Jak wynika z informacji Służby Więziennej przekazanych Rzecznikowi Praw Obywatelskich, w ciągu roku obowiązywania nowych przepisów było 1087 osób odbywających kary w tym systemie, podczas gdy w roku poprzednim było ich 1087.

Od 31 maja 2017 r. art. 209 Kodeksu karnego stanowi, że za uchylanie się od obowiązku alimentacyjnego co najmniej przez trzy miesiące grozi grzywna, kara ograniczenia wolności albo do roku pozbawienia wolności. Jeżeli sprawca naraża osobę uprawnioną na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo do 2 lat pozbawienia wolności. Wcześniej kara do dwóch lat więzienia groziła za uporczywe niepłacenie alimentów, narażające dziecko na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych.

Ta zmiana pozwala na szersze stosowanie innych form wykonania kary pozbawienia wolności, np. w Systemie Dozoru Elektronicznego (tzw. obroży elektronicznych). Jak najszersze wykorzystanie tego systemu postulowali w swoich wystąpieniach dotyczących art. 209 Kk Rzecznicy – Praw Obywatelskich i Praw Dziecka. - Z perspektywy analizy niealimentacji, prowadzonej w Zespole do spraw Alimentów (powołanym wspólnie przez RPO i RPD), jest to szczególnie istotne w przypadku skazania na karę pozbawienia wolności. Jeśli ktoś bowiem trafia do więzienia, to prawie na pewno nie będzie płacił alimentów - bo nie będzie pracował - czytamy w jednym z wystąpień.

A w rocznicę obowiązywania nowej regulacji RPO i RPD poprosili o aktualne dane statystyczne ws. stosowania SDE wobec skazanych za to przestępstwo.
W odpowiedzi dyrektor Biura Dozoru Elektronicznego Centralnego Zarządu Służby Więziennej gen. Paweł Nasiłowski poinformował, że liczba skazanych za przestępstwo niealimentacji, które rozpoczęły odbywanie kary w SDE, wynosiła:
-  od 31 maja 2016 r. do 31 maja 2017 r. - 1166
- od 31 maja 2017 r. do 7 maja 2018 r. - 1087
 

LEX Linie Orzecznicze>>

W systemie dozoru elektronicznego wykonywane są obecnie kary pozbawienia wolności, środki karne i zabezpieczające oraz (w fazie wygaszania) ograniczenia wolności.
Jak informuje RPO, wcześniej Prokuratura Krajowa informowała, że po zmianie w 2017 r. zasadniczo wzrosła skuteczność ścigania sprawców tej kategorii przestępstw. Zwiększył się też wpływ spraw karnych związanych z uchylaniem się od obowiązku alimentacyjnego. Od 1 czerwca 2017 r. do 31 marca 2018 r. wpłynęło 70 145 spraw (od 1 sierpnia 2016 r. do 31 maja 2017 r. były to 26 994 sprawy).  Stanowi to wzrost o 259 proc. Do sądów przesłano ogółem 19 982 akty oskarżenia i wnioski o warunkowe umorzenie postępowania. W porównywanym okresie wcześniejszym takich decyzji było 6838 (wzrost o 292 proc.).