Sprawa ta wynikła w związku z powództwem Anny S. , siostry spadkobiercy przeciwko Elżbiecie K. (byłej żonie) o uzgodnienie treści księgi wieczystej z z rzeczywistym stanem prawnym. Chodziło o wpisanie do księgi wieczystej 1/2 mieszkania o powierzchni 49,5 m kwadratowych, które powódka odziedziczyła po byłym mężu.
Siostra zmarłego żąda wpisu
Sąd ustalił, że pozwana Elżbieta K. i Zygmunt K. od 1 sierpnia 1981 r. pozostawali w związku małżeńskim. W trakcie małżeństwa nie zawierali umów majątkowych rozszerzających czy ograniczających współwłasność. We wrześniu 1997 r. małżeństwo wzięło rozwód. A wcześniej - w sierpniu 1997 r. Zygmunt K. złożył pisemne oświadczenie, że zrzeka się prawa do spornego lokalu mieszkalnego i upoważnia pozwaną - byłą żonę Elżbietę K. do dysponowania tym mieszkaniem.
Przed zawarciem związku małżeńskiego pozwana była członkiem spółdzielni mieszkaniowej, a po małżeństwie z pozwaną Zygmunt K. został wpisany przez spółdzielnię mieszkaniową jako uprawniony do używania lokalu i jednocześnie zobowiązany do zamieszkania w nim.
Czytaj też: Istota spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu >>>
Sąd Rejonowy w Ż. w Wydziale Ksiąg Wieczystych postanowił uwzględnić wniosek i założył księgę wieczystą w budynku przy ul. Sosnowej i jako uprawnioną wpisał pozwaną.
Zygmunt K. zmarł 29 maja 2018 r.. A do chwili śmierci zamieszkiwał w lokalu z pozwaną. Powódka Anna S. jako siostra Zygmunta nabyła spadek po bracie w całości. Spółdzielnia potwierdziła, że do dnia zgonu Zygmunta K. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu przysługiwało pozwanej Elżbiecie K. i Zygmuntowi K.
Wpisanie siostry zmarłego do księgi
Sąd I instancji wyrokiem z 16 marca 2021 r. uzgodnił treść księgi wieczystej, w ten sposób, że dopisał jako uprawnioną w 1/2 do lokalu powódkę, siostrę Zygmunta K.
Apelację od tego wyroku złożyła pozwana Elżbieta K. wnosząc o uchylenie. Zarzuciła wyrokowi naruszenie art. 215 par. 2 Prawa spółdzielczego. Błędna wykładnia przepisu miała polegać na uznaniu przez sąd, że nabycie własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu w trakcie małżeństwa skutkuje zaliczeniem tego prawa do majątku wspólnego małżonków bez względu na treść przydziału w zakresie faktycznego korzystania z tego prawa.
Zarzuciła także naruszenie art. 5 kc, wpisanie siostry byłego męża do księgi wieczystej stoi w sprzeczności ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem prawa do lokalu, gdyż była żona czyniła liczne nakłady na utrzymanie lokalu i jej też był wkład mieszkaniowy.
Czytaj też: Opodatkowanie nabycia spadku >>>
Dwie koncepcje
Podczas rozpoznawania apelacji sąd II instancji powziął wątpliwość, którą przedstawił Izbie Cywilnej SN: Czy w sprawie o uzgodnienie treści działu II księgi wieczystej prowadzonej dla spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu z rzeczywistym stanem prawnym zachodzi po stronie biernej współuczestnictwo konieczne uprawnionego, ujawnionego w dziale II tej księgi i spółdzielni mieszkaniowej?
Sąd Okręgowy w Zielonej Górze przyjął, że w tej sytuacji są dwa rozwiązania:
- takie jakie przyjął sąd I instancji, czyli pozwanymi mogą być osoby wpisane w łamie 3 działu II księgi jako uprawnione do tego prawa albo
- po stronie pozwanej powinny brać udział wszystkie podmioty tworzące strony stosunku prawnego
Izba Cywilna wkrótce podejmie uchwałę w tej sprawie, lecz data jest jeszcze nie znana.
Sygnatura akt III CZP 123/22
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
