Udział społeczeństwa w planowaniu przestrzennym wymaga doprecyzowania

W procesie sporządzania studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego znaczącą rolę odgrywają prawne gwarancje udziału społeczeństwa. Poprzez wyrażenie swojego stanowiska zainteresowani umożliwiają władzom gminy zidentyfikowanie istotnych interesów indywidualnych, które powinny być uwzględnione w tworzeniu polityki przestrzennej gminy, jak również prawa miejscowego. Prawo partycypacji w procesie planistycznym dotyczy zatem ochrony praw podmiotowych mieszkańców gminy, w szczególności ich interesów prawnych. Praktyka pokazuje jednak, że czasem przysługujące społeczeństwu prawa są wykorzystywane dla prób zablokowania jakichś inicjatyw, wyłącznie dla ochrony własnego interesu - pisze na łamach miesięcznika "Samorząd Terytorialny" Anna Fogel, sędzia Sądu Rejonowego w Piasecznie.

Zdaniem autorki, analiza przepisów ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku, dotyczących strategicznej oceny oddziaływania na środowisko gminnych aktów planowania przestrzennego, wykazuje szereg wątpliwości interpretacyjnych, które wynikają z nieuwzględnienia przez ustawodawcę specyfiki procedur planistycznych. Wątpliwości te nie mogą jednak prowadzić do ograniczania udziału społeczeństwa. Możliwość wypowiedzenia się co do prognozy oddziaływania na środowisko jest bowiem kluczowym elementem partycypacji społecznej w tym zakresie.
Dwutorowa, na gruncie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku, procedura składania uwag i wniosków będzie niewątpliwie powodować liczne problemy praktyczne. Trudno jednak na tle obowiązujących przepisów dokonać innej wykładni, która byłaby zgodna z zasadami wykładni celowościowej i funkcjonalnej. Zasadne będzie więc wyraźne wprowadzenie do obowiązującego systemu prawnego norm pozwalających na określenie zakresu obu postępowań. Autorka uważa, że de lege ferenda należy postulować rozszerzenie zakresu przedmiotowego uwag i wniosków dopuszczonych na gruncie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym również co do szeroko rozumianych zagadnień środowiskowych (zgodnie z zakresem określonym w ustawie o udostępnianiu informacji o środowisku) i następnie składanie ich i rozpatrywanie w jednej procedurze (procedurze planistycznej).
Więcej >>>Środowiskowe aspekty uprawnień społeczeństwa w sporządzaniu studiów uwarunkowań i planów miejscowych - "Samorząd Terytorialny" numer 5 z 2010 r.