Sprawa ta była trzykrotnie rozpatrywana przez Sąd Najwyższy. Agencja Nieruchomości Rolnych Oddział Terenowy w Poznaniu i spółka Majątek Rogalin 1 czerwca 1993 r. zawarły pisemną umowę dzierżawy nieruchomości rolnych na 16 lat. Uzgodniły w niej, że umowa zostanie przedłużona na następne 14 lat , jeżeli w ciągu roku przed terminem wygaśnięcia którakolwiek ze stron wystąpi z wnioskiem o jej przedłużenie, zaś druga strona nie wyrazi sprzeciwu.
Warunki umowy powinny się zmienić
Jednak spółka w lutym 2009 r. zwróciła się o przedłużenie dzierżawy. Agencja w piśmie z 30 marca 2009 r. wskazała, że rozpatrzenie wniosku spółki o przedłużenie umowy dzierżawy uzależnia od spełnienia wskazanych w tym piśmie warunków, wśród których wymieniła m.in. uzyskanie pozytywnej opinii Nadzoru Właścicielskiego Oddziału Agencji, uzyskanie opinii Izby Rolniczej i Związku Pracodawców - Dzierżawców i Właścicieli Rolnych oraz przedłożenie dokumentacji ekonomiczno-finansowej. Chodziło o dostosowanie umowy do zmienionych warunków ekonomicznych, podwyższenie czynszu i zmiana okresu dzierżawy.
W związku z nie przedstawieniem przez Agencję w terminie jednego miesiąca od dnia złożenia przez dzierżawcę oświadczenia o zamiarze dalszego dzierżawienia nieruchomości, stanowiska co do dalszego dzierżawienia nieruchomości, na podstawie art. 39 ust. 4 a ustawy z 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa dzierżawę przedłużono o kolejny rok.
Po roku Agencja Nieruchomości Rolnych wniosła o nakazanie spółce Majątek Rogalin, aby wydała nieruchomość rolną o
łącznej powierzchni 591,2658 ha. W uzasadnieniu podniosła, że wyraziła sprzeciw co do możliwości kontynuowania umowy dzierżawy tej nieruchomości na zasadach ustalonych w umowie.
Nie przyjęcie przez pozwaną nowych warunków i nie podpisanie aneksu spowodowało wygaśnięcie stosunku prawnego powstałego na podstawie umowy
dzierżawy 1 czerwca 2010 r., co uzasadnia roszczenie Agencji o zwrot nieruchomości.
Sąd Okręgowy: umowa trwa nadal
Pozwana spółka wniosła o oddalenie powództwa i zarzuciła, że 17 lutego 2009 r. zwróciła się z wnioskiem o przedłużenie dzierżawy na okres kolejnych 14 lat i Agencja nie wyraziła sprzeciwu co do możliwości kontynuacji umowy i dzierżawa nadal istnieje.
Sąd Okręgowy uznał, że pozwana spółka nie złożyła oświadczenia o zamiarze dalszego dzierżawienia nieruchomości w trybie tej ustawy. Jej wolą nie było zawarcie nowej umowy dzierżawy lecz przedłużenie dotychczasowej. Agencja - zdaniem sądu - nie wyraziła sprzeciwu wobec przedłużenia umowy, a zatem automatycznie przedłużono ja na następne 14 lat. Sąd przyjął, że przyjął, że spółka ma tytuł prawny do używania dzierżawionych gruntów i pobierania z nich pożytków ( art. 693 par.1 kc).
Apelacja potwierdziła ustalenia sądu I instancji. Sprawa trafiła do Sadu Najwyższego, który 26 lipca 2013 r. uchylił zaskarżony wyrok. Inaczej niż Sąd Apelacyjny stwierdził, że pismo z 30 marca 2009 r. wyrażało wolę zakończenia umowy. Świadczą o ty słowa użyte w piśmie , „że rozpatrzenie sprawy uzależnia się od” wielu innych wymagań niż te na których funkcjonowała umowa, która wygasała 1 czerwca 2009 r.. W sposób dostatecznie zrozumiały i niewątpliwy wynikała z nich wola, aby dotychczasowa umowa zakończyła się i jednocześnie wyrażało ofertę do zawarcia nowej umowy bez przetargu na warunkach w nim zawartych.
.
SN powtórzył tezę pierwszego wyroku
Sąd Najwyższy 23 stycznia 2014 oddalił skargę kasacyjną spółki. Sędzia Kazimierz Zawada podkreślił, że sednem sprawy jest wykładnia art. 3 umowy dzierżawy z 1993 roku oraz pisma z 30 marca 2009 r. Wynika z nich, że umowa nie może być kontynuowana na dotychczasowych warunkach. Z umowy odczytać można inny sens niż to jest zawarte w art.39 ustawy o gospodarce nieruchomościami rolnymi skarbu państwa, czyli nie ma potrzeby rozpisywania przetargu. Natomiast pismo z 30 marca 2009 r. należy odczytywać, że Agencja nie chce kontynuować umowy dzierżawy na dotychczasowych warunkach.
Sygnatura akt II CSK 190/13, wyrok z 23 stycznia 2014 r.
SN: postawienie warunków dzierżawcy oznacza chęć zawarcia nowej umowy
O woli zawarcia nowej umowy dzierżawy może świadczyć pisemne stwierdzenie, że przedłużenie jej uzależnia się od spełnienia wskazanych warunków - orzekł Sąd Najwyższy.