Interwencja rzecznika związana jest z wyrokiem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, który w orzeczeniu z 26 maja 2011 r. w sprawie R.R. przeciwko Polsce orzekł, że Polska naruszyła art. 8 (prawo do prywatności) oraz art. 3 (zakaz tortur oraz nieludzkiego i poniżającego traktowania) Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Sprawa dotyczyła praw reprodukcyjnych kobiet, a w szczególności prawa do informacji o stanie zdrowia, rzetelnej diagnostyki i dostępu do badań prenatalnych oraz prawa decydowania o życiu prywatnym, w tym prawa do przerywania ciąży.
Mając na względzie procedurę wdrażania zaleceń Trybunału sformułowanych w tym orzeczeniu, Rzecznik sygnalizuje ministrowi problem braku możliwości odwołania się od odmowy wydania skierowania na badania lekarskie. Przypomina też, że w wyniku procedury wykonania orzeczenia ETPCz w sprawie Tysiąc przeciwko Polsce wprowadzono możliwość odwołania się od decyzji lekarza. Pacjent lub jego przedstawiciel ustawowy mogą wnieść sprzeciw wobec opinii albo orzeczenia określonych w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty, jeżeli opinia albo orzeczenie ma wpływ na prawa lub obowiązki pacjenta wynikające z przepisów prawa. - W przypadku odmowy skierowania na badania pacjent nie ma możliwości zastosowania procedury odwoławczej na gruncie ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. To zaś może ograniczać prawo pacjenta do świadczeń zdrowotnych odpowiadających wymaganiom aktualnej wiedzy medycznej zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, do informacji o swoim stanie zdrowia zgodnie z art. 9 ust. 1 oraz prawo do ochrony zdrowia gwarantowane w art. 68 ust. 1 Konstytucji RP – stwierdza rzecznik praw obywatelskich.
RPO prosi o poinformowanie na temat działań podjętych w celu wykonania wyroku w sprawie R.R. przeciwko Polsce oraz o rozpatrzonych sprzeciwach wobec opinii lub orzeczeń lekarskich.