Marek K. został oskarżony o to, że w październiku 2022 r. dopuścił się wobec małoletniej Justyny P. tzw. innej czynności seksualnej (dane osób zmienione). Podszedł do dziewczynki i pod pretekstem powiedzenia jej czegoś, polizał ją w ucho. Przy czym miał on w chwili czynu ograniczoną w stopniu znacznym zdolność rozpoznania jego znaczenia oraz pokierowania swoim postępowaniem. Dopuścił się zatem czynu opisanego w art. 200 par. 1 kodeksu karnego, z którego wynika, że kto dopuszcza się wobec osoby poniżej 15 lat innej czynności seksualnej lub doprowadza ją do poddania się takim czynnościom (…) podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12.
Wzór dokumentu w LEX: Apelacja w sprawie o czyny z art. 200 par. 1 k.k. i art. 202 par. 4a k.k. >
Wyrok – rok więzienia i zakaz zbliżania
Wyrokiem z 16 maja 2023 roku Sąd Rejonowy w Bolesławcu, uwzględniając wniosek złożony w trybie o rozpoznanie sprawy bez rozprawy (art. 335 k.p.k.), uznał oskarżonego Marka K. za winnego opisanego czynu. Wymierzył mu karę jednego roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby wynoszący dwa lata.
Nadto, orzeczono wobec niego środek karny w postaci zakazu kontaktowania się i zbliżania do małoletniej na odległość nie mniejszą niż 10 metrów na okres dwóch lat od uprawomocnienia się wyroku.
Dodatkowo orzeczono wobec oskarżonego obowiązek informowania sądu o przebiegu okresu próby. Wyrok Sądu Rejonowego w Bolesławcu uprawomocnił się, wobec niezaskarżenia go przez strony postępowania.
Czytaj w LEX: Prowokacja z udziałem łowcy pedofilów a odpowiedzialność karna >
Konieczny zakaz pracy z dziećmi
Kasację od tego rozstrzygnięcia na niekorzyść skazanego wniósł Prokurator Generalny, zarzucając rażące i mające istotny wpływ na treść wyroku naruszenie przepisów prawa procesowego.
Chodziło o niewłaściwe zastosowanie przepisu o porozumieniu z prokuratorem. Polegało ono na niezasadnym uwzględnieniu przez sąd I instancji wadliwego wniosku prokuratora o skazanie Marka K. bez przeprowadzenia rozprawy i wydanie wyroku skazującego. Mimo iż we wniosku tym zaniechano postulowania rozstrzygnięcia o środku karnym, którego orzeczenie było obligatoryjne, co doprowadziło do wydania wyroku skazującego z rażącą i mającą istotny wpływ na jego treść obrazą prawa materialnego, a mianowicie art. 41 par. 1a zdanie drugie k.k. Dlatego że sąd rejonowy zaniechał orzeczenia wobec oskarżonego Marka K. jako sprawcy środka karnego w postaci zakazu zajmowania wszelkich lub określonych stanowisk, wykonywania wszelkich lub określonych zawodów lub działalności, związanych z wychowaniem, edukacją, leczeniem małoletnich lub opieką nad nimi. W sytuacji gdy przepis nakazywał, że w razie skazania za przestępstwo przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności na szkodę małoletniego, orzeczenie tego środka karnego na czas określony albo dożywotnio jest obligatoryjne.
Czytaj w LEX: Środek karny z art. 41 par. 1a k.k. Uwagi na marginesie wyroku SN z dnia 1 października 2014 roku, II KK 129/14 >
Zasadna kasacja prokuratora
Sąd Najwyższy uznał, że kasacja Prokuratora Generalnego okazała się oczywiście zasadna i uchylił wyrok do ponownego rozpoznania. W tej sprawie doszło do rażącego naruszenia prawa, opisanego w zarzucie kasacyjnym, które miało istotny wpływ na treść wyroku. SN stwierdził, że złożenie przez prokuratora wniosku o rozpoznanie bez rozprawy nie obliguje sądu do jego automatycznego uwzględnienia. Złożony wniosek nie wiąże sądu, gdyż ten może stwierdzić, że w sprawie nie zachodzą jednak przesłanki do skazania oskarżonego bez przeprowadzenia rozprawy w sposób w nim zaproponowany.
W tej sprawie Sąd Rejonowy w Bolesławcu nie zrealizował ciążących na nim obowiązków. Doprowadziło to wydania wyroku bez obligatoryjnego orzeczenia środka karnego w postaci zakazu zajmowania wszelkich lub określonych stanowisk lub zawodów związanych z wychowaniem, edukacją, leczeniem małoletnich lub opieką nad nimi.
Zgodnie z art. 41 par. 1a zd. drugie k.k. sąd orzeka zakaz zajmowania wszelkich lub określonych stanowisk, wykonywania wszelkich lub określonych zawodów albo działalności, związanych z wychowaniem, edukacją, leczeniem małoletnich lub z opieką nad nimi na czas określony albo dożywotnio w razie skazania za przestępstwo przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności na szkodę małoletniego. Zdaniem SN czyn przypisany Markowi K. należy do kategorii przestępstw objętych tą regulacją. Dlatego orzeczenie wobec oskarżonego tego środka karnego było w przedmiotowej sprawie obowiązkowe.
- Uwzględnienie przez sąd wniosku prokuratora stanowiło rażący błąd, wywierający istotny wpływ na treść zaskarżonego wyroku – podkreśliła Izba Karna.
Sąd I instancji powinien uzależnić uwzględnienie złożonego wniosku od dokonania jego modyfikacji. Dopiero ewentualne osiągnięcie porozumienia stron w tej kwestii, przy spełnieniu pozostałych przesłanek możliwości skazania bez przeprowadzenia rozprawy, otworzy drogę do uwzględnienia wniosku prokuratora. W przeciwnym wypadku sąd rozpozna sprawę na zasadach ogólnych.
Sąd Najwyższy orzekał w składzie: SSN Adam Roch (przewodniczący, sprawozdawca), SSN Paweł Kołodziejski oraz SSN Anna Dziergawka.
Wyrok Izby Karnej SN z 17 lipca 2024 r., sygn. akt I KK 128/24
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
