Agnieszka K. była od 2005 roku zatrudniona w spółce Tesco w centrali w Krakowie na stanowisku specjalistki do spraw żywienia. W zakresie jej obowiązków leżało zamawianie towarów do sklepów. Było to stanowisko jednoosobowe. W latach następowały zwolnienia grupowe 2011-2012. W tym czasie Agnieszka K. była na urlopie macierzyńskim, a następnie wychowawczym i zwolnieniu lekarskim. Do pracy wróciła 7 września 2012 r. i następnie złożyła wniosek o obniżenie wymiaru czasu pracy do 7/8 etatu.
Rozwiązanie umowy o pracę
Pracodawca nie przychylił się do tego wniosku i rozwiązał z Agnieszką K. umowę o pracę w ramach zwolnień grupowych za wypowiedzeniem z przyczyn niezależnych od pracownika.
Agnieszka K. zaskarżyła pracodawcę do sądu pracy, twierdząc, że złamano ustawę o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (art. 10 ust. 2). Według tego przepisu pracodawca może rozwiązać stosunki pracy, w drodze wypowiedzenia, z pracownikami, których stosunek pracy podlega ochronie przed wypowiedzeniem , pod warunkiem niezgłoszenia sprzeciwu przez zakładową organizację związkową w terminie 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o zamierzonym wypowiedzeniu.
Takiej konsultacji ze związkami zawodowymi nie było. A co więcej przyczyny zwolnienia nie były określone konkretnie i nie odnosiły się do indywidualnej sytuacji skarżącej. Powódka zażądała więc odszkodowania.
Dwa różne wyroki
Sąd I instancji nie uwzględnił powództwa Agnieszki K. Uznał bowiem, że konsultacja ze związkami nie była konieczna, gdyż skarżąca do nich nie należała.
Sąd Okręgowy 3 lipca 2014 r. zmienił ten wyrok i zasądził na rzecz pracownicy 12 tys. 300 zł. Stwierdził, w przeciwieństwie do sądu I instancji , że uzgodnienie ze związkami było konieczne. Natomiast przyczyna rozwiązania umowy o pracę nie była ani konkretna ani rzeczywista. Podano, że powódka nie spełniała kryteriów, takich jak np. praca w grupie ( choć miała samodzielne stanowisko) oraz nie posiadała zdolności przywódczych.
Pracownik był chroniony
Skargę kasacyjną do SN złożyła spółka Tesco. Sąd Najwyższy uchylił wyrok Sądu Okręgowego i przekazał mu sprawę do ponownego rozpoznania. Zdaniem SN skarżąca pracownica była prawnie chroniona przed rozwiązaniem umowy o pracę, bez wątpienia też złożyła wniosek o obniżenie wymiaru czasu pracy. Jednak ochrona ulega ograniczeniu z powodu zastosowania art. 10 ust. 2 ustawy o zwolnieniach grupowych wyrok sądu II instancji jest wadliwy. SN uważa, że opinia każdej organizacji związkowej bez względu na członkostwo nie jest konieczna.
Współdziałanie ze związkami
Ponadto SN wytknął Sądowi Okręgowemu, że nie zwrócił uwagi na art. 23 (2) kodeksu pracy. Mówi on, że "jeżeli przepisy prawa pracy przewidują współdziałanie pracodawcy z zakładową organizacją związkową w indywidualnych sprawach ze stosunku pracy, pracodawca ma obowiązek współdziałać w takich sprawach z zakładową organizacją związkową reprezentującą pracownika z tytułu jego członkostwa w związku zawodowym albo wyrażenia zgody na obronę praw pracownika nie zrzeszonego w związku zgodnie z ustawą o związkach zawodowych.
W tym wypadku nie było zgody na ochronę przez związki nie zrzeszonej pracownicy - dodał SN. I powołał się na wyrok SN z 11 marca 2008 (II PK 195/07), według którego pracodawca może na podstawie art. 10 ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników wypowiedzieć stosunek pracy pracownikowi podlegającemu z mocy odrębnych przepisów szczególnej ochronie przed wypowiedzeniem.
Co do kryteriów przyjętych przez pracodawcę przy zwolnieniach pracowników, to sądowi trudno się wypowiedzieć, gdyż nie wie, czy skarżąca brała udział w zebraniach pracowniczych, na których omawiano punktację i warunki zwolnień. A zatem, czy przyczyna wypowiedzenia była konkretna i zrozumiała dla Agnieszki K. - niewidomo, bez ponownego zbadania sprawy - podkreślił SN.
Sygnatura akt I PK 8/15, wyrok z 9 grudnia 2015 r.
| Dowiedz się więcej z książki | |
 |
Podnoszenie kwalifikacji zawodowych przez pracowników na gruncie kodeksu pracy oraz wybranych ustaw szczególnych
|