W piątek 17 września Sejm uchwalił nowelizacją ustawy o cudzoziemcach oraz ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskie. Za głosowało nowelą głosowało 244 posłów, 178 było przeciw, 23 wstrzymało się od głosu. Teraz trafi do Senatu. Nowe przepisy mają wejść w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Czytaj również: Coraz ostrzejsze traktowanie migrantów, decyzje bez żadnego trybu >>

Najważniejsze zmiany dla cudzoziemców - bez prawa do drugiej instancji

Zgodnie z nią cudzoziemiec, zatrzymany niezwłocznie po nielegalnym przekroczeniu granicy zewnętrznej UE, postanowieniem komendanta placówki Straży Granicznej będzie zobowiązany do opuszczenia terytorium RP i objęty czasowym zakazem wjazdu do Polski i państw Schengen.  Z kolei szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców może pozostawić bez rozpoznania wniosek o udzielenie ochrony międzynarodowej, jeśli został on złożony przez cudzoziemca zatrzymanego niezwłocznie po przekroczeniu granicy zewnętrznej UE (z Rosją, Białorusią i Ukrainą), chyba że ta osoba m.in. przybyła bezpośrednio z terytorium, gdzie grozi jej prześladowanie. Tadeusz Kołodziej, prawnik Centrum Pomocy Cudzoziemcom w Warszawie uważa, że nowe przepisy naruszają zasadę dwuinstancyjności postępowania administracyjnego, która zakłada, że sprawa jest rozpoznawana przez dwa niezależne od siebie organy I i II instancji - uważa prawnik Centrum Pomocy Cudzoziemcom. Ponadto zgodnie z nowelą dane cudzoziemca, który nielegalnie przekroczył granicę, na okres wskazany w zarządzeniu zamieszczone zostaną w wykazie cudzoziemców, których pobyt w Polsce jest niepożądany. Dane tego cudzoziemca, na ten sam okres, szef Urzędu przekaże do Systemu Informacyjnego Schengen do celów odmowy wjazdu.

Czytaj w LEX: Obsługa prawna obcokrajowców zamierzających uzyskać polskie obywatelstwo >

Poprawki opozycji łagodzące przepisy odrzucone

Podczas piątkowego głosowania posłowie odrzucili poprawki zgłoszone przez Koalicję Obywatelską i Lewicę, które zakładały m.in., że na postanowienie komendanta SG o opuszczeniu terytorium RP przysługiwałaby skarga do sądu administracyjnego lub zażalenie do sądu rejonowego. Zgodnie z jedną z poprawek, gdyby cudzoziemiec złożył skargę do wojewódzkiego sądu administracyjnego wraz z wnioskiem o wstrzymanie jego wykonania, termin wykonania postanowienia przedłużałby się z mocy prawa do wydania przez sąd prawomocnego postanowienia w sprawie wniosku. Inna z poprawek Lewicy zakładała, że postanowienie o opuszczeniu kraju wygasa z mocy prawa w przypadku, gdy cudzoziemiec zadeklaruje zamiar złożenia wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej.

Kary dla niszczących zasieki

Nowelizacja ustawy o cudzoziemcach wprowadza kary więzienia lub grzywny za niszczenie infrastruktury granicznej. W regulacji wskazano, że w szczególności chodzi o ogrodzenia, zasieki, zapory lub rogatki. Zgodnie z tym artykułem, osoba, która zabiera, niszczy, uszkadza, usuwa, przesuwa lub czyni niezdatnymi do użytku elementy infrastruktury, znajdujące się w strefie nadgranicznej i przeznaczone do ochrony granicy państwowej, w szczególności ogrodzenia, zasieki, zapory lub rogatki, będzie podlegała karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 5. Natomiast w przypadku mniejszej wagi, sprawca będzie karany grzywną.

Zmiany dla obrony granic

Jak przekonują projektodawcy w ostatnich miesiącach na granicach Białorusi z UE gwałtownie wzrosła liczba nielegalnych migrantów z Iraku, Syrii, Afganistanu i innych krajów. Początkowo najwięcej osób trafiało na Litwę, która zarzuciła Białorusi zorganizowanie przerzutu imigrantów na jej terytorium w ramach wojny hybrydowej. Później wzrosła liczba nielegalnych migrantów na granicach Łotwy i Polski.  Jak poinformowano 17 sierpnia po posiedzeniu rządu, na którym przyjęto projekt, tylko w sierpniu tego roku na polsko-białoruskiej granicy 1 935 osób usiłowało nielegalnie przekroczyć granicę. Z tego Straż Graniczna zapobiegła próbom przekroczenia granicy przez 1 175 osób, a 760 cudzoziemców zostało zatrzymanych i osadzonych w zamkniętych ośrodkach. Warto zaznaczyć, że MSWIA wycofało się z przepisu penalizującego nielegalne przekraczanie granicy RP jako przestępstwo bezwarunkowe. - Propozycja była w pierwotnym projekcie, wykreślono ją po Komitecie Stałym RM - wyjaśnił Maciej Wąsik, wiceminister spraw wewnętrznych i administracji. 

Czytaj: 

Rząd chce uzupełnić zasoby na rynku pracy cudzoziemcami>>
BCC pozytywnie ocenia rządowy projekt polityki migracyjnej>>