Projekt ustawy o zmianie imienia i nazwiska przedmiotem prac sejmowej Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych

Zasadniczym celem projektu nowelizacji ustawy o zmianie imienia i nazwiska jest wprowadzenie unormowań uwzględniających zmiany społeczne i prawne, które nastąpiły po dacie uchwalenia dotychczasowej ustawy tj. po 1956 r.

Potrzeba nowej regulacji prawnej wynika również z konieczności dostosowania przedmiotowej tematyki do regulacji unijnych i nowych zjawisk, których naturalną konsekwencją jest przenikanie do polskich realiów obcych norm i zwyczajów.
Inne istotne powody to zmiany w prawie rodzinnym oraz postulowane zmiany w ustawie Prawo o aktach stanu cywilnego. Niezbędne stało się także wykreślenie nieaktualnych regulacji, dodanie rozwiązań, których brak skutkuje różnorodnym sposobem postępowania oraz doprecyzowanie przepisów, które budzą wątpliwości interpretacyjne w praktyce.

Projekt ustawy pozostawiając utrwalone zasady zmiany imienia i nazwiska, która następuje z ważnych dla wnioskodawców powodów, proponuje istotne zmiany polegające na:

• poszerzeniu katalogu osób uprawnionych do zmiany imienia i nazwiska o uchodźców, przy jednoczesnym zawężeniu okoliczności, w których są oni uprawnieni do zmiany imienia lub nazwiska, do przypadków związanych z koniecznością ochrony ich prawa do życia, zdrowia, wolności lub bezpieczeństwa osobistego;
• zdefiniowaniu pojęć: "zmiana imienia" i "zmiana nazwiska";
• dookreśleniu, jakiego rodzaju nazwiska podlegają zmianie poprzez wskazanie, że zmiana nazwiska może dotyczyć nazwiska noszonego aktualnie lub nazwiska rodowego;
• modyfikacji katalogu ważnych powodów uzasadniających zmianę imienia i nazwiska. Wykreślono regulacje anachroniczne (np.: fakt noszenia nazwiska o brzmieniu niepolskim) oraz dodano nowe istotne rozwiązanie - chęć dostosowania swojego nazwiska do nazwiska, jakie wnioskodawca nosi zgodnie z ustawodawstwem innego państwa, którego obywatelstwo również posiada;
• określeniu zasad wyrażenia zgody na zmianę imienia i nazwiska małoletniego dziecka;
• doprecyzowaniu właściwości rzeczowej i miejscowej organów administracji publicznej oraz trybu postępowania w przedmiotowych sprawach;
• wykreśleniu regulacji dotyczących ustalenia pisowni imienia i nazwiska. Ratio legis pominięcia w projekcie nowego aktu prawnego omawianej regulacji wynika z jej historycznego znaczenia oraz wątpliwości interpretacyjnych, jakie wywołuje jej praktyczne stosowanie.

Projekt nowelizacji ustawy przygotowało MSWiA. W trakcie dotychczasowych prac legislacyjnych nie odnotowano rozbieżnych stanowisk wobec proponowanych przepisów.

Oficjalne źródło: Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji