Obecnie wraz ze śmiercią przedsiębiorcy kończy się byt prawny prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa, ponieważ jest ono nierozerwalnie związane z jego osobą. Następcy prawni nie mogą niezwłocznie kontynuować działalności - jedyne co mogą zrobić to wznowić działalność, podejmując się prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek albo w ramach spółki prawa handlowego.
W praktyce wygląda to tak, że po śmierci przedsiębiorcy nie ma możliwości dokonywania bieżących działań w ramach przedsiębiorstwa, takich jak: sprzedaż towarów czy świadczenie usług oraz regulowanie zobowiązań wobec pracowników oraz kontrahentów.
Przygotowany przez Ministerstwo Rozwoju projekt założeń zawiera propozycje nowych regulacji, które ułatwiłyby spadkobiercom kontynuację działalności przedsiębiorstwa, w szczególności w okresie pomiędzy otwarciem spadku a jego działem.
Nowym rozwiązaniem ma być wprowadzenie instytucji przedstawiciela działającego po śmierci przedsiębiorcy (prokurent mortis causa). Przedstawiciel spadkobierców zarządzałby tymczasowo przedsiębiorstwem oraz prowadziłby samodzielnie przedsiębiorstwo w zakresie czynności zwykłego zarządu. Wśród uprawnień przedstawiciela w projekcie wskazano na:
- wykonywanie czynności prawnych i faktycznych związanych z zatrudnieniem pracowników,
- zawieranie, wykonywanie i rozwiązywanie umów, w tym umów zawartych przed śmiercią przedsiębiorcy (np. umowy kredytu, leasingu),
- regulowanie zobowiązań związanych z działalnością przedsiębiorstwa,
- reprezentowanie spadkobierców w postępowaniach sądowych, administracyjnych i podatkowych oraz przed sądem polubownym w sprawach dotyczących przedsiębiorstwa,
- dysponowanie rachunkiem bankowym przedsiębiorcy wykorzystywanym przy prowadzeniu przedsiębiorstwa.
Prokurent mortis causa mógłby prowadzić przedsiębiorstwo do czasu działu spadku, nie dłużej jednak niż do roku od otwarcia spadku. Spadkobiercy mogliby zawrzeć z prokurentem umowę zlecenia, w której zostałoby uregulowane jego wynagrodzenie oraz ewentualnie jego dodatkowe obowiązki.
Źródło: www.rcl.gov.pl,