Poważne zmiany w ustawie o komornikach sądowych

Poselski projekt nowelizacji ustawy o komornikach zmienia zasady pobierania opłat, przenoszenia do innego rewiru, składania zażaleń, podejmowania innego zajęcia oraz określa treść na pieczęci zastępców komorników.

Wedle obecnie obowiązującego prawa komornikowi nie wolno podejmować dodatkowego zajęcia lub zatrudnienia, które by przeszkadzało w pełnieniu obowiązków albo mogło uchybiać powadze wykonywanego zawodu. Dodatkowe zatrudnienie komornik może podjąć za zgodą prezesa właściwego sądu apelacyjnego i rady izby komorniczej. O zamiarze podjęcia dodatkowego zajęcia komornik zawiadamia prezesa właściwego sądu apelacyjnego i radę izby komorniczej. Prezes tego sądu w terminie tygodniowym może sprzeciwić się podjęciu tego zajęcia.  Zatem podjęcie dodatkowego zatrudnienia przez komornika sądowego wymaga uprzedniej zgody prezesa sądu apelacyjnego i rady izby komorniczej.

Zgody udzielają dwa organy
Sprzeciw prezesa sądu apelacyjnego może być wyrażony tylko pod warunkiem, że dodatkowe zajęcie będzie przeszkadzać w pełnieniu przez komornika obowiązków albo będzie uchybiać powadze wykonywanego zawodu.Problemem jest natomiast brak środka odwoławczego od decyzji prezesa sądu apelacyjnego, co jest sytuacją niedopuszczalną w obliczu kształtowania sfery praw i obowiązków funkcjonariusza publicznego. Dlatego też proponuje się, aby od decyzji prezesa odmawiającej zgody na dodatkowe zatrudnienie oraz od sprzeciwu wobec podjęcia dodatkowego zajęcia służyło komornikowi odwołanie do ministra sprawiedliwości.

Opłaty
W sprawach o egzekucję świadczeń pieniężnych komornik pobiera od dłużnika opłatę stosunkową w wysokości do 10 % wartości wyegzekwowanego świadczenia, jednak nie niższej niż 1/20 i nie wyższej niż trzydziestokrotna wysokość przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Jednakże w przypadku wyegzekwowania świadczenia wskutek skierowania egzekucji do wierzytelności z rachunku bankowego, wynagrodzenia za pracę, świadczenia z ubezpieczenia społecznego jak również wypłacanych na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, zasiłku dla bezrobotnych, dodatku aktywizacyjnego, stypendium oraz dodatku szkoleniowego, komornik pobiera od dłużnika opłatę stosunkową w wysokości do 5% wartości wyegzekwowanego świadczenia, jednak nie niższej niż 1/20 i nie wyższej niż dziesięciokrotna wysokość przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.
Z kolei za dokonanie spisu inwentarza albo innego spisu majątku pobiera się stałą opłatę w wysokości 10 % przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego za każdą rozpoczętą godzinę, przy czym opłata nie może być wyższa niż 100% tego wynagrodzenia.

Zażalenie
Projekt zakłada, że na postanowienie ministra sprawiedliwości o zawieszeniu komornika w czynnościach przysługuje zażalenie do Sądu Okręgowego w Warszawie, w terminie siedmiu dni od dnia doręczenia postanowienia. Wniesienie zażalenia nie wstrzymuje wykonania postanowienia. W założeniu najważniejszym stało się zatem przesądzenie, że zażalenie zawieszonego komornika sądowego nie ma wpływu na wykonanie postanowienia ministra. Dzisiaj takie wątpliwości powstają z uwagi na wątpliwości co do zakresu stosowania przepisów procedury karnej do ustawy komorniczej.

Zmiana rewiru
Ponadto minister  może przenieść komornika na jego wniosek, na stanowisko do innego rewiru, jeżeli przemawiają za tym potrzeby prawidłowego i     sprawnego prowadzenia czynności. Ważny jest tu także interes komornika. Zgodnie z nowelizacją ustawy o komornikach sądowych i egzekucji proponuje się likwidację obecnego trybu przeniesienia komornika, wedle którego minister po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Komorniczej oraz prezesa właściwego sądu apelacyjnego, może przenieść komornika, za jego zgodą lub na jego wniosek, na stanowisko komornika w innym rewirze komorniczym, jeżeli przemawiają za tym potrzeby prawidłowego i sprawnego prowadzenia czynności. Krajowa Rada Komornicza przedstawia opinię w terminie wyznaczonym, nie krótszym niż 14 dni.
Nienadesłanie opinii w tym terminie nie wstrzymuje wydania decyzji w przedmiocie przeniesienia (art. 15b ust. 1). Nie jest dopuszczalne przeniesienie komornika na stanowisko, co do którego minister skierował uprzednio do publikacji w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" obwieszczenie o wolnym stanowisku komornika, do czasu zakończenia postępowania o powołanie na to stanowisko (art. 15b ust. 2).

Pięczęcie dla zastępców
Komornik, jako funkcjonariusz publiczny używa pieczęci urzędowej z godłem Polski. Zgodnie z obowiązującymi przepisami w otoku pieczęci komornika znajduje się określenie: komornik sądowy, a ponadto w toku powinien być wskazany sąd rejonowy, przy którym dany komornik działa, jego imię i nazwisko oraz siedziba kancelarii. Natomiast zastępca komornika używa pieczęci zastępowanego komornika. Ponadto musi on złożyć swój czytelny podpis i zrobić zmianę o swoim działanie w zastępstwie.
Poselski projekt noiwelizacji ustawy o komornikach sądowych proponuje Wprowadzenie też własnych imiennych pieczęci dla zastępców komorników.
Posłowie Platformy Obywatelskiej przygotowali projekt nowelizacji ustawy o komornikach sądowych i egzekucji, w którym chcą wyeliminować problem posługiwania się przez zastępcę komornika pieczęcią np. zawieszonego czy odwołanego komornika prawomocnie skazanego za przestępstwo.
W projekcie proponują, aby komornik, jako funkcjonariusz publiczny używał dodatkowo i obok pieczęci urzędowej z oznaczonym cyfrą rzymską numerem porządkowym stanowiska – pieczęci imiennej, a zastępca komornika – pieczęci urzędowej zastępowanego komornika oraz własnej pieczęci imiennej. Przy czym zastępca powinien zamieścić wzmiankę, że działa w zastępstwie komornika – niezależnie od posługiwania się własną pieczęcią imienną i pieczęcią zastępowanego komornika.
Ustawa wchodzi w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia.

Obecnie jest skierowana do I czytania w Sejmie.