Zwiększy to przejrzystość procesu gospodarowania we wciąż ogromnej sferze własności państwowej w gospodarce, stwarzając szanse poprawy stosowania zasad corporate governance w tym sektorze. Ograniczy także spory kompetencyjne pomiędzy różnymi organami administracji rządowej.
Zdaniem PKPP Lewiatan, kompleksowość uregulowań proponowanego projektu ustawy nie jest jednak pełna. W projekcie całkowicie pominięto kwestie uregulowane obecnie ustawą z dnia 3 czerwca 2005 r. o szczególnych uprawnieniach Skarbu Państwa oraz ich wykonywaniu w spółkach kapitałowych o istotnym znaczeniu dla porządku publicznego lub bezpieczeństwa publicznego. Problematyka ta, potocznie zwana regułą „złotej akcji” Skarbu Państwa, bezsprzecznie należy do kategorii ściśle pojmowanego nadzoru właścicielskiego Skarbu Państwa – wprowadza wobec spółek (nawet z minimalnym udziałem kapitału państwowego, lecz znajdujących się na ogłaszanej przez Radę Ministrów liście) obowiązek uprzedniej notyfikacji wobec właściwego ministra niektórych decyzji gospodarczych, nadaje Skarbowi Państwa prawo weta wobec tych decyzji zarządów spółek handlowych, a także zobowiązuje spółkę do przyjęcia skierowanych do niej przez ministra obserwatorów.
PKPP Lewiatan negatywnie opiniowała tę ustawę podczas prac legislacyjnych w 2004 roku. Apelowaliśmy także (skutecznie) w 2008 r. o wykreślenie z listy spółek tych, które znalazły się na niej z naruszeniem podstawy ustawowej. Komisja Europejska wystosowała do Rządu Rzeczypospolitej Polskiej zarzuty formalne („letter of formal notice”), w których zwracała uwagę, iż przedmiotowy akt prawny wraz z wydanymi na jego podstawie aktami wykonawczymi jest niezgodny z art. 56 Traktatu ustanawiającego Wspólnoty Europejskie (swoboda przepływu kapitału) oraz z art. 43 TWE (swoboda przedsiębiorczości).
- Ponieważ w Ministerstwie Skarbu Państwa powstał projekt ustawy o szczególnych uprawnieniach ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa oraz ich wykonywaniu w niektórych spółkach kapitałowych lub grupach kapitałowych prowadzących działalność w sektorach energii elektrycznej, ropy naftowej oraz paliw gazowych, która ma zastąpić ustawę z dnia 3 czerwca 2005 r., naszym zdaniem, należy zintegrować treść istniejącego projektu nowej ustawy o szczególnych uprawnieniach (…) z opiniowanym w niniejszym stanowisku projektem ustawy o zasadach nadzoru właścicielskiego - napisano w komunikacie. Zdaniem PKPP Lewiatan oprócz osiągnięcia większej przejrzystości legislacyjnej, udałoby się w ten sposób zapobiec sytuacji współistnienia przez pewien czas, tj. do momentu uchwalenia ustawy o szczególnych uprawnieniach (…), która rezygnuje z listy spółek, dwóch bardzo podobnych list spółek – wynikającej z art. 8 ust. 2 ustawy z 3 czerwca 2005 roku oraz z art. 4 ust. 1 opiniowanego projektu ustawy.
Przedsiębiorcy zwrócili również uwagę na małą precyzję w definiowaniu pewnych materii w projekcie ustawy. Jest to bardzo istotne z uwagi na fakt, iż problematyka ustawy w sposób istotny ingerować będzie w sposób zarządzania podmiotów, w których udziały posiada Skarb Państwa. - Autorzy starali się podzielić materię ustawy próbując nadać odpowiednie tytuły jednostkom redakcyjnym ustawy, lecz nie do końca przyniosło to oczekiwany skutek. Np. Dział I w Tytule III nosi tytuł: „Zarząd i rada nadzorcza spółki z większościowym udziałem Skarbu Państwa”, natomiast art. 11 mówi o spółce powstałej w wyniku komercjalizacji oraz o spółce o istotnym znaczeniu dla Skarbu Państwa powstałej w wyniku komercjalizacji, co w kontekście definicji nie do końca jest zgodne z tytułem działu; w art. 14 ust. 2 występuje spółka z udziałem Skarbu Państwa, art. 15 mówi o spółce powstałej w wyniku komercjalizacji oraz o spółce o istotnym znaczeniu dla Skarbu Państwa powstałej w wyniku komercjalizacji, a art. 17 mówi tylko o spółce o istotnym znaczeniu dla Skarbu Państwa. Takie niejednoznaczne przepisy będą w przyszłości powodować trudności interpretacyjne - czytamy w komunikacie.
Opinia: zasady nadzoru właścicielskiego w spółkach Skarbu Państwa
Przedsiębiorcy popierają ideę uregulowania zasadniczego obszaru zarządzania majątkiem Skarbu Państwa, w szczególności zaś kwestii nadzoru właścicielskiego, w jednym akcie prawnym. Rządowy projekt ustawy o zasadach nadzoru właścicielskiego Skarbu Państwa skupia w jednym akcie prawnym większość przepisów dotyczących nadzoru właścicielskiego Skarbu Państwa zawartych do tej pory w różnych aktach prawnych (np.: ustaw o komercjalizacji i prywatyzacji, tzw.: kominowej, zasadach wykonywania uprawnień przysługujących Skarbowi Państwa).