Sąd Apelacyjny w Gdańsku postawił Sądowi Najwyższemu zagadnienie prawne, które sprowadzało się do pytania, czy przychód osiągnięty z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy zawartej z ośrodkiem szkoleniowym NATO znajdującym się na terenie Polski podlega oskładkowaniu społecznemu?
Problem dotyczył emerytowanego wojskowego Jacka S. zatrudnionego na etacie w Centrum Szkolenia Sił Połączonych mieszczącym się w Bydgoszczy, stanowiącym integralną część struktury Sojuszniczego Dowództwa Transformacji (ACT). Był on inżynierem komputerowym. Złożył do ZUS oświadczenie, że jego dochód miesięczny wynosi 130 proc. przeciętnego wynagrodzenia.
We wrześniu 2015 r. dyrektor Wojskowego Biura Emerytalnego w Bydgoszczy przyznał Jackowi S. emeryturę wojskową w wysokości 2 249 zł, pomniejszoną o składki na ubezpieczenie społeczne ( na podstawie art. 40 ust.1 o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych i ich rodzin).
Według tego przepisu "w razie osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, emerytura lub renta inwalidzka ulega zmniejszeniu na zasadach określonych w przepisach art. 104 ust. 1a–6, ust. 8 pkt 1 i 2 oraz ust. 9 i 10 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, nie więcej jednak niż o 25% wysokości tej emerytury lub renty inwalidzkiej" .
Przyjęto zatem, że Jacek S. musiał odprowadzać składki, tak jakby pracował za granicą.
Sąd Okręgowy oddalił odwołanie Jacka S. od tej decyzji. Sąd Apelacyjny powziął wątpliwości i spytał, czy analogia do pracy za granicą jest słuszna. Zdaniem sądu pytającego statusu personelu cywilnego NATO stacjonującego w Polsce nie można przyrównywać do działalności emeryta za granicą.
Sąd Najwyższy podjął uchwałę, według której art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych i ich rodzin ma zastosowanie do przychodu osiągniętego z tytułu umowy o pracę zawartej na podstawie Artykułu V 5.1 umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Dowództwem Naczelnego Sojuszniczego Dowódcy Transformacji dotyczącej ustanowienia i wsparcia Centrum Szkolenia Sił Połączonych (JFTC) NATO na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podpisanej 13 kwietnia 2005 r. w Brukseli.
Sędzia sprawozdawca prof. Andrzej Wróbel wyjaśniał, że SN porównał przepisy art. 40 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy ze stanem faktycznym. W tym wypadku nie mają zastosowania przepisy z ustawy o rentach i emeryturach z FUS., bo chodzi o przychód emeryta wojskowego. Dowództwo NATO zatrudniające pracownika cywilnego Jacka S. ma siedzibę w Polsce, więc muszą obowiązywać go przepisy polskiego prawa ubezpieczeniowego.
Na mocy umowy między rządem polskim a NATO pracownicy cywilni tych jednostek są zwolnieni z podatków, ale nie ze składek. Dlatego dopuszczalne jest obniżenie świadczenia personelu cywilnego - konkludował prof. Wróbel.
Sygnatura akt III UZP 4/17, uchwała 3 sędziów z 23 maja 2017 r.
SN: pracownik cywilny jednostki NATO w Polsce płaci składki
Członek personelu cywilnego jednostki NATO położonej w Polsce nie płaci podatków, ale od jego przychodu pracodawca musi odprowadzić składki na ubezpieczenie społeczne - taki jest sens uchwały podjętej przez Sąd Najwyższy w składzie trzech sędziów.