Istnieje szeroki, zamknięty katalog rodzajów tytułów egzekucyjnych. Reguluje to m.in. art. 777 Kodeksu postępowania cywilnego. I tak tytułami egzekucyjnymi są m.in.:

  • orzeczenie sądu lub referendarza sądowego prawomocne, lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu, jak również ugoda zawarta przed sądem (m.in. wyroki, w tym wyroki zaoczne; nakazowe, w tym nakazy zapłaty uzyskane w EPU);
  • akty notarialne, w których dłużnik poddał się egzekucji i który obejmuje obowiązek zapłaty sumy pieniężnej lub uiszczenia rzeczy;
  • akt notarialny, w którym właściciel nieruchomości albo wierzyciel wierzytelności obciążonych hipoteką, niebędący dłużnikiem osobistym, poddał się egzekucji z obciążonej nieruchomości albo wierzytelności, w celu zaspokojenia wierzyciela hipotecznego, jeżeli wysokość wierzytelności podlegającej zaspokojeniu jest w akcie określona wprost albo oznaczona za pomocą klauzuli waloryzacyjnej, i gdy akt określa warunki, które upoważniają wierzyciela do prowadzenia egzekucji o część lub całość roszczenia, jak również wskazany jest termin, do którego wierzyciel może wystąpić o nadanie temu aktowi klauzuli wykonalności.

Tytuł egzekucyjny komornikowi nie wystarczy

Tytułem wykonawczym zgodnie z brzmieniem art. 776 kodeksu postępowania cywilnego jestz kolei tytuł egzekucyjny zaopatrzony w klauzulę wykonalności. 

W praktyce więc tytuł egzekucyjny nie jest wystarczający do tego by wystąpić do komornika z wnioskiem o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Konieczne jest zawnioskowanie do sądu o nadanie klauzuli wykonalności. Uzyskanie klauzuli jest możliwe po upływie terminu na wniesienie środka odwoławczego (m.in. sprzeciwu albo apelacji). 

Czytaj: Komornik wyegzekwuje też wyrok arbitrażowy>>

Czy można podważyć klauzulę wykonalności? 

Ponieważ klauzula wykonalności co do zasady tylko potwierdza zdatność tytułu egzekucyjnego do egzekucyjności, nie tworzy żadnych praw. Inaczej jest, gdy klauzula jest nadawana na osoby, które nie są wymienione w wyroku - nie były pozwanym - dzieje się tak, gdy sąd nadaje klauzulę na małżonka dłużnika (art. 787, 787 [1] Kpc), na następcę prawnego (art. 788, 789 Kpc), wspólnika spółki osobowej (art. 779 Kpc). Jeżeli zatem klauzula wykonalności została nadana prawomocnemu wyrokowi, bez rozszerzenia na inne osoby niż wymienione, nie ma podstaw, by ją podważać. 

Jej podważenie może się odbyć w dwóch trybach: 

  • zażalenia na postanowienie o nadaniu klauzuli;
  • wniosku o uchylenie postanowienia o nadaniu klauzuli wykonalności ze względu na zmianę okoliczności.

Na mocy art. 795 Kpc par. 2 termin do wniesienia zażalenia biegnie dla wierzyciela od dnia wydania mu tytułu wykonawczego lub zawiadomienia go o utworzeniu tytułu wykonawczego w systemie teleinformatycznym albo od dnia ogłoszenia postanowienia odmownego, a gdy ogłoszenia nie było – od dnia doręczenia tego postanowienia. Dla dłużnika termin ten biegnie od dnia doręczenia mu zawiadomienia o wszczęciu egzekucji. W razie zażalenia na nadanie klauzuli wykonalności - art. 794 [2] par. 2 albo 3, termin ten biegnie od dnia doręczenia stronie uzasadnienia postanowienia albo postanowienia z uzasadnieniem.

 

Co ważne dłużnik może żądać sporządzenia uzasadnienia postanowienia o nadaniu klauzuli wykonalności i doręczenia postanowienia z uzasadnieniem w terminie tygodniowym od dnia doręczenia mu zawiadomienia o wszczęciu egzekucji. Zgodnie z przepisami, jeżeli postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności zostało wydane bez spisywania odrębnej sentencji, dłużnikowi doręcza się wyłącznie uzasadnienie postanowienia.