Od 13 marca 2020 r. obowiązywało rozporządzenie MSWiA ws. czasowego zawieszenia lub ograniczenia ruchu granicznego na określonych przejściach granicznych. 21 sierpnia 2021 r. wprowadzono do niego par. 3 ust. 2a i 2b. Dopuszcza on zawracanie do linii granicy państwowej osób, które nie należą do żadnej z kategorii podmiotów uprawnionych na podstawie par. 3 ust. 2 rozporządzenia do przekroczenia polskiej granicy, a znalazły się w przejściu granicznym, gdzie ruch graniczny został zawieszony lub ograniczony, lub poza zasięgiem terytorialnym przejścia granicznego. I tak stało się latem 2021 roku w przypadku 32 cudzoziemców przebywających wówczas przy granicy polsko-białoruskiej w pobliżu miejscowości Usnarz Górny.
Skarga do ETPCz
Cudzoziemcy złożyli skargę do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. 25 sierpnia 2021 r. Trybunał w Strasburgu wydał zarządzenie tymczasowe w sprawie Amiri i inni przeciwko Polsce (skarga nr 42120/21). Zobowiązywało ono polski rząd do zapewnienia tym osobom - w których imieniu pełnomocnicy wnieśli skargę do ETPC - dostępu do żywności, wody, odzieży, odpowiedniej opieki medycznej oraz, jeśli to możliwe, tymczasowego schronienia.
Czytaj też w LEX: Prawo cudzoziemca do ubiegania się na granicy o udzielenie ochrony międzynarodowej >
Jak informował Rzecznik Praw Obywatelskich, żaden z tych środków nie został wykonany. Strona polska nie udzieliła skarżącym pomocy, utrzymując, że są oni pod jurysdykcją białoruską, w związku z czym polskie służby nie mogą podjąć działań.
Czytaj też: Choć pushbacki cudzoziemców są wątpliwe prawnie, to ciągle mają miejsce >
27 września 2021 r. ETPCz zakomunikował rządowi tę skargę. Zarzuca ona naruszenie m.in. art. 3 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności oraz art. 4 Protokołu nr 4 do EKPCz. Pierwszy przepis zakazuje tortur i poniżającego traktowania lub karania. Drugi wprowadza zakaz zbiorowego wydalania cudzoziemców.
ETPCz ponownie orzekł też o zastosowaniu środka tymczasowego, wydłużając jego obowiązywanie bezterminowo. Zobowiązał również Polskę do niezawracania skarżących na Białoruś - jeśli są na terytorium RP.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.