Senat chce doprecyzować zdania ABW, ale za szeroko

Senackie komisje pracują nad projektem zmian w ustawach o ABW i o Agencji Wywiadu, które mają uścislić zadania tych instytucji w zakresie zwalczania przestępstw gospodarczych. Helsińska Fundacja Praw Człowieka uważa, że zmiany te są potrzebne, ale ostrzega, by katalog tych przestępstw nie został zakreślony zbyt szeroko.

Senatorowie zdecydowali o podjęciu inicjatywy legislacyjnej w zakresie projektu nowelizacji ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw, który wykonuje wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 22 marca 2011 r. sygn. SK 13/08, a tkaże wykonującej  wyrok TK z 18 października 2011 r. sygn. SK 39/09egu. Ta inicjatywa legislacyjna stanowi też próbę wykonania postanowienia sygnalizacyjnego TK z 15 listopada 2010 r. sygn. S 4/10, w którym Trybunał Konstytucyjny zasugerował konieczność zmiany art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy o ABW oraz AW. W obecnym kształcie przepis ten wskazując jakie przestępstwa ABW ma obowiązek zwalczać posługuje się wieloma nieostrymi pojęciami m.in. „przestępstwa godzące w podstawy ekonomiczne państwa”. Nie wskazuje natomiast poprzez podanie kwalifikacji prawnej czynu, jakie konkretnie przestępstwa ABW ma obowiązek ścigać.
Do proponowanego projektu ustawy Helsińska Fundacja Praw Człowieka złożyła opinię wskazując na szereg problemów związanych z kształtem proponowanych rozwiązań. Jej autorzy Wskazują m.in. że w przygotowanym przez Senat projekcie proponuje się bardzo szerokie określenie katalogu tych przestępstw. - Niemniej główne wątpliwości budzi może nie tyle bardzo rozbudowany charakter katalogu, choć i ta okoliczność była w trakcie konsultacji podnoszona przez inne podmioty opiniujące projekt, co raczej sposób uzasadnienia tej inicjatywy. W uzasadnieniu projektu nie wskazano dlaczego poszczególne czyny powinny się w tym katalogu znaleźć. Twórcy projektu poprzestali bowiem na lakonicznym sformułowaniu, że ta propozycja jest zgodna ze stanowiskiem przedstawionym przez służby prawne ABW - czytamy w dokumencie.
W swoim stanowisku HFPC krytycznie odniosła się rónież m.in. do szerokości katalogu przestępstw, wobec których ABW może stosować kontrolę operacyjną oraz inne czynności operacyjno-rozpoznawcze, a także faktu, że katalog ten zawiera liczne przestępstwa mniejszej wagi. W opinii wskazano, że zakres przedmiotowy stosowania kontroli operacyjnej powinien dotyczyć najpoważniejszych przestępstw, tak aby nie naruszać gwarantowanego przez Konstytucję oraz Europejską Konwencję Praw Człowieka prawa do ochrony życia prywatnego oraz do ochrony tajemnicy komunikowania się.

Stanowisko HFPC dotyczące senackiego projektu ustawy o zmianie ustawy o ABW oraz AW