Spółka Akcyjna HH Poland zażądała od spółki Real zapłaty ok. 6 mln zł tytułem zwrotu zapłaconych wynagrodzeń za usługi inne niż marża handlowa. Roszczenie powstało w sytuacji, gdy spółka HH dostarczała do sieci sklepów Real zabawki, a sieć transportowała je, jednak nie wykonywała zawartych w umowie usług m.in. marketingu i reklamy.
Utrudnianie dostępu do rynku
Zdaniem skarżącej było to bezpodstawne wzbogacenie i czyn nieuczciwej konkurencji ( z ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji). Według ustawy czynem nieuczciwej konkurencji jest
utrudnianie innym przedsiębiorcom dostępu do rynku przez pobieranie innych niż marża handlowa opłat za przyjęcie towaru do sprzedaży. Stosownie zaś do art. 18 ust. 4 ustawy, w razie dokonania czynu nieuczciwej konkurencji, przedsiębiorca, którego interes został zagrożony lub naruszony, może żądać wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści, na zasadach ogólnych.
Sąd Okręgowy zasądził na rzecz spółki powodowej 5 mln 390 tys. z odsetkami z tytułu umowy o współpracy.
Apelacja: ryzyko biznesowe
Od tego wyroku apelację złożyła spółka Real. Zdaniem jej pełnomocników sąd I instancji nie wykazał, ze zaistniały przesłanki do zakwestionowania usług i , że nie wykazano iż utrudniała ona dostęp do rynku. Przecież - ich zdaniem spółka HH mogła korzystać z możliwości współpracy z innymi sieciami wielkopowierzchniowymi. Ponadto argument, że koszty usług były prawie tak wysokie jak zyski z obrotów - nie jest trafny, gdyż spółka powodowa musiała się liczyć z ryzykiem biznesowym. Wobec tego nie było nie należnego wzbogacenia po stronie Real, gdyż dostawca przez lata współpracy ( 2007-2011 ) godzi się na to, że świadczenie było nienależne.
Pełnomocnik HH odpierał zarzuty: - Jeśli pobierane są dodatkowe opłaty, tzw. półkowe, to jstto utrudnianie dostępu do rynku. Sąd Najwyższy w wyroku z 8 listopada 2013 r. wyraźnie stwierdził, że " inna niż marża handlowa opłata za przyjęcie towaru do sprzedaży stanowi czyn nieuczciwej konkurencji określony w art. 15 ust. 1 pkt 4 u.z.n.k. i jest źródłem bezpodstawnie uzyskanej korzyści podlegającej zwrotowi."( SN I CSK 46/13).
Między usługami nie było równowagi
Sąd Apelacyjny w Warszawie 4 kwietnia oddalił apelację sieci handlowej Real. Zdaniem sądu między usługami świadczonymi przez strony nie było ekwiwalentności. Umówione w kontrakcie o współpracy usługi reklamowe i promocyjne nie były wykonywane, a na billboardach pokazywano towary i ceny nie dostarczane przez HH, tylko inne produkty. Spółka powodowa nie miała wpływu na monitorowanie i pobieranie towarów z magazynów ( a za to płaciła). Nie mogła też decydować o transporcie, którego cena nie zależała od obrotu, ani też rozmiarów towarów czy odległości do sklepu. Te usługi służyły spółce pozwanej do jej celów handlowych. Powód nie mógł odejść od umowy, co dowodzi, iż chodzi o czyn nieuczciwej konkurencji - podkreślił sąd.
- W toku procesu wykazano, że pobieranie opłat utrudniało dostęp do rynku, w tym wypadku nie trzeba wykazywać, że zachodziły jeszcze inne zdarzenia - stwierdziła sędzia Ewa Kaniok - Rynkiem jest sam pozwany, który pobiera opłatę za usługi i to on utrudnia dostęp - dodała sędzia.
Sygnatura akt I ACa 1402/13, wyrok z 4 kwietnia 2014 r.
SA: opłata półkowa to nieuczciwy chwyt rynkowy
Sieć handlowa Real musi zapłacić ok. 6 mln zł za utrudnianie dostępu do rynku swemu dostawcy, na którego nałożyła dodatkowe tzw. opłaty półkowe. Jest to czyn nieuczciwej konkurencji - uznał Sąd Apelacyjny w Warszawie.