Sądy obu instancji uznały oskarżonego za winnego popełnienia przestępstwa m.in. narażenia życia i zdrowia pracownika (art. 220 § 1 k.k.). Sąd rejonowy orzekł wobec oskarżonego karę pozbawienia wolności, warunkowo zawieszając jej wykonanie na okres próby 5 lat oraz karę grzywny. Sąd pierwszej instancji nałożył także na oskarżonego obowiązek częściowego zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Wyrok sądu został zaskarżony przez prokuratora i obrońców oskarżonego. Sąd odwoławczy zmienił wyrok i wymierzył oskarżonemu karę surowszą, tj. karę 3 lat pozbawienia wolności (bez warunkowego zawieszenia jej wykonania). Jednocześnie sąd drugiej instancji, orzekł wobec oskarżonego zakaz sprawowania funkcji kierowniczych w podmiotach gospodarczych, zajmujących się produkcją specjalistycznych pieców.

Zakaz dla oskarżonego

Zgodnie z art. 39 pkt 2 k.k. środkiem karnym jest zakaz zajmowania określonego stanowiska, wykonywania określonego zawodu lub prowadzenia określonej działalności gospodarczej. Orzeczenie sądu odwoławczego w przedmiocie zakazu sprawowania funkcji kierowniczych zapadło na podstawie art. 41 § 1 k.k. W myśl tej regulacji, sąd może orzec zakaz zajmowania określonego stanowiska albo wykonywania określonego zawodu, jeżeli sprawca nadużył przy popełnieniu przestępstwa stanowiska lub wykonywanego zawodu albo okazał, że dalsze zajmowanie stanowiska lub wykonywanie zawodu zagraża istotnym dobrom chronionym prawem.

Kasacja na korzyść

Po uprawomocnieniu się wyroku sądu odwoławczego, prokurator okręgowy wniósł na korzyść skazanego kasację, w części dotyczącej orzeczenia środka karnego - zakazu sprawowania funkcji kierowniczych. Autor kasacji wskazał, iż sąd w sposób rażący naruszył przepisy prawa karnego, które odnoszą się do orzekania o środkach karnych. Wyjaśnił, że sąd nie wskazał w wyroku czasu obowiązywania tego środka karnego. Tymczasem, z przepisów prawa wynika, iż ciąży na nim taki obowiązek. W związku z tym, prokurator domagał się uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy sądowi okręgowemu do ponownego rozpoznania sprawy w postępowaniu odwoławczym.

Proces karny>>

Rozstrzygnięcie SN

Sąd Najwyższy uznał kasację za zasadną w stopniu oczywistym. W związku z tym, uchylił zaskarżony wyrok w części orzekającej środek karny, określony w art. 41 § 1 k.k. i przekazał sprawę w tym zakresie sądowi okręgowemu do ponownego rozpoznania w postępowaniu odwoławczym.

Sąd okręgowy, orzekając o zakazie sprawowania funkcji przez oskarżonego, nie ustalił okresu jego obowiązywania. Powyższy brak w wyroku stanowił rażące i mające istotny wpływ na treść orzeczenia naruszenia prawa. Jak wynika bowiem z art. 43 § 1 k.k. zakazy wymienione w art. 39 pkt 2 - 2b i 3 k.k. orzeka się w latach: od roku do 15 lat. Zakaz, który sąd orzekł wobec oskarżonego, jest natomiast przewidziany w art. 39 pkt 2 k.k. Tym samym, sąd obowiązany był oznaczyć w wyroku okres, w jakim oskarżony nie mógł sprawować funkcji kierowniczych w podmiotach gospodarczych, zajmujących się produkcją specjalistycznych pieców. Sąd Najwyższy zaznaczył, że kasacja była więc oczywiście zasadna.

Wadliwy wniosek

Sąd Najwyższy zwrócił jednak uwagę, że autor kasacji domagał się uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy sądowi okręgowemu do ponownego rozpoznania w postępowaniu odwoławczym. Tego rodzaju żądanie nie było zasadne. Należało je bowiem ocenić jako zbyt daleko idące. Sąd Najwyższy podkreślił, że kasację rozpoznawano jedynie w zakresie orzeczenia o zakazie sprawowania funkcji kierowniczych. To zaś uzasadniało, uchylenie orzeczenia sądu odwoławczego i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania w postępowaniu odwoławczym - jedynie w tym zakresie.

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 marca 2018 r., II KK 67/18, LEX nr 2473818.