Spółka Alfa, prowadząca staję benzynową zawarła umowę z PKN Orlen na dostawy paliwa. W umowie zapisano, że możliwa jest zmiana ceny bez aneksowania umowy w razie zmiany przepisów prawa.
PKN Orlen 31 grudnia 2007 roku poinformowała swego kontrahenta, że podnosi o 50 zł cenę za jednostkę paliwa z powodu wzrostu kosztów związanych z uchwaleniem ustawy o biopaliwach z 25 sierpnia 2006 r. . Od maja 2009 r. do października 2010 r. dostarczono paliwo po podwyższonej cenie. Spółka Alfa natomiast płaciła z uwzględnieniem podwyżki, co spowodowało nadpłatę w wysokości 830 tys. 930 zł.
Sąd Okręgowy uwzględnił powództwo spółki Alfa. Stwierdził, że spółka ta nie była zobowiązana do płacenia wyższej ceny, gdyż Orlen od 12 miesięcy wiedział o obowiązywaniu ustawy o biokomponetach i podpisał umowę rok po jej wejściu w życie. Jednostronne podwyższenie ceny spowodowało nienależne świadczenie.
Sąd Apelacyjny potwierdził słuszność wyroku I instancji.
PKN Orlen złożył skargę kasacyjna, twierdząc, że do jesieni 2008 roku nie była znana interpretacja ustawy i rozporządzenia wykonawczego. Do wydania interpretacji przez Ministerstwo Finansów nie było wiadomo, jakie parametry maja spełniać biopaliwa. Następnie Orlen poniósł dodatkowe koszty związane z nową ustawą. Zdaniem Orlenu sądy obu instancji niewłaściwie zinterpretowały art. 65 kc ( Oświadczenie woli należy tak tłumaczyć, jak tego wymagają ze względu na okoliczności, w których złożone zostało, zasady współżycia społecznego oraz ustalone zwyczaje), a także art.410 kc (Świadczenie jest nienależne, jeżeli ten, kto je spełnił, nie był w ogóle zobowiązany lub nie był zobowiązany względem osoby, której świadczył, albo jeżeli podstawa świadczenia odpadła lub zamierzony cel świadczenia nie został osiągnięty).
Przedstawiciel powoda replikował, że norma prawna była konkretna, a ten kto redaguje umowę, czyli Orlen ponosi odpowiedzialność za jej treść.
Sąd Najwyższy 15 maja br. oddalił kasację. W opinii sędzi Agnieszki Piotrowskiej Orlen mógł przewidzieć poniesienie dodatkowych kosztów związanych z biopaliwami i w umowie je uwzględnić, miał na to rok. Spółka Alfa uiszczała nadpłatę, która nie miała oparcia w umowie, a Orlen narzucił podwyżkę bezpodstawnie. Podobne warunki Orlen postawił 400 innym stacjom benzynowym.
SN dodał, że ciężar dowodu, że doszło do zubożenia nie leży po stronie powoda. Sama nadpłata jest wypełnieniem przesłanki bezpodstawnego zubożenia.
Sygnatura akt II CSK 517/13, wyrok z 15 maja 2014 r.
SN: Orlen podwyższył cenę biopaliw bezpodstawnie
Spółka PKN Orlen mogła w 2008 r. przewidzieć w umowach z 400 stacjami benzynowymi poniesienie dodatkowych kosztów związanych z ustawą o biopaliwach, która obowiązywała już od 12 miesiecy. Zatem podniesienie ceny nie było zasadne i słusznie musi zwracać nadpłaty - orzekł Sąd Najwyższy.