Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Stanisław Chmielewski uważa, że alkoholizm jest zjawiskiem, które w sposób niewłaściwy wpływa na nasze stosunki społeczne. Jego skutki ujawniają się w różnych dziedzinach, a jest on również jedną z najczęstszych przyczyn konfliktów rodzinnych, jak też istotnym czynnikiem kryminogennym.
Zdaniem ministra Chmielewskiego do zespołu środków, które mają przeciwdziałać powstawaniu i szerzeniu się tego zjawiska, należy przepis art. 208 kodeksu karnego określający przestępstwo rozpijania małoletnich, za które grozi kara grzywny, kara ograniczenia wolności i kara pozbawienia wolności do lat dwóch. Ponadto mają też zastosowanie przepisy ustawy o wychowaniu w trzeźwości przeciwdziałaniu alkoholizmowi (art. 15 ust. 1 pkt 2). Zabraniają one sprzedaży i podawania napojów alkoholowych osobom do lat 18. Art. 43 ust. 1 tej ustawy wprowadza odpowiedzialność karną za naruszenie powyższego zakazu. Wskazany art. 43 w ust. 1 ustawy określa przestępstwo sprzedawania lub podawania napojów alkoholowych, w wypadkach gdy jest to zabronione albo czynione jest bez wymaganego zezwolenia lub wbrew jego warunkom.
Przedmiotem ochrony jest prawidłowy rozwój małoletniego, a zatem wolny od zakłóceń, jakie są związane ze spożywaniem alkoholu. Zasadniczo znamię przestępstwa w art. 208 kk sprowadza się do wyrazu ˝rozpija˝ i wymaga dla jego realizacji wielości zachowań sprawcy, tak to określono w doktrynie – dodaje mon. Chmielewski. - Normatywna konstrukcja art. 208 kk pozwala na stwierdzenie, że również jednorazowe działanie sprawcy może w niektórych sytuacjach doprowadzić do skutku w postaci rozpijania małoletniego, rozumianego jako niebezpieczeństwo przyzwyczajania się do alkoholu lub umacniania się tego rodzaju skłonności, choć wydaje się oczywiste, że realizacja znamion tego przestępstwa będzie najczęściej wymagała działania wielokrotnego. Nie można więc wykluczyć, że nawet jednorazowe podawanie alkoholu konkretnej osobie może być uznane za rozpijanie, ale konkretne okoliczności, również dotyczące małoletniego, mogą wskazywać na zamiar sprawcy w postaci dążenia do przyzwyczajania do spożywania alkoholu – wyjaśnia sekretarz stanu w MS.
Warto nadmienić, że w sytuacji gdy przedsięwzięte przez sprawcę zachowanie nie doprowadza do skutku w postaci rozpijania określonego w tym przepisie, należy rozważać zawsze przyjęcie kwalifikacji prawnej usiłowania popełnienia przestępstwa z art. 208 kk, nawet w wypadku działania jednorazowego, jeżeli nie można pójść dalej.
W zakresie postulowanej przez posłów nowelizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi w kierunku wprowadzania możliwości karania za udostępnienie przez dorosłych alkoholu nieletniemu, polegające na odsprzedaży małoletniemu bądź zakupie alkoholu nieletniemu za jego pieniądze, należy wskazać, że regulacje, które już istnieją, w określonych sytuacjach dają możliwość przeciwdziałania tym złym zachowaniom. Wielokrotnie powtarzające się zachowanie osoby dorosłej polegające na odsprzedaży bądź zakupie alkoholu dla małoletniego w rozumieniu art. 208 kk będzie odpowiadało odpowiedzialności karnej za przestępstwo, co jest bardzo ważne. Odsprzedaż napojów alkoholowych nabytych uprzednio przez osobę dorosłą w przypadku braku zamiaru rozpijania małoletniego podlegać będzie odpowiedzialności za przestępstwo z art. 43 ust. 1 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, bowiem zachowanie takie mieści się w czynności sprzedaży bez wymaganego zezwolenia, stanowiącej ustawowe znamię powyższego czynu zabronionego. Duże znaczenie w zakresie ograniczania demoralizacji młodzieży przez sprawców rozpijających małoletnich ma również prawidłowe stosowanie kary dodatkowej w postaci pozbawienia praw rodzicielskich i opiekuńczych.
Konkludując, w przypadku popełnienia przestępstwa z art. 208 kk bądź art. 43 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi sąd orzekający powinien rozważyć zawiadomienie sądu rodzinnego. Umożliwi to prowadzenie przez sądy rodzinne jednolitej polityki orzeczniczej w zakresie orzekania lub pozbawienia, ograniczenia władzy rodzicielskiej, gdzie zawsze wyznacznikiem najważniejszym jest dobro dziecka.
Źródło: Sejm RP