Jak wyjaśniała ostatnio w Sejmie wiceminister sportu Katarzyna Sobierajska zabezpieczenia dla klientów daje ostatnio nowelizowana ustawa o usługach turystycznych. Nowelizacja nastąpiła jesienią ubiegłego roku. Rzeczywiście ustawa o usługach turystycznych z 1997 r. wdraża do polskiego prawa dyrektywę unijną mówiącą o zabezpieczeniach klientów biur podróży, aczkolwiek dyrektywa ta nie mówi o odpowiedzialności Skarbu Państwa. Ona określa fakt, że na wypadek niewypłacalności i bankructwa klienci takiego biura winni otrzymać pełen zwrot poniesionych kosztów, oczywiście w zależności od tego, jaka część tych kosztów nie została jakby zrealizowana, skonsumowana w zakresie określonej usługi turystycznej.
Tak jak w Europie
Ostatnia nowelizacja ustawy z jesieni ubiegłego roku, z 2011 r. doprecyzowuje i w pełni implementuje zapisy dyrektywy. Określa to art. 5 ustawy mówiący właśnie o tym pełnym zwrocie poniesionych kosztów – wyjaśnia podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sportu i Turystyki Katarzyna Sobierajska.
. Ponadto zapisy art. 5 wdrażają w życie dwa akty wykonawcze do ustawy, a mianowicie - rozporządzenia ministra finansów w sprawie minimalnej wysokości sumy gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej oraz w sprawie umowy ubezpieczenia na rzecz klientów.
Zróznicowanie sum gwarancyjnych
Nowelizacja ustawy wprowadziła zróżnicowanie minimalnej wysokości sum gwarancyjnych wymaganych od organizatorów i pośredników w zależności od ryzyka prowadzonej działalności. Wiąże się to głównie z jej zasięgiem terytorialnym, a także ze środkiem transportu, którym posługuje się organizator w transporcie swoich klientów. Ta nowelizacja w znaczący sposób podniosła wysokości wymaganych zabezpieczeń, z dotychczasowego poziomu 6% do poziomu maksymalnie 20%, dla tej grupy największego ryzyka, a więc dla organizatorów, którzy głównie organizują wycieczki do krajów pozaeuropejskich i bazują na przewozach czarterowych. Jednocześnie, na to też należy, wydaje mi się, zwrócić uwagę, obniżono wysokość wymaganych zabezpieczeń z poziomu 6% do poziomu 3% dla tych podmiotów, które organizują imprezy na rynku krajowym bądź w krajach sąsiadujących z Polską.
Jesienią będzie podsumowanie
- Po upływie roku, a mianowicie jesienią tego roku, będzie dobry czas na ocenę funkcjonowania tego znowelizowanego systemu, ale niewątpliwie ostatnie przypadki, które miały miejsce na początku lipca, dają nam dodatkowe wnioski do tej analizy – twierdzi min. Sobierajska. - Myślę, że wyniki kontroli, które zostały przeprowadzone i które są cyklicznie przeprowadzane przez urzędy marszałkowskie, a także przez Ministerstwo Sportu i Turystyki, również dają dosyć ciekawe wnioski, ponieważ nie można jednoznacznie na ich podstawie stwierdzić, że obecnie istniejące prawo i obecnie istniejący system zabezpieczeń są niewystarczające - dodaje.
Spore nieprawidłowości
Kontrole wykazują jednak spore nieprawidłowości, jeśli chodzi o podejmowane decyzje, a także bezpośrednie działania przedsiębiorców, którzy prowadzą tę działalność. A więc gdyby przedsiębiorcy dołożyli wszelkiej staranności i rzetelności w wykonywaniu i prowadzeniu tej działalności gospodarczej, myślę, że obecnie obowiązujące - i tak już wysokie, w porównaniu do innych krajów europejskich - stawki zabezpieczeń mogłyby być jak najbardziej efektywne. Te nieprawidłowości, które identyfikuje ministerstwo w trakcie kontroli, to przede wszystkim zaniżenie przez przedsiębiorców przychodów, które są podstawą do wyliczenia wysokości sumy gwarancji, pobieranie przez agentów turystycznych wyższych przedpłat niż zakładają to rozporządzenia ministra finansów, a także zjawisko tego typu, że przedsiębiorca wykreśla swoje biuro z rejestru organizatorów z centralnej ewidencji organizatorów turystyki i pośredników, po czym rejestruje i wpisuje nowe biuro, a przy otwieraniu nowych podmiotów te stawki są odpowiednio niższe. Jakie zatem płyną z tego wnioski? Mianowicie takie, żeby w tym zakresie ten system maksymalnie uszczelnić.
Zmiany legislacyjne
Ministerstwo Sportu i Turystyki zaproponowało ministrowi finansów rozważenie możliwości wprowadzenia w przedmiotowych rozporządzeniach pewnych stosownych w tym zakresie modyfikacji. Te modyfikacje idą głównie w kierunku: uszczegółowienia definicji przychodów przedsiębiorców, które stanowią podstawę wyliczenia minimalnych sum zabezpieczeń, doprecyzowania przepisów określających sposób obliczenia minimalnych sum gwarancyjnych i zabezpieczenia, zmiany regulacji dotyczących minimalnych sum gwarancyjnych dla przedsiębiorców rozpoczynających działalność, a także wdrożenia takich instrumentów, które umożliwiałyby ocenę kondycji finansowej przedsiębiorców turystycznych. Chodzi głównie o to, aby sumę gwarancji wyliczać nie na podstawie ostatniego roku obrotowego, a ostatnich 12 miesięcy.
Źródło: Sejm RP