Urząd kontroli skarbowej zakwestionował darowiznę babci Nadziei P. na rzecz wnuczka Andrzeja P. Darowizna w wysokości 200 tys. zł miała być przykrywką dla nieujawnionych dochodów wnuka. Tak twierdził dyrektor UKS w Białymstoku i wniósł pozew do sądu o ustalenie nieistnienia umowy pożyczki (na podstawie art. art. 189(1) kpc). Według tego przepisu prawo do żądania ustalenia stosunku prawnego przysługuje również, w toku prowadzonego postępowania, organowi podatkowemu lub organowi kontroli skarbowej, jeżeli ustalenie istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa jest niezbędne dla oceny skutków podatkowych. Argumentem dyrektora urzędu była fakt, że emerytka Nadzieja P., prowadząca skromne gospodarstwo rolne tak wysoką sumą nie mogła dysponować, pobierając niską emeryturę.
Sąd I instancji oddalił powództwo dyrektora UKS, stwierdzając brak interesu prawnego. Jednak Sąd Apelacyjny 18 stycznia 2012 r. uznał, że nie było podstaw do unieważnienia postępowania podatkowego. Wicedyrektor, który podpisał powództwo miał upoważnienie do reprezentowania organu podatkowego w sądzie, wbrew twierdzeniom Andrzeja P. Art. 189 (1) kpc jest podstawą do wniesienia pozwu i podpisanie przez zastępcę dyrektora.
Skargę kasacyjną złożył Andrzej P. , który nie zgodził się z ustaleniami sądu.
Sąd Najwyższy w wyroku z 18 stycznia br. oddalił kasację. Zdaniem sędziego Kazimierza Zawady przepis art. 189 (1) niedawno dodany do kodeksu postępowania cywilnego pozwala stwierdzić, czy dany stosunek nie powstał, gdyż miał pozorny charakter, Ponadto organ kontroli skarbowej ma zdolność sądową i zdolność procesową, zarówno dyrektor, jaki i jego zastępca mają prawo występować w sądzie.  Wynika to z regulaminu UKS. Organ skarbowy ma interes prawny, gdyż powództwo miało związek z postępowaniem kontrolnym prowadzonym przez urząd skarbowy. Ponadto wynik kontroli jest dokumentem urzędowym, korzystającym z domniemania prawdziwości.
Według radcy prawnego Rolanda Kulgawczyka, reprezentującego w SN urząd kontroli skarbowej z powodu nie ujawnienia prawdziwych źródeł dochodu Andrzejowi P. grozi kara w postaci uiszczenia 75 proc. wartości zobowiązania.

Sygnatura akt IV CSK 322/12 z 18 stycznia 2013 r.