób uprawnionych do zakupu abonamentu wyłącznie do osób zameldowanych na pobyt stały, ale także umożliwiono zakup tego abonamentu osobom zameldowanym na pobyt czasowy. Nie zróżnicowano zatem w ten sposób wobec siebie mieszkańców strefy.
Kwestionowanie opłaty dodatkowej na etapie egzekucji
Za słuszny sąd uznał natomiast zarzut prokuratora o braku podstaw do wprowadzenia postępowania reklamacyjnego odnośnie opłaty dodatkowej. Sąd podkreślił, że gmina nie ma takiego uprawnienia, choć przepisy o drogach publicznych wprost takiego zakazu nie wyrażają. W działaniach organów stanowiących gminy stosuje się jednak zasadę zgodnie z którą "dozwolone jest tylko to, co prawo wyraźnie przewiduje". Z konstrukcji przepisu art. 13f ust. 1 u.d.p. wynika natomiast wprost, iż za nieuiszczenie opłaty za parkowanie w strefie pobiera się opłatę dodatkową. Przepis ten nie pozostawia organowi żadnej dowolności, co do uznania, kiedy pobranie opłaty jest zasadne, a kiedy nie.
Opłaty dodatkowe podlegają przymusowemu ściągnięciu w trybie określonym w przepisach o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Właściciel zaparkowanego pojazdu, który nie uiścił opłaty parkingowej, a chce podważyć obowiązek uiszczenia opłaty dodatkowej ma prawo wniesienia zarzutów w postępowaniu egzekucyjnym. Organ egzekucyjny niezwłocznie przekaże wierzycielowi zarzut, który ten albo oddali albo uzna go za zasadny w części lub całości. Na jego postanowienie przysługiwać będzie skarżącemu zażalenie (w tym przypadku do SKO), a dalej skarga do sądu administracyjnego. Biorąc powyższe pod uwagę, sąd uznał, że artykuł 13f ust. 2 u.d.p. upoważnia radę gminy jedynie do ustalenia wysokości opłaty dodatkowej i sposobu jej pobierania, a w tym zakresie nie mieści się kompetencja do uregulowania trybu postępowania reklamacyjnego, ani odstąpienia w wyniku przeprowadzonego postępowania reklamacyjnego od pobrania opłaty dodatkowej.
Wyrok WSA w Olsztynie z 16 lipca 2020 r. II SA/Ol 202/20.