Rada Legislacyjna: Zdalne orzekanie sądu penitencjarnego można wprowadzić na stałe

Przerwa w wykonaniu kary pozbawienia wolności oraz orzeczenia o wykonywaniu tej kary - są to rozwiązania ściśle związane z realizacją celów ustawy COVID-19 - ocenia Rada Legislacyjna przy premierze. Wprowadzenie szczególnej regulacji dotyczącej czasu pracy Służby Więziennej nie dotyczy bezpośrednio realizacji celów ustawy, ale może być wykorzystane do racjonalnego dysponowania etatami - dodają eksperci.

- Wszystkie analizowane regulacje mają charakter szczególny, wprowadzając rozwiązania odmienne od dotychczas obowiązujących. Nie można jednak mówić o naruszeniu spójności wewnętrznej systemu prawa, są to bowiem albo przepisy o charakterze lex specialis - twierdzi prof. dr hab. Czesław Kłak KPSW członek Rady.

Rada Legislacyjna uznaje za trafne wprowadzenia „trybu zdalnego” procedowania sądu penitencjarnego. Umożliwienie odbycia posiedzenia sądu penitencjarnego przy użyciu urządzeń technicznych umożliwiających przeprowadzenie tej czynności na odległość z jednoczesnym bezpośrednim przekazem obrazu i dźwięku jest racjonalne, a zarazem nie narusza praw skazanego.

Zdalny tryb sądu zgodny z Konwencją

Ustawa stwarza bowiem odpowiednie warunki do aktywnego udziału skazanego w takim posiedzeniu - ocenia Rada. Podkreśla też, że posiedzenie sądu penitencjarnego w „trybie zdalnym”, nie pozbawia skazanego prawa do udziału w czynnościach sądowych. Rada wskazuje, że w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu uznano, że co do zasady udział oskarżonego w czynnościach sądowych w trybie wideokonferencji nie narusza art. 6 ust. 1 i 3 Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności.

 Zdaniem Rady Legislacyjnej rozwiązanie zawarte w art. 14f u.COVID-19 powinno obowiązywać nie tylko w okresie, o którym mowa w tym przepisie, ale stać się rozwiązaniem na przyszłość.  „Tryb zdalny” nie jest bowiem wyłącznie związany ze szczególnymi warunkami, jakie występują w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii.

Rada Legislacyjna proponuje zatem wprowadzenie do kodeksu karnego wykonawczego przepisu w brzmieniu:

Art. 23a § 1. Jeżeli postępowanie sądowe dotyczy skazanego pozbawionego wolności, posiedzenie sądu penitencjarnego może się odbyć przy użyciu urządzeń technicznych umożliwiających przeprowadzenie tej czynności na odległość z jednoczesnym bezpośrednim przekazem obrazu i dźwięku. W miejscu przebywania skazanego w czynności tej bierze udział przedstawiciel administracji zakładu karnego lub aresztu śledczego oraz obrońca, jeżeli został ustanowiony. Skazanemu należy zapewnić odpowiedni czas i warunki do bezpośredniej rozmowy z obrońcą przed posiedzeniem sądu.

§ 2. Przepisy art. 517ea ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego stosuje się odpowiednio.

Szybsze rozpoznawanie spraw

   Wprowadzenie do kodeksu karnego wykonawczego rozwiązania polegającego na tym, że sąd penitencjarny może orzekać także „w trybie zdalnym”, zdaniem Rady Legislacyjnej, będzie służyło realizacji jego prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki.

Jednak Rada Legislacyjna dostrzega przy tym, że proponowane rozwiązanie może budzić wątpliwości, uwzględniając chociażby kwestie poszanowania godności człowieka (art. 30 Konstytucji RP).

Dozór elektroniczny

W przypadku, orzekania o udzielenie zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego, który odbywa już karę pozbawienia wolności w zakładzie karnym ustawodawca przyjął, że posiedzenie sądu penitencjarnego odbywa się w zakładzie karnym, w którym skazany przebywa.

Sprawdź również książkę: Tarcza antykryzysowa. Szczególne regulacje w prawie pracy, prawie urzędniczym i prawie ubezpieczeń społecznych. Komentarz ebook >>