Marek A. (dane zmienione) zwrócił się o umorzenie zaległości, które powstały z tytułu wypłaty świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Wskazał we wniosku, że od kilku lat odbywa karę pozbawienia wolności i nie ma możliwości podjęcia pracy. Organ uznał jednak, że nie było podstaw, aby zakwalifikować sytuację wnioskodawcy jako szczególnie trudną, w której zachodziłyby uzasadnione okoliczności dające podstawę do umorzenia. Natomiast jego wiek i stan zdrowia nie wskazywały na niemożność spłaty zadłużenia w przyszłości. Marek A. wniósł odwołanie, ale organ drugiej instancji utrzymał sporną decyzję w mocy.
Decyzja jest uznaniowa
Sprawą zajął się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim, który wskazał, że przesłanki umorzenia należności powstałych z tytułu świadczeń wypłacanych osobom uprawnionym z funduszu alimentacyjnego reguluje art. 30 ust. 2 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Przepis ten stanowi, że organ właściwy wierzyciela może na wniosek dłużnika alimentacyjnego umorzyć jego należności z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego łącznie z odsetkami w całości lub w części, odroczyć termin płatności albo rozłożyć na raty, uwzględniając sytuację dochodową i rodzinną. Sąd podkreślił, że podejmowana w tym zakresie decyzja ma uznaniowy charakter.
Cena promocyjna: 146.24 zł
|Cena regularna: 195 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: zł
Sposób załatwienia sprawy zależy od organu
WSA wskazał, że działanie w ramach uznania administracyjnego oznacza załatwienie sprawy w sposób zgodny ze słusznym interesem obywatela, pod warunkiem, że nie stoi temu na przeszkodzie interes społeczny i możliwości organu. Oznacza to, że wybór sposobu załatwienia wniosku zależy wyłącznie od woli organu nawet wtedy, gdy w sprawie zachodzą przesłanki uzasadniające jego uwzględnienie. Niemniej jednak nie może to oznaczać dowolności podjętego w tej sprawie rozstrzygnięcia. Sąd podkreślił, że sprawowana przez niego kontrola polega wówczas na zbadaniu zgodności z prawem wydanej decyzji, ale bez wnikania w celowość rozstrzygnięcia. Celem prowadzonego postępowania jest bowiem ustalenie czy granice uznania nie zostały przekroczone, a stanowisku organu nie można przypisać cech dowolności. Musi ono więc mieć oparcie w zgromadzonym materiale, być umotywowane i logicznie poprawne.
Czytaj także: Podwyżka pensji minimalnej odbierze wielu dzieciom alimenty >>
Sytuacja wnioskodawcy nie uzasadniała umorzenia
Sąd ocenił, że wniosek Marka A. został rozpatrzony przy uwzględnieniu jego sytuacji dochodowej i rodzinnej, a wyciągniętych na tej podstawie wniosków nie można było uznać za dowolne. Nie przekroczono więc granic uznania administracyjnego i dokonano prawidłowej wykładni przepisów prawa. Rozpoznając wniosek o umorzenie należności z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego należy mieć bowiem na względzie fakt, że Marek A. przebywał w zakładzie karnym, w którym nie było wolnych etatów odpłatnych. Jednakże po przetransportowaniu do docelowej jednostki może się on starać zatrudnienie i dokonać spłaty zadłużenia. Ponadto po opuszczeniu zakładu karnego, jego sytuacja dochodowa może ulec zmianie, ponieważ jest on osobą zdrową i zdolną do podjęcia pracy.
Przebywanie w zakładzie karnym to za mało
Dlatego też organy administracji publicznej słusznie podnosiły, że samo odbywanie kary pozbawienia wolności nie może stanowić wystarczającej przesłanki do uwzględnienia wniosku, ponieważ stanowi ona efekt zabronionych działań. Ponadto w orzecznictwie (np. wyroki NSA z: 14 stycznia 2010 r., sygn. akt I OSK 1166/09 oraz z 24 stycznia 2008 r., sygn. akt I OSK 544/07) nie budzi wątpliwości kwestia, że sytuacja będąca efektem zawinionych działań zobowiązanego do alimentacji nie może zostać uznana za wyjątkową. Natomiast odmienny wniosek prowadziłoby do tego, że działanie sprzeczne z normami karnymi byłoby dodatkowo premiowane umarzaniem zaległości, które spełniono uprzednio na koszt podatnika. Mając powyższe na uwadze, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim oddalił skargę.
Wyrok WSA w Gorzowie Wielkopolskim z 19 grudnia 2019 r., sygn. akt II SA/Go 532/19
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
