Strasburg: państwo musi chronić obywateli przed powodzią

Nieodpowiednie utrzymanie zbiornika retencyjnego i koryta rzeki odprowadzającej z niego wodę stanowiło jedną z przyczyn gwałtownej powodzi. Organy państwa ponoszą odpowiedzialność za zagrożenie życia ludzkiego i szkody majątkowe wynikłe z tej powodzi, jak uznał Europejski Trybunał Praw Człowieka w wyroku z 28 lutego br.

Sprawa ta dotyczy skutków gwałtownej powodzi, która miała miejsce we Władywostoku w 2001 r. Skarżący nie zostali odpowiednio wcześnie ostrzeżeni przed zwolnieniem dużych mas wody z pobliskiego zbiornika retencyjnego, który był przepełniony po ciężkich opadach deszczu i groził uszkodzeniem miejscowej tamy. Domy skarżących zostały skutkiem tego zalane, a część z nich ledwie uszła z życiem w powodzi.
Trybunał nie zgodził się z argumentacją rządu rosyjskiego, by przyczyną powodzi i zniszczeń były tylko warunki atmosferyczne. Zbiornik retencyjny i tama stanowiły duży obiekt przemysłowy, a organy władzy miały świadomość tego, iż w przypadku dużych opadów deszczu może powstać nagła konieczność zwolnienia wody ze zbiornika. Pomimo prawnego zakazu osiedlania się na terenie ochronnym wokół koryta rzeki odprowadzającej wodę ze zbiornika, władze nie podjęły żadnych środków uniemożliwiających osadnictwo w tych miejscach, jak i nie wprowadziły żadnych skutecznych środków ochrony przeciwpowodziowej. Zły stan koryta rzeki i problemy z jego utrzymaniem były zgłaszane już na 2 lata przed powodzią, bez żadnych skutków. Koryto rzeki nie zostało oczyszczone nawet po powodzi.
Trybunał uznał odpowiedzialność państwa za zagrożenie życia skarżących w powodzi oraz za szkody majątkowe przez nich doznane. Tym samym miało miejsce naruszenie art. 2 Konwencji oraz naruszenie art. 1 Protokołu nr 1 do Konwencji.
Trybunał przyznał skarżącym w związku z naruszeniem art. 2 i innych artykułów Konwencji słuszne zadośćuczynienie tytułem doznanej krzywd moralnych oraz szkód materialnych.
Zagrożenie powodziowe pojawiają się w Polsce nieomal każdej wiosny. Trybunał jednoznacznie wskazuje, iż organy władzy państwowej zobowiązane są do podejmowania wszelkich możliwych środków zabezpieczających życie, zdrowie i mienie obywateli w przypadku wystąpienia powodzi. Państwo ma także obowiązek stosować skuteczne środki zapobiegawcze takie jak na kontrola stanu wałów przeciwpowodziowych, oczyszczanie koryt rzek i egzekwowanie zakazu osiedlania się na terenach zagrożonych zalaniem.
Tak wynika z wyroku Trybunału z 28 lutego 2012 r. w połączonych sprawach nr 17423/05, 20534/05, 20678/05, 23263/05, 24283/05 i 35673/05, Kolyadenko i inni przeciwko Rosji.

Artykuł pochodzi z programu System Informacji Prawnej LEX on-line