Największe zmiany dotyczą części teoretycznej egzaminu na prawo jazdy. By uzyskać prawo jazdy kategorii B, zamiast 18 pytań wylosowanych z puli ok. 500 - jak dotąd - egzaminowany będzie odpowiadał na 32 pytania z puli 3 tys. pytań. Przyszły kierowca, odpowiadając na pierwsze 20 pytań - będzie miał 20 sekund na przeczytanie każdego z nich i 15 sekund na odpowiedź. Na przeczytanie i udzielenie odpowiedzi na każde z kolejnych 12 pytań specjalistycznych osoba egzaminowana będzie miała 50 sekund.

Do pytań i oddanych odpowiedzi nie będzie powrotu, nie będzie można ich poprawić. Na każde pytanie będzie można udzielić tylko jednej odpowiedzi. Suma punktów możliwych do uzyskania w części teoretycznej egzaminu wynosi 74. Pozytywny wynik uzyskuje się w przypadku otrzymania co najmniej 68 punktów. Egzamin teoretyczny tak jak dotychczas będzie trwał 25 minut.

Po 19 stycznia wydawane będą nowe wzory prawa jazdy z kolorowym zdjęciem i z nowoczesnymi zabezpieczeniami. Prawo jazdy podobnie jak obecne dowody osobiste będzie wykonywane z poliwęglanu, a nie jak dotychczas z laminowanego kartonika. Dokument będzie miał m.in. naniesiony mikrodruk i hologram. Wprowadzenie nowego wzoru prawa jazdy nie oznacza obowiązku natychmiastowej jego wymiany. Dotychczasowe, wydane bezterminowo, będą wymieniane w latach 2028-2033.

Ustawa ma ponadto zapobiec wydawaniu praw jazdy osobom, które nie powinny prowadzić pojazdów ze względu na stan zdrowia. Sposobem na to ma być wprowadzenie ankiety zdrowotnej wypełnianej pod rygorem odpowiedzialności karnej. Również instruktorzy zostaną poddani dokładniejszym badaniom lekarskim i psychologicznym; będą też musieli co rok uczestniczyć w kursach doskonalących.

Inny cel ustawy to podniesienie kwalifikacji instruktorów prawa jazdy i zobowiązanie ośrodków szkolenia do przekazywania samorządowi powiatowemu informacji o kursach i ich uczestnikach. Nadzór nad samorządem ma w tej sprawie sprawować wojewoda.

Zgodnie z ustawą, zamiast karty motorowerowej będzie wydawane prawo jazdy kategorii AM, uprawniające do prowadzenia motorowerów. Będzie je można wyrobić od 14. roku życia.

O kat. A1, uprawniającą do prowadzenia motocykla o mocy silnika nieprzekraczającej 11 kW, będą mogły starać się osoby od 16. roku życia. Nowością jest kat. A2 uprawniająca, po ukończeniu 18 lat, do jazdy motocyklem o mocy nieprzekraczającej 35 kW.

Prawo jazdy kat. A uprawniające do jazdy dowolnymi motocyklami będzie można zrobić w wieku 20 lat, jeżeli osoba co najmniej od 2 lat posiada prawo jazdy kat. A2 a w wieku 24 lat, jeżeli osoba nie posiadała prawa jazdy kat. A2.

Prawa jazdy kategorii AM, A1, A2, A, B1, B, B+E będą ważne przez 15 lat, pozostałe przez pięć lat. Po tym czasie trzeba będzie wyrobić nowy dokument. Wzrosną o kilkadziesiąt złotych opłaty egzaminacyjne. Na przykład za prawo jazdy kat. B trzeba będzie zapłacić nie 134 a 170 zł.

W środę prezydent podpisał kolejną nowelę ustawy o kierujących pojazdami. Zgodnie z nią przepisy, których stosowanie jest związane z danymi gromadzonymi w Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców (CEPiK), mają wejść w życie dopiero 4 stycznia 2016 r. Chodzi m.in. o obowiązek: odbycia pomiędzy 4. i 8. miesiącem od uzyskania prawa jazdy kursu dokształcającego, obowiązek kierowania w okresie próbnym - przez pierwsze 8 miesięcy - wyłącznie samochodem oznakowanym okrągłą nalepką z zielonym symbolem liścia klonowego, odbycia kursu reedukacyjnego dla osób, które w okresie próbnym popełniły dwa wykroczenia. Zgodnie z nowelą przesunięty w czasie ma być także zapis, według którego kierowca traci prawo jazdy, jeśli w okresie próbnym popełni trzy wykroczenia lub przestępstwo.

Nowela przewiduje również, że od 4 stycznia 2016 r. m.in. żołnierze, policjanci, strażacy, pogranicznicy, funkcjonariusze BOR będą mieli obowiązek odbycia obowiązkowego kursu w zakresie kierowania pojazdem uprzywilejowanym. Aktualnie do kierowania nim wystarczą jedynie umiejętności wymagane od kandydatów na kierowców. Nowelizacja wprowadza także przepisy przejściowe dla osób, które ukończyły szkolenie na prawo jazdy kategorii A i nie zdały jeszcze egzaminu, a 19 stycznia 2013 r. nie będą miały ukończonych 24 lat. Osoby te będą mogły uzyskać prawo jazdy kategorii A2.

Grzegorz Dyjak (PAP)