LEX Polski Serwer Prawa publikuje wyniki cyklicznych badań rynku usług prawniczych z cyklu WK index, przygotowywane przez wydawnictwo Wolters Kluwer Polska oraz Instytut Badania Opinii IPSOS. Jest to jedyne badanie na rynku, w którym 100 partnerów zarządzających w kancelariach ocenia sytuację gospodarczą w kraju oraz jakość polskiego prawa. Trzy dotychczasowe edycje badania były szeroko komentowane w Rzeczpospolitej, Dzienniku, Gazecie Prawnej w Pulsie Biznesu, a także w telewizji i w radiu.  Wnioski z naszego badania dały początek szerokiej dyskusji prasowej na temat dopuszczenia formy spółki kapitałowej do prowadzenia biznesu radców prawnych i adwokatów. Rozpoczęliśmy również na nowo dyskusję na temat ograniczeń reklamy usług profesjonalnych oraz problemu nowych, planowanych przepisów, dotyczących  ograniczenia honorariów prawników.

W tej chwili trwa czwarta edycja badań WK index. Oprócz standardowych pytań, dotyczących sytuacji gospodarczej, pytamy prawników, m.in. o:

1) Czy powinno się wprowadzić specjalizacje dla adwokatów i radców, potwierdzone odrębnym egzaminem?
2) Jak Państwo oceniają zmiany w kodeksie etyki radców prawnych, dotyczące liberalizacji zasad reklamy?
3) Czy powinien zostać zreformowany system kształcenia młodych prawników w Polsce?

Najnowsze wyniki sondażu wśród partnerów kancelarii
Prawnicy dobrze widzą gospodarkę.

Sprawy w Polsce idą w dobrym kierunku, a gospodarka rozwija się – wynika z sondażu WK Index, przeprowadzonego przez firmę badawczą Ipsos wśród partnerów firm prawniczych, na zlecenie Wolters Kluwer Polska - wydawcy systemu informacji prawnej LEX. Zdecydowana większość spośród czołowych prawników w Polsce uważa, że w ciągu ostatnich miesięcy nastąpiła w naszym kraju poprawa sytuacji gospodarczej. Z optymizmem badani patrzą też w przyszłość – w większości są zadania, że koniunktura gospodarcza nadal będzie się poprawiać, a bezrobocie spadać. Obserwując gospodarkę z bliska prawnicy widzą jednak też problemy. Za główne bariery w prowadzeniu działalności gospodarczej uznają biurokrację i skomplikowane procedury administracyjno - prawne, pozapłacowe koszty pracy i inflację prawa.

Celem realizowanego w tym roku już po raz trzeci badania, finansowanego przez Wolters Kluwer Polska, jest ocena klimatu gospodarczego oraz sytuacji w branży usług prawniczych. O opinie pytani są prawnicy – partnerzy w największych kancelariach obsługujących przede wszystkim obrót gospodarczy. Formułowane z tej perspektywy oceny mogą być same w sobie ciekawym materiałem do różnorodnych analiz, interesujące może być także ich porównanie z wynikami innych badań koniunktury gospodarczej w Polsce.

Więcej optymizmu

Trzecie z kolei badanie pozwala już na obserwacje pewnych trendów. I tak widać wyraźny wzrost optymizmu prawników co do sytuacji w gospodarce i perspektyw jej rozwoju. O ile w pierwszym badaniu, dwa lata temu, na pytanie: czy sprawy w naszym kraju zmierzają w dobrym kierunku, pozytywnie odpowiedziało 42 proc. badanych, w następnym roku 43 proc, to teraz 56 proc. Warto jednak zauważyć, że w stosunku do ubiegłego roku wzrosła obecnie (z 36 na 39 proc.) grupa prawników uważających, ze sprawy idą jednak w złym kierunku.  Bardzo znacząco wzrosła grupa prawników (z 64 proc. w ubiegłym roku do 90 proc. w obecnym) stwierdzających, że w ciągu ostatnich 12 miesięcy sytuacja gospodarcza poprawiła się. Jedynie 3 proc. z nich uważa, że jest gorzej niż przed rokiem. Również wyraźna większość (61 proc., podczas gdy rok wcześniej 52 proc.) uważa, że ten trend utrzyma się w najbliższym roku. Optymizm panuje też w odniesieniu do bezrobocia – 80 proc. badanych przewiduje, że będzie ono spadać, a tylko 2 proc., że rosnąć.

Więcej inwestycji, mniej bezrobocia i kapitału

Oceny optymistyczne przeważają zarówno w odniesieniu do całej gospodarki jak i w stosunku do firm, które badane kancelarie obsługują. Zdecydowana większość badanych (80 proc., podczas gdy rok wcześniej 67 proc.) uważa, że firmy, z którymi współpracują, poprawiły i nadal będą poprawić wyniki ekonomiczne (to opinia 81 proc. badanych), spodziewają się oni także wzrostu inwestycji i zatrudnienia. Tylko nieliczni (2 proc.) przewidują, że ich klienci będą w najbliższej przyszłości zwalniać pracowników. Mniej optymizmu mają prawnicy jeśli chodzi o napływ do Polski zagranicznego kapitału. Tutaj nastąpił wręcz spadek liczby oceniających, że obecnie napływa go do naszego kraju więcej (z 64 proc. rok temu do 52 obecnie), wzrosła natomiast liczba prawników uważających, że kapitału napływa tyle samo lub mniej. Ale dobre są za to prognozy na przyszłość, liczba badanych uważających, że w najbliższym roku napływ kapitału będzie przyspieszać, stale rośnie – 35 proc. dwa lata temu, 38 proc. rok temu i 48 proc. teraz. Jednak podobnie liczna grupa uważa, że w najbliższym roku nic w tej dziedzinie nie zmieni się.

Więcej fuzji i zakupów nieruchomości

Interesujące wnioski na temat sytuacji w polskiej gospodarce można też wysnuć z odpowiedzi na pytanie o liczbę spraw prowadzonych przez kancelarie. Otóż zdecydowana większość badanych (72 proc.) podaje, ze w ostatnim roku przybyło spraw z zakresu obrotu nieruchomościami. Na drugim miejscu w tym rankingu są fuzje i przejęcia – 56 proc. partnerów twierdzi, że jest ich obecnie więcej. Większość też podaje obsługę prawną pozyskiwania kapitału, jako usługę, na którą popyt ostatnio rośnie. Mniej natomiast jest teraz m.in. spraw za kresu prawa własności intelektualnej i przemysłowej, nieznaczny spadek wystąpił też w obsłudze zamówień publicznych.

Wysoka inflacja... prawa

O ile prawnicy generalnie pozytywnie wypowiadają się o zjawiskach zachodzących w gospodarce, to bardziej krytyczni są w odniesieniu do jakości polskiego prawa i praktyki wymiaru sprawiedliwości. Wyraźna większość (64 proc.) uważa, że skomplikowane procedury administracyjne i prawne w istotny sposób ograniczają możliwości rozwoju gospodarczego. Jednak co gorsze, wskaźnik ten bardzo wzrósł od poprzedniego badania, kiedy to wynosił 44 proc. W podobnym tempie wzrasta negatywna ocena pozapłacowych kosztów pracy (44, 48, 59 proc.), a już największy skok zanotowały negatywne oceny inflacji prawa – rok temu 44 proc. badanych twierdziło, że to jest poważny problem, a teraz już 67 proc. Nadal krytycznie oceniana jest przewlekłość w polskich sądach, ale z roku na rok coraz mniejsza grupa prawników negatywnie ocenia sprawność procesów upadłościowych.

Dobrze idzie, będą zatrudniać

Pozytywne oceny sytuacji w gospodarce mają przełożenie na decyzje dotyczące kierowanych przez uczestników badania kancelarii. Z tegorocznego sondażu wynika, że aż 85 proc. z nich planuje zatrudniać nowych prawników, przede wszystkim doświadczonych adwokatów, radców prawnych i konsultantów. Rok wcześniej takie plany deklarowało 78 proc. partnerów z firm prawniczych. To efekt oceny, że rynek usług prawnych będzie w Polsce rósł, chociaż dominuje raczej przekonanie o powolnym i systematycznym rozwoju, niż nagłej erupcji popytu.

Indeksy w górę

Najważniejszy z obliczanych na podstawie wyników badania zbiorczy wskaźnik, WK Index wzrósł o 8 punktów, do 148 na skali od 0 do 200. Wskazuje on na wyraźną przewagę prawników oceniających pozytywnie rozwój w gospodarce i w branży usług prawniczych, nad kolegami oceniającymi sytuację pesymistycznie. Wyjątkowo pozytywnie oceniana jest sytuacja w gospodarce – Economy Index wyniósł 160 pkt. (wzrost o 16 pkt.), ale jeszcze wyższy poziom osiągnął (166 pkt.) Business Index, dotyczący wyników firm – klientów największych kancelarii. Nieco mniej optymistycznie oceniana jest sytuacja w branży usług prawniczych – Lex Index osiagnął 140 pkt. i wzrósł „tylko” o 4 punkty. Ale nawet w tej dziedzinie z pomiaru na pomiar obserwowana jest poprawa.

Nie – dla reglamentacji stawek

Kolejne badanie opinii prawników na temat sytuacji w gospodarce i jakości prawa, było też okazją do postawienia paru pytań dotyczących samego środowiska prawniczego. Z tej części sondażu można dowiedzieć się m.in. że aż 84 proc. badanych jest przeciwna rozciągnięciu przygotowanych przez rząd przepisów, które administracyjnie ustalać będą stawki za usługi adwokatów i radców prawnych, także na umowy z klientami korporacyjnymi. Za to dość równomiernie rozłożone są opinie w sprawie obowiązku prowadzenia rejestrów umów z klientami (56 proc. tak, 40 proc. nie). Zdecydowany opór (75 proc. przeciw) wywołało też pytanie o ewentualny obowiązek składania przez prawników oświadczeń majątkowych w urzędach skarbowych.

Więcej informacji:

Maria Jasińska
Wolters Kluwer Polska
tel.+48 22 535 80 13
mjasinska@wolterskluwer.pl

Paweł Osowski
Konsultanci Warszawscy
tel: +48 22 449 00 94
pawel@konsultanci.info  

Pobierz wyniki badnia WK index w formacie PDF.