W kwietniu 2017 r. oskarżony został skazany wyrokiem sądu rejonowego m.in. za popełnienie przestępstwa kradzieży (art. 278 § 1 k.k.), polegającego na tym, że w listopadzie 2015 r. zabrał w celu przywłaszczenia panel od radia samochodowego o wartości 500 zł na szkodę pokrzywdzonego. Sąd rejonowy wymierzył oskarżonemu za popełnienie tego przestępstwa karę 3 miesięcy pozbawienia wolności. Za wszystkie popełnione przez oskarżonego czyny sąd wymierzył w wyroku karę łączną w wymiarze 2 lat i 2 miesięcy pozbawienia wolności.
Orzeczenie sądu rejonowego uprawomocniło się wobec niezaskarżenia go przez strony.
Kasacja na korzyść
Z orzeczeniem tym w części nie zgodził się Minister Sprawiedliwości - Prokurator Generalny, który wniósł na korzyść skazanego kasację. Autor kasacji zarzucił wyrokowi rażące i mające istotny wpływ na treść orzeczenia naruszenie szeregu przepisów prawa. W szczególności wskazano, iż niedopuszczalnym było uznanie kradzieży mienia o wartości 500 zł za przestępstwo. Podkreślono bowiem, że w dacie wyrokowania wartość skradzionej rzeczy nie przekroczyła 1/4 minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2017 r., a więc stanowiła wykroczenie.
Rozstrzygnięcie SN
Sąd Najwyższy uznał kasację za zasadną. W związku z tym Sąd Najwyższy uchylił wyrok sądu rejonowego w zaskarżonej części i w tym zakresie przekazał sprawę do ponownego rozpoznania przez sąd rejonowy.
1/4 minimalnej pensji
Sąd Najwyższy przypomniał, że w rozporządzeniu Rady Ministrów z 9.09.2016 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2017 r. (Dz.U. z 2016 r. poz. 1456) ustalono, że od 1.01.2017 r. wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę wynosi 2000 zł.
Kodeks wykroczeń. Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia. Przepisy>>
„Przepołowiony” czyn zabroniony
Sąd Najwyższy zwrócił uwagę, że kradzież określana jest jako tzw. „przepołowiony” czyn zabroniony, co oznacza, że w zależności od mienia kradzionego sprawca czynu popełnia albo wykroczenie, albo przestępstwo.
Kradzież - wykroczenie lub przestępstwo
Na podstawie art. 119 § 1 kodeksu wykroczeń kto kradnie lub przywłaszcza sobie cudzą rzecz ruchomą, jeżeli jej wartość nie przekracza 1/4 minimalnego wynagrodzenia, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny.
Zgodnie zaś z art. 278 § 1 k.k. kto zabiera w celu przywłaszczenia cudzą rzecz ruchomą, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
Wykroczenie a nie przestępstwo
Skoro więc oskarżony miał dokonać zaboru rzeczy ruchomej w wartości 500 zł, która to wartość nie przekroczyła 1/4 minimalnego wynagrodzenia za pracę, to oznacza, że oskarżony nie mógł popełnić przestępstwa kradzieży, o jakim mowa w art. 278 § 1 k.k. Czyn oskarżonego należało więc zakwalifikować jako wykroczenie z art. 119 § 1 k.w.
Utrwalony pogląd
Sąd Najwyższy zgodził się z autorem kasacji co do tego, że w sprawie należało przywołać pogląd wyrażony przez Sąd Najwyższy w wyroku z 6.08.2015 r. w sprawie II KK 209/14 (LEX nr 1811975). W orzeczeniu tym przyjęto, że „przy orzekaniu w sprawach o czyny przeciwko mieniu, wobec których od dnia 9.11.2013 r. kryterium uznania takiego zachowania za przestępstwo albo za wykroczenie stanowi określony w Kodeksie wykroczeń wskaźnik minimalnego wynagrodzenia za pracę, należy mieć na uwadze minimalne wynagrodzenie z daty orzekania w przedmiocie odpowiedzialności za taki czyn, a nie z daty jego popełnienia.”
Poważny błąd sądu
Sąd Najwyższy zaznaczył, że w wyroku sąd pierwszej instancji rażąco obraził przepis art. 4 § 1 k.k. Na jego podstawie ,jeżeli w czasie orzekania obowiązuje ustawa inna niż w czasie popełnienia przestępstwa, stosuje się ustawę nową, jednakże należy stosować ustawę obowiązującą poprzednio, jeżeli jest względniejsza dla sprawcy. Tym samym skoro sąd rejonowy wadliwie orzekł w zakresie zarzucanego oskarżonemu czynu, to kasacja okazała się zasadna.
Wyrok Sądu Najwyższego z 15.11.2017 r., IV KK 332/17, LEX nr 2401081.