Liberadzki powiedział, że organizacja debaty 13 grudnia, w 35. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego w Polsce, spowodowałaby dyskusję o tej dacie - "odwracając uwagę od istoty państwa i demokracji".

"Niech ten dzień będzie czasem spokojnej refleksji o tym, do czego mogą doprowadzić zbyt daleko napięte konflikty i brak ustępstw. Niech to będzie także okazja do tego, byśmy ominęli, nie podejmując debaty, kolejne napięcia" - powiedział Liberadzki, zgłaszając wniosek po rozpoczęciu sesji plenarnej PE w Strasburgu w poniedziałek po południu.

Zastrzegł, że "są powody do tego, żeby zawsze debatować na temat stanu państwa prawa, demokracji, bo to istota naszej Unii".

Wniosek Liberadzkiego został przyjęty. Wcześniej odrzucono wniosek Janusza Lewandowskiego (PO), który zaproponował, by najpierw dyskusja na temat praworządności w Polsce odbyła się w komisji PE ds. swobód obywatelskich, zanim po raz kolejny zajmie się tą sprawą cały europarlament.

"Mamy nowe poważne powody, aby debatować o sytuacji w Polsce. Ale moment jest nieodpowiedni. W tym tygodniu obchodzimy rocznicę wprowadzenia stanu wojennego. To czas na wspominanie ofiar, na refleksję" - tłumaczył Lewandowski.

Europarlament odrzucił wniosek Brytyjczyka Jamesa Carvera z Partii Niepodległości Zjednoczonego Królestwa (UKIP), który chciał skreślenia w ogóle debaty o Polsce z porządku obrad.

"Rozumiem, że między rządem polskim a Komisją Europejską prowadzony jest konstruktywny dialog. Jeśli chodzi o Trybunał Konstytucyjny, to tu nie ma żadnych nowych informacji i Komisja nie podjęła żadnych nowych kroków wobec rządu polskiego. Chodzi po prostu o podsycanie politycznych plotek. Nie ma w Polsce żadnych zmian prawnych w sprawie aborcji, prawa do demonstracji pozostają bez zmian. Polska nadal pozostaje członkiem Konwencji Stambulskiej (o walce z przemocą wobec kobiet)" - mówił Carver.

"To kwestia suwerenności narodowej. Uważamy, że sprawy załatwiane są na właściwym szczeblu" - dodał.

Wypowiadając się na temat tego wniosku, europoseł PiS Marek Jurek oświadczył, że "duża część opinii publicznej w Polsce z ogromnym bólem przyjmuje pomysł, żeby w dniu 13 grudnia i w dniach, kiedy pamiętamy czasy, kiedy wielu z nas zamykano, wielu z nas ukrywało się 35 lat temu, w sposób przedmiotowy rozmawiać o Polsce".

Dodał, że organizacja debaty o Polsce jest niezasadna politycznie i "wyjątkowo niestosowna wobec polskiej opinii publicznej".

Propozycji przeprowadzenia debaty broniła europosłanka Zielonych Terry Reintke z Niemiec. Jak powiedziała, polski rząd odpowiedział na zalecenia Komisji Europejskiej w sprawie praworządności pod koniec października, dlatego Komisja powinna przedstawić eurodeputowanym swoją ocenę sytuacji. PE ma prawo być częścią tego procesu - argumentowała.

Środowa debata na temat Polski będzie już czwartą w tym roku. Od stycznia Komisja Europejska prowadzi wobec polskiego rządu procedurę w sprawie praworządności w związku z kryzysem wokół Trybunału Konstytucyjnego. Pod koniec lipca opublikowała zalecenia, na które rząd w Warszawie odpowiedział pod koniec października, podkreślając, że nie widzi prawnych możliwości ich wdrożenia.

KE mogłaby przejść do kolejnego, trzeciego etapu procedury, czyli uruchomienia artykułu 7 unijnego traktatu i wniosku do Rady UE o stwierdzenie zagrożenia dla praworządności w Polsce. Wniosek taki może zgłosić także Parlament Europejski.

Artykuł 7 umożliwia w ostateczności nałożenie sankcji na kraj członkowski, w tym zawieszenie prawa głosu tego kraju. Wymaga to jednak jednomyślnego uznania przez przywódców państw unijnych (bez kraju, którego dotyczy problem), że zasady rządów prawa są naruszane.

Z Brukseli Anna Widzyk (PAP)