Projekt zmian w ustawie o NBP już po uzgodnieniach

Ministerstwo Finansów przygotowało czwartą wersję ustawy o zmianach w Narodowym Banku Polskim. W obecnej postaci miały zostać ujęte uwagi jakie przedstawiły uprawnione podmioty podczas konsultacji społecznych. Projekt został skierowany do Stałego Komitetu Rady Ministrów.

Mimo nadesłania uwag do kontrowersyjnego projektu przez Narodowy Bank Polski, Związek Banków Polskich, Krajowy Związek Banków Spółdzielczych, Krajową Kasę, Pocztę Polską, Polską Organizację Firm Obsługi Gotówki i przez Związek Przedsiębiorców i Pracodawców, tylko jedna uwaga została uwzględniona i to tylko częściowo. Odnosi się ona do obowiązku przedsiębiorców, którym banki powierzyły wykonywanie czynności przeliczania, sortowania, pakowania i oznaczania opakowań znaków pieniężnych do dostosowania swojej działalności, w ciągu 12 miesięcy od wejścia w życie ustawy, także do przepisu o wymianie znaków pieniężnych uszkodzonych w wyniku badań przeprowadzonych na wniosek organów śledczych i ścigania.
Czytaj: Rząd przyjął propozycje zmian w ustawie o NBP>>>

Jednocześnie Ministerstwo Finansów poinformowało, że Europejski Bank Centralny nie nadesłał, w ciągu 30 dni, do 10 marca 2015 r. opinii w sprawie projektu, ani informacji aby miał taką opinię przedstawić. W ocenie Ministerstwa nie jest to przeszkodą do dalszego prowadzenia działań legislacyjnych. Inną wersję wydarzeń przywołuje gazeta Puls Biznesu, w której możemy przeczytać, że odpowiednie stanowisko zostało przez EBC zajęte.

Ostatnia samodzielna, przedmiotowa reforma ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 908 z późn. zm.), dalej jako ustawa o NBP, miała miejsce w 2003 r. Od tego czasu rynki finansowe uległy znacznej ewolucji, przechodząc zwłaszcza kryzys z 2008 r. oraz europejski kryzys zadłużenia publicznego. W związku z tym zmiana działalności polskiego banku centralnego wydaje się niezbędna.

W pierwszej kolejności ustawa dąży do umożliwienia NBP uczestniczenia w organizacjach międzynarodowych w szerszym zakresie. Proponuje się wprowadzenie, obok możliwości członkostwa, także możliwość współpracy z podmiotami międzynarodowymi. Współpraca, tak jak członkowstwo, będzie wiązała się z koniecznością ponoszenia kosztów ze środków własnych NBP. O podjęciu współpracy decydować będzie każdorazowo Zarząd NBP. Przy tej okazji zaproponowano również doprecyzowanie przepisów o ponoszeniu kosztów przez bank w związku z uczestnictwem w Międzynarodowym Funduszu Walutowym. Obecnie, bez żadnych wątpliwości NBP ponosi koszty związane z opłacaniem udziałów. Po zmianie ustawy nie będzie budziło zastrzeżeń także opłacanie przez bank kosztów powstających przy realizowaniu projektów finansowych skierowanych przez MFW do jego członków.

W zmianie ustawy proponuje się także zmianę systemu kadencyjności składu Rady Polityki Pieniężnej, dzięki czemu ma zostać zwiększona jej stabilność i elastyczność. Zgodnie z nowym rozwiązaniem skład RPP będzie zmieniany co 3 lata. Zmiana będzie obejmować 4, a następnie 2 członków, wybieranych odpowiednio przez Prezydenta, Sejm i Senat, albo sam Sejm z Senatem. Zgodnie z art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy o NBP, RPP składa się z 9 członków. Propozycja zakłada przejściowe zwiększenie liczby członków RPP do 12, a następnie tymczasowe zmniejszenie do 6 osób. Od 2018 r. skład osobowy Rady byłby już kształtowany z uwzględnieniem ustawowej liczby członków RPP (9 osób).

Kolejnym ważnym elementem założeń do ustawy jest wprowadzenie ograniczeń w działalności zawodowej i publicznej członków RPP. Członek RPP będzie mógł zostać odwołany w przypadku naruszenia przez niego ograniczeń związanych z zakazem zajmowania innych stanowisk, podejmowania działalności publicznej lub zarobkowej, poza pracą naukową, dydaktyczną, bądź twórczością autorską

W celu zapewnienia większej skuteczności w działaniu NBP proponuje się wyposażenie go w możliwość dokonywania czynności nabywania lub sprzedaży papierów wartościowych także poza operacjami rynku otwartego. Dzięki tej propozycji polski bank centralny nabędzie możliwość nabywania obligacji skarbowych na rynku wtórnym. Trzeba zaznaczyć, że będzie to dopuszczalne o ile będzie to służyło realizacji ustawowych zadań banku, w szczególności w zakresie prowadzonej polityki pieniężnej. Ograniczenie jest nałożone postanowieniami Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Dz. U. z 2004 r. Nr 90, poz. 864/2 z późn. zm.).

ID produktu: 40162095 Rok wydania: 2015 
Tytuł: LEX dla Banków>>

Będzie to pierwszy raz w historii, gdy polski bank centralny zostanie wyposażony w takiego typu uprawnienie. Wykup własnych obligacji jest najmocniejszą bronią jaką bank może dysponować w sytuacji kryzysu, a właściwie już poważnych problemów z płynnością. Jednocześnie, źle użyty może doprowadzić do gorszych skutków niż to przed czym miał bronić.

Minister finansów Mateusz Szczurek podczas konferencji prasowej w Ministerstwie Finansów nt. projektowanych zmian w ustawie o Narodowym Banku Polskim wskazał, że doświadczenia ostatnich 6 lat, takie jak kryzys i stagnacja ekonomiczna na świecie, pokazały bardzo wyraźnie, że w niektórych okolicznościach zwykłe instrumenty banków centralnych okazują się niewystarczające. Przypomniał, że zakup i sprzedaż papierów wartościowych poza otwartym rynkiem przeprowadzały w tym czasie m.in. banki centralne USA, Wielkiej Brytanii, Japonii oraz Europejski Bank Centralny. Zdaniem ministra zachowanie takiej furtki to przejaw dbałości o stabilność finansową kraju.

Źródło: www.rcl.gov.pl,