Strasburg: rozbudowa pasa startowego nie naruszyła praw właścicieli pobliskich domów

Rozbudowa pasa startowego na lotnisku, przy zachowaniu środków ograniczających wpływ hałasu na życie osób mieszkających w sąsiedztwie, nie naruszyła prawa mieszkańców do poszanowania życia prywatnego ani ich prawa własności uznał Europejski Trybunał Praw Człowieka w wyroku z 13 grudnia br.

Skargę do Trybunału złożyło 19 osób mieszkających w pobliżu lotniska w Deauville, we Francji. Lotnisko powstało w 1931 r. i było sukcesywnie powiększane, a planowane zmiany były umieszczane w odpowiednich planach zagospodarowania przestrzennego, z zachowaniem trybu konsultacji społecznych. Od 1991 r. pomiędzy częścią mieszkańców a władzami toczył się spór dotyczący wydłużenia pasa startowego. Rozbudowany pas został otworzony dla ruchu w 1993 r. Sprawą zajmowały się obszernie krajowe sądy administracyjne, które jednak nie uznały skarg mieszkańców.

Od 2009 r. lotnisko operuje zgodnie z procedurami "zmniejszonego hałasu", a samoloty lądują i startują w kierunkach mających zapewnić zminimalizowanie niedogodności dla miejscowej ludności. Na lotnisku nie mogą lądować najgłośniejsze samoloty, zaprzestano także lotów maszyn wojskowych. Mimo to skarżący zarzucili przed Trybunałem, iż hałas związany z funkcjonowaniem pasa narusza ich prawo do poszanowania życia prywatnego (art. 8 Konwencji o prawach człowieka), a wartość domów w pobliżu lotniska spadła, naruszając tym samym ich prawo do poszanowania własności (art. 1 protokołu nr 1 do Konwencji o prawach człowieka).

Trybunał nie zgodził się z argumentami skarżących. Rozbudowa lotniska była prowadzona zgodnie z obowiązującym prawem i miał na celu rozwój gospodarczy regionu. Prawdą jest, iż większe lotnisko oznaczało więcej niedogodności i hałasu dla osób mieszkających w pobliżu. Władze podjęły jednak odpowiednie działania z myślą o komforcie życia ludności i zmniejszeniu hałasu. Trybunał uznał to za właściwie zrównoważenie z jednej strony interesu publicznego w działalności lotniska, a z drugiej strony prawa osób fizycznych do poszanowania ich życia prywatnego. Również sam proces decyzyjny – przeprowadzenie konsultacji społecznych, możliwość zaskarżenia decyzji organów administracyjnych do sądu – był prawidłowy.

Jeżeli chodzi o spadek wartości nieruchomości skarżących, Trybunał uznał, iż nie został on dostatecznie udowodniony. Ekspertyzy przedstawione przez skarżących były wadliwe i nie zostały poprawione w wyznaczonym czasie. Tym samym naruszenie prawa do poszanowania własności nie zostało przed Trybunałem wykazane.

Omawiany wyrok dobrze wpisuje się w linię Trybunału w sprawach dotyczących kolizji pomiędzy interesem publicznym a interesem prywatnym indywidualnych osób. Trybunał zawsze dąży do wypośrodkowania i zrównoważenia takich interesów. Funkcjonowanie lotniska bezsprzecznie służy rozwojowi regionu. Trybunał zaś w swym wyroku podkreślił znaczenie działań podejmowanych przez władze w celu zminimalizowania niedogodności stąd płynących dla okolicznych mieszkańców. Sztuka kompromisu w orzecznictwie Trybunału w Strasburgu od zawsze jest w cenie.

Tak wynika z wyroku Trybunału z 13.12.2012 r. w połączonych sprawach nr 3675/04 i 23264/04, Flamenbaum i inni przeciwko Francji.