KRS: odwołanie wiceprezesów stołecznego Sądu Okręgowego to nadużycie prawa

Odwołanie bez przyczyny trzech wiceprezesów Sądu Okręgowego w Warszawie przed upływem ich ustawowej kadencji wskazuje na nadużycie prawa - głosi przyjęte w piątek stanowisko Krajowej Rady Sądownictwa.

"Rada spotkała się z odwołanymi wiceprezesami, zapoznała się z przebiegiem ich pracy" - poinformował podczas konferencji prasowej rzecznik KRS sędzia Waldemar Żurek. Podkreślił, że "ten przebieg pracy i podejmowane przez nich czynności nie budzą żadnych zastrzeżeń".

Stanowisko Ministerstwa Sprawiedliwści

Biuro prasowe MS poinformowało, że nie jest prawdą, że odwołanie przed upływem kadencji trzech wiceprezesów Sądu Okręgowego w Warszawie „wskazuje na nadużycie władzy”. KRS wyraziła taką bezpodstawną opinię, powołując się na rzekomą niekonstytucyjność uchwalonej przez Sejm RP i podpisanej przez Prezydenta RP Ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw.

- Oświadczenie sędziego Żurka i KRS przyjmuję z ubolewaniem, bo uzurpują sobie kompetencje, których nie mają. Od oceny konstytucyjności rozwiązań przyjętych przez ustawodawcę jest Trybunał Konstytucyjny - powiedział Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Łukasz Piebiak.
Wiceminister podkreślił, że KRS "może skierować stosowny wniosek do TK, ma możliwość zainicjowania kontroli konstytucyjności i jeżeli te zarzuty Rady zostaną potwierdzone przez Trybunał, to będzie o czym dyskutować".
- Minister sprawiedliwości wykonuje swoje uprawnienia, które wynikają z obowiązującej od 12 sierpnia ustawy. Jest domniemanie konstytucyjności ustaw przyjętych przez parlament w stosownym trybie i dziwne, że KRS tego nie rozumie - podkreślił wiceminister.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, na podstawie art. 17 ust. 1 ustawy nowelizującej ustrój sądów powszechnych, Minister Sprawiedliwości z dniem 12 września 2017 r. odwołał trzech spośród pięciu wiceprezesów Sądu Okręgowego w Warszawie. Następnie na wniosek nowego prezesa Sądu Okręgowego w Warszawie powołał trzech wiceprezesów.

Odwołanie wiceprezesów, powołanie prezesa

W środę ujawniono, że sędzia Joanna Bitner została we wtorek powołana przez ministra sprawiedliwości Zbigniewa Ziobrę na nowego prezesa SO - po tym, gdy w poniedziałek wygasła kadencja poprzedniej prezes. Jak podał w czwartek SO, także we wtorek minister, na podstawie przepisów przejściowych nowej ustawy o sądach, odwołał wiceprezesów SO: Beatę Najjar, Marię Dudziuk i Ewę Malinowską. W środę, na wniosek prezes Bitner, minister powołał na wiceprezesów sędziów: Małgorzatę Iwonę Szymkiewicz-Trelkę, Dariusza Dąbrowskiego i Dariusza Drajewicza.

W piątek dział prasowy SO poinformował, że prezes Bitner nie wnosiła o odwołanie trójki wiceprezesów.

Wyjaśnienia KRS

Jak wskazała KRS, kadencje dwóch odwołanych wiceprezesów upływały na początku października 2017 r., a trzeciego - w 2020 r. "Minister działał w tym zakresie na podstawie nowych przepisów, negatywnie ocenionych między innymi przez Krajową Radę Sądownictwa, jako sprzeczne z Konstytucją RP" - zaznaczono w stanowisku.

"Rada przypomina, że organy państwa zobowiązane są do działania nie tylko w granicach prawa, ale ich działanie musi być racjonalne, transparentne i uzasadnione poddającymi się weryfikacji przesłankami" - napisała KRS. Dodała, że "brak uzasadnienia decyzji ministra sprawiedliwości powoduje, że jest ona niezrozumiała i nie poddaje się merytorycznej ocenie".

KRS podtrzymała też swe wcześniejsze zdanie, iż "prawo ministra sprawiedliwości do arbitralnego odwoływania prezesów i wiceprezesów sądów narusza konstytucyjną zasadę niezależności sądów i może mieć wpływ na niezawisłość sędziów".

Sędzia Żurek dodał, że SO w Warszawie "jest niezwykle ważny w funkcjonowaniu całego państwa". "Tam toczą się sprawy gospodarcze, niezwykle ważne sprawy karne, szereg spraw dotyczących polityków, o ochronę dóbr osobistych" - mówił.