Prezydent Andrzeja Dudy zaproponował 15 pytań do referendum konsultacyjnego ws. zmian w konstytucji. Znalazły się wśród nich m.in. te dotyczące uchwalenia nowej konstytucji, zagwarantowania wsparcia dla rodziny, polegającego na wprowadzeniu zasady nienaruszalności praw nabytych - takich jak świadczenia 500 Plus oraz szczególnej ochrony prawa do emerytury dla kobiet od 60. roku życia, a dla mężczyzn od 65. roku życia.
Pytania dotyczą też zagwarantowania członkostwa Polski w UE i w NATO, oraz kwestii związanych z rolnictwem, wzmocnieniem pozycji rodziny i gwarancji szczególnej opieki zdrowotnej m.in. dla kobiet ciężarnych.
W sprawie zmian w konstytucji przeprowadzono ankietę wśród przedstawicieli nauki prawa konstytucyjnego. Wynika z niej, że nie istnieja realne, poważne przesłanki ku temu.
Konstytucja dobra, zmiany niepotrzebne
W ocenie I prezes SN polska konstytucja jest bardzo dobra i nie wymaga zmian. - Szczególnie widać, jak jest dobra w tych trudnych czasach, kiedy ma zapisane gwarancje, choć one są łamane - powiedziała w Sejmie.
Dodała, że w ocenie konstytucjonalistów zmiana konstytucji musi być w trybie ustalonym w tej konstytucji, więc takie referendum nie powinno być przeprowadzane.
Sędzia odniosła się m.in. do pytania nawiązującego do 500 Plus, powiedziała, że "w konstytucji takich rzeczy się nie gwarantuje".
- To jest nakładanie kagańca dla wszystkich rządzących, bo różna może być sytuacja ekonomiczna kraju - zaznaczyła.
Konieczne pytanie o ustrój polityczny
Wcześniej wiceminister sprawiedliwości Patryk Jaki mówił w mediach, że wśród zaproponowanych pytań zabrakło pytania o ustrój polityczny w Polsce.
W jego ocenie, największym problemem polskiego państwa jest sprawność instytucji, bo - jak wskazał - silne państwa takie jak np. Wielka Brytania, Stany Zjednoczone, Niemcy "charakteryzują się też silną władzą wykonawczą". Dodał, że ta kwestia powinna być wyjaśniona w referendum.
Liczba pytań powinna być mniejsza
Eksperci ale też polityzy zwracają uwagę, że liczba pytań w referendum powinna być mniejsza. Prezydent Andrzej Duda podkreślił, że zgodził się na 15 propozycji ale w jego ocenie powinno ich być do 10.
Jego minister Paweł Mucha powiedział, że sprawa ta będzie dyskutowana, a część z propozycji trzeba będzie odrzucić.
Zgodnie z ustawą o referendum ogólnokrajowym, prezydent przekazuje Senatowi projekt postanowienia o zarządzeniu referendum, zawierający treść pytań lub wariantów rozwiązania w sprawie poddanej pod referendum, a także termin jego przeprowadzenia. Senat w terminie 14 dni od dnia przekazania projektu postanowienia podejmuje uchwałę w sprawie wyrażenia zgody na zarządzenie referendum.