Skargę do Trybunału wniosło dwóch greckich producentów wina – przymusowych członków spółdzielni produkcyjnej, która od 1970 r. ma wyłączność na produkcję muscatu. Jako że skarżący nie mogli swobodnie dysponować swoją własną produkcją wina, chcieli wystąpić z tej organizacji. Okazało się to niemożliwe. Przed Trybunałem skarżący zarzucili, iż taki stan rzeczy stanowił naruszenie ich prawa do wolności stowarzyszania się, chronionego w art. 11 Konwencji o prawach człowieka.
Trybunał zgodził się z tą argumentacją i uznał naruszenie art. 11 Konwencji. Trybunał zgodził się z rządem greckim, iż uzależnienie zezwolenia na produkcję tego konkretnego rodzaju wina od przynależności w organizacji, która stoi na straży jego jakości, realizuje uprawniony cel gospodarczy państwa. Trybunał zważył na powody utrzymywania obowiązkowego członkostwa w związku lokalnych spółdzielni produkcyjnych: ochrona jakości wina, tradycja, ochrona gospodarki krajowej, rozwój kultury produkcji wina pochodzący z czasów, kiedy ze względu na niskie ceny niewielu rolników chciało zająć się tą dziedziną produkcji. Zdaniem Trybunału, jednakże, powody te straciły na aktualności, a uprawnienia związku producentów wina stały się dość niejasne. Niejasny również był podział działalności produkcyjnej, który wymagał zezwolenia i pociągał za sobą obowiązek przynależności do związku: hodowla winogron jest niczym nieograniczona, a produkcja i sprzedaż wina wymaga zezwolenia.
Trybunał wskazał, iż cele zaskarżonego ograniczenia można łatwo zrealizować wprowadzając inne środki kontroli jakości produkcji wina niż obowiązkowe członkostwo w związku spółdzielni produkcyjnych. Jeżeli producent nie chce być członkiem związku i chce samodzielnie prowadzić produkcję i sprzedaż wina – powinien mieć możliwość poddania się procedurze certyfikacyjnej. Prawny nakaz przekazywania całej swej produkcji do spółdzielni produkcyjnej, która organizuje jego certyfikację, a następnie sprzedaż – jest najbardziej restrykcyjnym z dostępnych rozwiązań. Trybunał uznał, iż władze greckie nie zachowały sprawiedliwej równowagi pomiędzy interesem powszechnym a indywidualnymi interesami skarżących. Tym samym zaskarżona ingerencja nie była „konieczna w demokratycznym społeczeństwie” i naruszyła art. 11 Konwencji.
Mytilinaios i Kostakis przeciwko Grecji – wyrok ETPC z dnia 3 grudnia 2015 r., skarga nr 29389/11.
Strasburg: obowiązkowe członkostwo w spółdzielni produkcyjnej narusza wolność stowarzyszania się
Europejski Trybunał Praw Człowieka w wyroku z 4 grudnia uznał, że obowiązek członkostwa w związku spółdzielni produkcyjnych wina, który był warunkiem uzyskania pozwolenia na produkcję wina, stanowił naruszenie prawa do swobody stowarzyszania się.