Wprowadza je ustawa z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 233, poz. 1381). Przyspieszeniu postępowania egzekucyjnego służy przede wszystkim zwiększenie uprawnień referendarzy sądowych w postępowaniu egzekucyjnym, którzy po nowelizacji będą upoważnieni do rozstrzygania kwestii zbiegu egzekucji administracyjnej i sądowej oraz do dokonywania czynności procesowych w ramach procedury wyjawienia majątku. Nie będą oni jednak mogli stosować środków przymusu. Znowelizowane przepisy inaczej określają zasady rozstrzygania zbiegu egzekucji sądowej i administracyjnej. Ustawą nowelizującą dodano art. 773 (2). Dotyczy on zbiegu egzekucji sądowej i administracyjnej w sytuacji, gdy komornik na podstawie jednego tytułu wykonawczego prowadzi egzekucję z dwóch lub większej liczby składników majątku dłużnika, a tylko jeden z nich objęty jest zbiegiem. Przepis stanowi, że jeżeli w tych okolicznościach sąd postanowił, aby dalsza egzekucja była prowadzona w trybie administracyjnym, to wydaje się z urzędu dalszy tytuł wykonawczy oznaczając w nim, że stanowi on podstawę do dalszego prowadzenia egzekucji przez administracyjny organ egzekucyjny.
Większą skuteczność działań komornika zapewnić ma znaczne podwyższenie grzywien orzekanych za utrudnianie jego pracy. Po nowelizacji za nieuzasadnioną odmowę wyjaśnień grozi do dwóch tysięcy zł grzywny (zamiast 500 zł). Taka sama sankcja grozić będzie pracodawcy, który zaniedba obowiązki nałożone na niego przez przepisy dotyczące egzekucji. Pięciokrotnie wzrośnie maksymalna wysokość grzywny za przeszkadzanie czynnościom komornika. Po wejściu w życie nowelizacji, na osobę utrudniającą prowadzenie czynności komornik będzie mógł nałożyć nawet tysiąc złotych grzywny. Dodatkowo przyjęto, że postanowienie komornika o ukaraniu grzywną będzie podlegało wykonaniu w drodze egzekucji sądowej bez zaopatrywania w klauzulę wykonalności (dodawany art. 768 (1). Zmieni się także sama treść klauzuli wykonalności, będzie ona inna w przypadku świadczeń w walucie obcej. Liczne zmiany wprowadzone zostaną również w postępowaniu rozpoznawczym i odwoławczym. Jedną z najistotniejszych jest likwidacja odrębnego postępowania w sprawach gospodarczych oraz - będąca jej efektem - zmiana minimalnej wartości przedmiotu zaskarżenia uprawniającego do złożenia kasacji. Ustawa nowelizująca wprowadza również instytucję zażalenia na postanowienie sądu drugiej instancji w przedmiocie uchylenia wyroku i przekazania go do ponownego rozpatrzenia sądowi pierwszej instancji oraz obowiązek dołączania do pozwu odpisu dokumentu pełnomocnictwa dla drugiej strony.
Monika Sewastianowicz