- Zaistniałe ryzyko ma związek z utworzeniem nowego unijnego Funduszu Azylu, Migracji i Integracji, który zastępuje działające do tej pory fundusze na rzecz uchodźców, integracji migrantów i powrotów – tłumaczy Karolina Rusiłowicz, prawniczka Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka. - Z jednej strony, jako organizacja, cieszymy się z tych zmian, ale z drugiej strony uważamy, że sposób ich wprowadzenia pozostawia wiele do życzenia – mówi Karolina Rusiłowicz.
Środki z tych funduszy otrzymują zarówno organy administracji, jak i organizacje pozarządowe. Są przeznaczone na bezpośrednią pomoc dla cudzoziemców (pomoc prawną, psychologiczną i socjalną), a także na rozwój infrastruktury np. ośrodków dla cudzoziemców.
Projekty w ramach FAMI rozpoczną się najwcześniej w lipcu 2015 r. – tak wynika z odpowiedzi Ministerstwa Spraw Wewnętrznych na wystąpienie kilku organizacji pozarządowych zajmujących się pomocą prawną dla cudzoziemców ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy. Natomiast projekty, w ramach których świadczona jest ta pomoc, kończą się 31 grudnia 2014 r.
- Bez tych środków organizacje pozarządowe nie będą w stanie świadczyć cudzoziemcom pomocy prawnej na dotychczasową skalę, a zapotrzebowanie jest ogromne – mówi Karolina Rusiłowicz. - Polska jest zobowiązana na podstawie dyrektyw unijnych do zapewnienia pomocy prawnej cudzoziemcom starającym się o ochronę, jak i powracającym do swojego kraju – tłumaczy.
Fundacja Helsińska informuje przy okazji, że w ramach konsultacji dotyczących kształtu całego Funduszu HFPC zwróciła uwagę na szereg priorytetowych kwestii w tym: opracowanie i wprowadzenie programu dobrowolnych przesiedleń i relokacji uchodźców, a także stworzenie systemu identyfikacji grup cudzoziemców wymagających szczególnego traktowania przed podjęciem decyzji w sprawie umieszczenia w strzeżonym ośrodku.
W ramach Programu Krajowego FAMI na lata 2014-2020 Polska będzie się ubiegać o ponad 63 mln euro, z czego prawie połowa środków ma być przeznaczona na integrację migrantów, a pozostała część środków na priorytety dotyczące ochrony międzynarodowej oraz powrotów cudzoziemców.
Może zabraknąć pieniędzy na pomoc prawną dla uchodźców
W pierwszej połowie 2015 r. unijne środki na pomoc prawną dla uchodźców nie będą dostępne. Organizacje pozarządowe zajmujące się ochroną praw cudzoziemców w Polsce biją na alarm.