Jak należy prawidłowo liczyć terminy zawieszenia działalności gospodarczej oraz czy Ministerstwo Gospodarki planuje dostosowanie przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej w kwestii terminów zawieszenia działalności do przepisów dotyczących świadczeń zdrowotnych?
W praktyce funkcjonowania przepisów dotyczących zawieszenia działalności gospodarczej są nieprecyzyjne. Nie określają bowiem sposobu liczenia tego okresu, a w urzędach funkcjonują różne interpretacje na ten temat.
Miesiąc kalendarzowy, jak i miesiąc liczony według reguł Kodeksu postępowania administracyjnego nie zawsze będzie równy 30 dniom. Niektóre miesiące liczą 29, a inne 31 dni, co prowadzi do wniosku, że w każdym przypadku 30-dniowy termin przerwy dla zachowania ważności ubezpieczenia chorobowego nie zawsze w skali roku będzie zachowany. Ma to szczególnie duże znaczenie dla firm lub osób, które chcą zawiesić działalność na okres 1 miesiąca.
Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej nie określa wprost sposobu liczenia terminów zawieszenia działalności gospodarczej. W związku z tym zależy się odwołać do przepisów Kodeksu cywilnego oraz Kodeksu postępowania administracyjnego (K.p.a.).
Informacja o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej oraz informacja o jej wznowieniu podlega wpisowi do ewidencji działalności gospodarczej i jest jedną z przesłanek skutecznego zawieszenia działalności. Dlatego też w postępowaniu ewidencyjnym do obliczania okresu stosuje się art. 57 K.p.a., który w przypadku terminów określonych w miesiącach wskazuje, że terminy te kończą się z upływem tego dnia w ostatnim miesiącu, który odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było – w ostatnim dniu tego miesiąca. Oznacza to, że gdyby termin zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej rozpoczął bieg w dniu 1 stycznia, termin ten upływa 1 lutego o godz. 24. Gdyby zaś bieg powyższego terminu rozpoczął się w dniu 30 stycznia, to upływa 28 lub 29 lutego o godz. 24.
Taki sam skutek do terminów zawieszenia działalności gospodarczej ma zastosowanie przepisów art. 112 w związku z 110 Kodeksu cywilnego w przypadku przedsiębiorców podlegających obowiązkowi wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego.
Reguły te są dostosowane do przepisów określających zobowiązania publicznoprawne przedsiębiorcy, czyli m.in. z ustawą z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585, z późn. zm.). Zgodnie z art. 36a ust. 2 tej ustawy zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej powoduje ustanie obowiązku ubezpieczeń społecznych od dnia, w którym rozpoczyna się zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej, do dnia poprzedzającego dzień wznowienia wykonywania działalności gospodarczej. Jest to spójne z art. 14a ust. 7 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, w myśl którego w stosunku do zobowiązań o charakterze publicznoprawnym zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej wywiera skutki prawne od dnia, w którym rozpoczyna się zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej, do dnia poprzedzającego dzień wznowienia wykonywania działalności gospodarczej.
Problemy w praktyce wywołują natomiast zasady ustalania prawa do świadczeń określone w ustawie z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 267, z późn. zm.), np. prawa do zasiłku chorobowego. Na podstawie art. 4 tej ustawy ubezpieczony nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego - jeżeli jest ubezpieczony dobrowolnie. Do okresów ubezpieczenia chorobowego wlicza się poprzednie okresy ubezpieczenia chorobowego, jeżeli przerwa miedzy nimi nie przekroczyła 30 dni. Jeżeli zatem przystąpienie do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego następuje po przerwie w ubezpieczeniu trwającej dłużej niż 30 dni, zasiłek chorobowy z tytułu tego ubezpieczenia przysługuje po upływie 90 dni ubezpieczenia.
W praktyce oznacza to, że w wielu wypadkach, niezależnie od sposobu liczenia terminu zawieszenia działalności gospodarczej – czy przyjmując tu miesiąc kalendarzowy lub miesiąc liczony według przepisów K.p.a., czy też według przepisów Kodeksu cywilnego minimalna przerwa w ubezpieczeniu chorobowym w skali roku będzie trwała ponad 30 dni, co będzie powodowało niezachowanie ważności ubezpieczenia chorobowego. Sytuację, w której przy miesięcznym okresie zawieszenia działalności przedsiębiorca traci ważność ubezpieczenia chorobowego, a przez to musi oczekiwać na uzyskanie prawa do zasiłku chorobowego chce zmienić Ministerstwo Gospodarki. Resort gospodarki planuje zmianę ustawy o swobodzie działalności gospodarczej w kierunku zastąpienia minimalnego okresu, określanego jako miesiąc liczbą dni i dostosowania tych przepisów do ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.