Niejasne przepisy o zabezpieczeniu obligacji

Polski rynek obligacji rozwija się dynamicznie. Jednak zawirowania w gospodarce będą coraz częściej uderzać w emitentów obligacji, przysparzając problemów obligatariuszom. Tymczasem przepisy prawa upadłościowego i naprawczego dotyczące obligacji są dalekie od jednoznaczności -twierdzi Wojciech Chabasiewicz, radca prawny, wspólnik w kancelarii Chabasiewicz, Kowalska i Partnerzy.

Zdaniem autora wiąże się to częściowo z faktem, że obowiązujące przepisy są prawie dosłownym powtórzeniem regulacji przedwojennych. To zabieg celowy, choć niedoskonały. Zakres zastosowania regulacji szczególnej polski ustawodawca częściowo uregulował analizowaną problematykę, poświęcając jej przepisy szczególne zawarte w tytule IV części trzeciej prawa upadłościowego i naprawczego „Postępowanie upadłościowe wobec emitentów obligacji” (art. 483–491 p.u.n.). Wbrew tytułowi mają one zastosowanie nie do wszystkich postępowań upadłościowych emitentów obligacji, a jedynie do tych, w których mamy do czynienia z upadłym emitentem, na którego majątku ustanowiono zabezpieczenie prawa z tych obligacji (art. 483 ust. 1 p.u.n.). Oznacza to, że przepisy te będą miały zastosowanie wyłącznie w sytuacji, gdy upadłym jest emitent obligacji, a na jego majątku ustanowiono zabezpieczenie. Takimi zabezpieczeniami będą wszelkie zabezpieczenia rzeczowe, czyli hipoteka, zastaw oraz zastaw rejestrowy. Poza zakresem tych przepisów pozostają nie tylko upadłości emitentów obligacji niezabezpieczonych, ale i obligacji zabezpieczonych w inny sposób, niż na majątku emitenta.
Na zasadach ogólnych będą się więc toczyć postępowania upadłościowe emitentów obligacji, którzy ustanowili zabezpieczenia, ale bez obciążenia swojego majątku (np. dobrowolne poddanie się egzekucji), oraz gdy jakiekolwiek zabezpieczenia ustanowiły osoby trzecie (np. zastaw na akcjach ustanowiony przez spółkę powiązaną). (...)
Zdaniem autora artykułu obecna regulacja prawa upadłościowego i naprawczego dotycząca upadłości emitentów obligacji rodzi wiele problemów. Część z nich można rozwiązać za pomocą zabiegów interpretacyjnych, ale w co najmniej
kilku przypadkach nie dają one satysfakcjonujących rezultatów. Stwarza to sporą niepewność co do zasad stosowania prawa. Niedoskonałości tej regulacji pozwalają postulować ponowne, całościowe jej przemyślenie, tak by nie tylko stała się bardziej spójna wewnętrznie, ale i bardziej funkcjonalna.

Artykuł opublikowany został w miesięczniku Przegląd Prawa Handlowego 3/2012>>>