Umarzanie należności tylko na podstawie przesłanek wskazanych w ustawie

Formułowanie przez radę miejską w uchwale w sprawie szczegółowych zasad, sposobu i trybu umarzania należności, innych przesłanek, aniżeli te wynikające z art. 56 ust.1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240 ze zm.), będących podstawą do dokonania umorzenia, odraczania lub rozkładania na raty należności pieniężnych mających charakter cywilnoprawny, istotnie narusza prawo.

 Rada Miejska w Babimoście podjęła uchwałę w sprawie szczegółowych zasad, sposobu i trybu umarzania należności Gminy Babimost i jej jednostek organizacyjnych z tytułu należności pieniężnych mających charakter cywilnoprawny oraz udzielania innych ulg w spłacie tych należności, warunków dopuszczalności pomocy publicznej w przypadkach, w których ulga stanowić będzie pomoc publiczną oraz wskazania organu lub osoby uprawnionej do udzielania tych ulg.

Po dokonaniu analizy prawnej uchwały organ nadzoru – Wojewoda Lubuski w rozstrzygnięciu nadzorczym z dnia 9 sierpnia 2010 r., sygn. akt NK.I.IWit 0911-1-30/10 - stwierdził, że § 2 ust. 3 oraz § 8 uchwały istotnie naruszają prawo, tj. art. 59 ust. 1, 2 i 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240 ze zm., dalej jako ustawa). Zdaniem organu nadzoru formułowanie przez Radę w przedmiotowej uchwale innych przesłanek, aniżeli te wynikające z ustawy (art. 56 ust.1), będących podstawą do dokonania umorzenia, odraczania lub rozkładania na raty należności pieniężnych mających charakter cywilnoprawny istotnie narusza prawo. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego może więc w drodze uchwały ustalić tylko sposób, metody i normy postępowania, przy załatwianiu spraw związanych z udzielaniem powyższych ulg. Według art. 59 ust. 1 ustawy o finansach publicznych, należności pieniężne mające charakter cywilnoprawny, przypadające jednostce samorządu terytorialnego lub jej jednostkom podległym, mogą być umarzane, a ich spłata odraczana lub rozkładana na raty tylko w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem dłużnika lub interesem publicznym. Ocenę, czy taki interes zachodzi przeprowadza wskazany w uchwale organ po analizie zgromadzonego sprawie materiału dowodowego. Stosownie do treści art. 59 ust. 3. ustawy organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego może, w drodze uchwały, postanowić o stosowaniu z urzędu ulg, o których mowa w ust. 1, ale tylko w przypadku wystąpienia okoliczności wymienionych w art. 56 ust. 1 ustawy. Formułowanie przez Radę Miejską w Babimoście dodatkowych przesłanek takich jak: szczególnie ważne względy publiczne, względy społeczne lub gospodarcze wykracza poza zakres przyznanego jej upoważnienia ustawowego. Analogiczne stanowisko przedstawił m. in. WSA we Wrocławiu w wyroku z dnia 29 stycznia 2009 r., sygn. akt III SA/Wr 614/08.

Niezależnie do powyższego organ nadzoru zakwestionował również zapis § 8 uchwały. Nałożenie na kierowników jednostek organizacyjnych dodatkowych obowiązków (przedstawienie burmistrzowi w odpowiednich terminach sprawozdań z zakresu umorzonych należności i udzielonych ulg) jest przekroczeniem przyznanej w art. 59 ust. 2 ustawy delegacji ustawowej, co stanowi istotne naruszenie prawa.

Anna Dudrewicz
Artykuł pochodzi z Serwisu Samorządowego www.lex.pl/samorzad