W sądzie u notariuszy zabrakło sędziów - SN zdecyduje co dalej

Skład trzech sędziów Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego rozpozna w poniedziałek 10 sierpnia pytanie prawne skierowane przez Krajową Radę Notarialną dotyczącą obsady sędziowskiej w korporacyjnym Wyższym Sądzie Dyscyplinarnym w sytuacji, gdy sąd ten orzekający w składzie pięcioosobowym składa się z jedenastu sędziów i ci sami sędziowie musieliby orzekać ponownie w tej samej sprawie.

Problem polega na tym, że kodeks postępowania karnego nakazuje z mocy prawa wyłączyć sędziego od udziału w sprawie, jeżeli brał udział w wydaniu orzeczenia, które zostało uchylone. A ustawa o notariacie sprawy dyscyplinarne członków korporacji nakazuje rozstrzygać tak jak procedura karna nakazuje (relacje art. art. 40 § 1 pkt 7 kpk w zw. z treścią art. 69 ustawy Prawo o notariacie.

Powtórne rozpoznanie sprawy w II instancji

Stan faktyczny sprawy przedstawiał się następująco: jeden z notariuszy popełnił delikt dyscyplinarny w ten sposób, że nie prowadził rzetelnie rejestru odprowadzonych podatków od umów cywilno-prawnych, które sporządzał w swojej kancelarii. Został za ten czyn ukarany przez Okręgowy Sąd Dyscyplinarny, ale odwołał się do Wyższego Sądu Dyscyplinarnego przy Krajowej Radzie Notarialnej. Sprawa wracała do rozpoznania do II instancji i rozpoznawało ja za każdym razem pięciu sędziów.

Nie można utworzyć składu

Przy kolejnym rozpoznaniu sprawy sędziów w II instancji po prostu zabrakło. W tej sytuacji Wyższy Sąd Dyscyplinarny przedstawił Izbie Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego zagadnienie: Czy przepis ma zastosowanie do postępowania dyscyplinarnego dotyczącego notariuszy przed Wyższym Sądem Dyscyplinarnym w sytuacji, gdy sąd ten orzekający w składzie pięcioosobowym składa się z jedenastu sędziów i gdy wcześniejsze orzeczenia tego Sądu zostały uchylone i sprawa została przekazana do ponownego rozpoznania, a w związku z tym nie można obecnie utworzyć składu orzekającego, w którym nie braliby udziału sędziowie, którzy nie brali udziału w wydaniu orzeczeń, które zostały uchylone (art. 40 § 1 pkt 7 kpk)?

Czytaj: Koronawirus zatapia notariuszy, kołem ratunkowym - akty online>>

Sprawa się jeszcze skomplikowała w toku postępowania dyscyplinarnego, dlatego, że odwołujący się notariusz zmarł - potwierdza to Małgorzata Rakoca rzeczniczka Naczelnej Rady Notarialnej. Sprawę można by umorzyć, ale żaden skład nie jest do tego uprawniony, gdyż już raz brał udział w orzekaniu o tym obwinionym.

Jak zaznacza Piotr Falkowski rzecznik Izby Dyscyplinarnej SN, uchwała będzie miała znaczenie dla rozstrzygania przyszłych spraw dyscyplinarnych, nie tylko w kwestii deliktu notariuszy, ale i innych zawodów prawniczych.

Sygnatura akt III DZP 1/19