W Dzienniku Ustaw pod pozycją 518 ukazało się rozporządzenie ministra sprawiedliwości w sprawie określenia stawek wynagrodzenia biegłych, taryf zryczałtowanych oraz sposobu dokumentowania wydatków niezbędnych dla wydania opinii w postępowaniu cywilnym.
Zasady kształtowania wynagrodzeń nie zmieniły się, stosuje się nadal stawki godzinowe zastosowaniem kwoty bazowej z możliwoscią uproszczenia metody obliczania. W porównaniu z dotychczasowym stanem prawnym, minister uwaględnił wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 9 maja 2012 r. i wprowadził mozliwość wyboru przez biegłego z zakresu medycyny metody obliczania wynagrodzenia. Jesli biegły złoży wniosek o przyznanie wynagrodzenia według taryfy zryczałtowanej, sąd będzie zwiazany wnioskiem biegłego, co do wybranego sposobu rozliczenia wynagrodzenia i powinien przyznac wynagrodzenie według taryfy. Brak wniosku biegłego powodować będzie przynanie wynagrodzenia na zasadach ogólnych.
Stawki godzinowe
Stawka wynagrodzenia biegłych powołanych przez sąd za każdą rozpoczętą godzinę pracy, wynosi – w zależności od stopnia złożoności problemu będącego przedmiotem opinii oraz warunków, w jakich opracowano opinię – od 1,28 proc do 1,81 proc. kwoty bazowej dla osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe ( do tej pory 1,2 do 1,7 proc.tj od 21,20 zł do 30,03 zł).
W przypadku biegłych posiadających tytuł naukowy profesora stawka wynosi 3,93 proc.( do tej pory 3,7 proc.- 65, 36 zł). Doktorzy habilitowanio otrzymają 3,08 proc.( do tej pory 2,9 proc.), zwykli doktorzy - 2,55 proc. kwoty bazowej za godzinę pracy ( do tej pory 2,4 proc. czyli 42,40 zł). Natomiast - warto zaznaczyć - kwota bazowa dla osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe wynosi od kilku już lat 1766,46 zł.
W razie złożonego charakteru problemu będącego przedmiotem opinii, stawka może być podwyższona do 50 proc., jeżeli biegły ma dyplom ukończenia studiów wyższych lub dyplom mistrzowski oraz pełni funkcję biegłego sądowego nie krócej niż jedną kadencję lub funkcję rzeczoznawcy przez okres co najmniej pięciu lat.
Natomiast biegli z zakresu daktylologii, wzywani przez sąd w razie potrzeby przesłuchania osób doświadczających trwale lub okresowo trudności w komunikowaniu się, które posługują się językiem migowym, systemem językowo-migowym lub sposobem komunikowania się osób głuchoniewidomych, stawka wynosi:
- za tłumaczenie z języka migowego oraz z innych środków komunikowania 1,69 proc.
- za tłumaczenie na język migowy oraz na inne środki komunikowania 2,21 proc.
Stawka biegłego, może być podwyższona, nie więcej jednak niż o 50 proc., w razie przesłuchiwania osoby podczas badania jej stanu psychicznego albo przy udziale innych biegłych.
Lekarze i geodeci mogą wybrać
Wynagrodzenie za wykonaną pracę biegłych z dziedziny medycyny, można określić według stawki albo taryfy zryczałtowanej wskazanej w tym załączniku. W przypadku gdy opinię sporządził Wynagrodzenie za wykonaną pracę biegłych z dziedziny geodezji i kartografii, można określić według stawki albo taryfy zryczałtowanej.
Wydatki poniesione przez biegłego, niezbędne dla wydania opinii, w tym w szczególności wydatki materiałowe, amortyzację aparatury badawczej oraz koszty dojazdu na miejsce wykonania czynności, biegły dokumentuje za pomocą faktur lub rachunków albo kopii tych dokumentów, a w razie ich braku – za pomocą oświadczenia.
Postulaty biegłych
Stowarzyszenie Rzeczoznawców Majątkowych przypomina, że w 2003 kwota bazowa będąca podstawą wynagrodzenia wynosiła 0.76 proc. przeciętnego wynagrodzenia. Natomiast w 2013 r. wynosiła 0.48 przeciętnego wynagrodzenia. Innymi słowy, aby biegły sądowy zarobił dzisiaj tyle samo, co pracownicy wykonujący podobne zawowody musiłby pracować ponad połowę dłużej. Dokładnie 1,58 x dłużej.
Aby zrealizować dyrektywę zawartą w delegacji ustawowej, stawki wynagrodzeń biegłych powinny wynosić od 1,92 do 2,72 kwoty bazowej.
Dla profesorów stawka powinna wynosić nawet 5,91 proc.- uważają biegli majątkowi i taką opinię przedstawili ministrowi sprawiedliwości w marcu br.
Rozporządzenie wchodzi w życie 6 maja 2013 r.
Podstawa: rozporządzenie z 24 kwietnia 2013 r. w sprawie określenia stawek wynagrodzenia biegłych, taryf zryczałtowanych oraz sposobu dokumentowania wydatków niezbędnych dla wydania opinii w postępowaniu cywilnym. Dz.U. z 24 kwietnia 2013 r., poz.518