Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów rozpoczął kampanię, która ma rozpowszechnić wśród firm program łagodzenia kar - leniency, który pozwala uniknąć wysokich sankcji za udział w niedozwolonym porozumieniu. Urząd informuje, że 24 lutego wejdzie w życie rozporządzenie w sprawie programu leniency oraz wytyczne w sprawie łagodzenia kar, które stanowią praktyczny przewodnik dla przedsiębiorców.

W 2008 roku Urząd prowadził ponad 40 postępowań w sprawie porozumień ograniczających konkurencję. Zmowy przedsiębiorców dotyczące np. cen towarów czy podziału rynku, należą do najbardziej szkodliwych naruszeń prawa konkurencji. Są one niezwykle trudne do wykrycia ze względu na niejawny charakter. Mają negatywny wpływ na gospodarkę, dlatego kary dla uczestników są dotkliwe – mogą sięgać nawet do 10 proc. ich przychodu. Instytucją pozwalającą na uniknięcie wysokich sankcji finansowych jest program łagodzenia kar – leniency (ang.: pobłażliwość, wyrozumiałość, łagodność). Daje on możliwość zmniejszenia odpowiedzialności finansowej za udział w kartelu w zamian za dostarczenie dowodów na istnienie zmowy i wycofanie się z niej. Od 24 lutego przedsiębiorcy będą mogli skorzystać z nowych możliwości. Tego dnia wchodzi w życie Rozporządzenie w sprawie programu leniency oraz wytyczne w sprawie łagodzenia kar – praktyczny przewodnik dla przedsiębiorców.

Najbardziej przyjazne uczestnikom karteli jest rozwiązanie umożliwiające składanie wniosków skróconych. Przedsiębiorca chcący przyznać się do udziału w nielegalnym porozumieniu będzie mógł złożyć wniosek nawet w sytuacji braku wszystkich wymaganych informacji. Taka możliwość pozwoli mu zająć „miejsce w kolejce” chętnych ubiegających się o złagodzenie kary. Wniosek będzie przyjmowany warunkowo – przedsiębiorca będzie musiał uzupełnić go w wyznaczonym terminie. Jest to ważne rozwiązanie dla skruszonych, ponieważ wyłącznie przedsiębiorca, który przyzna się jako pierwszy i dostarczy dowód na istnienie kartelu może liczyć na całkowite odstąpienie od kary. Spóźnieni mogą spodziewać się jedynie obniżenia sankcji finansowych – drugi w kolejności wnioskodawca na nie więcej niż o 50 proc., trzeci – 30 proc., pozostali – 20 proc. kary, która byłaby nałożona, gdyby nie złożyli wniosku leniency. Uczestniczący w kartelu przez wiele lat przedsiębiorca będzie mógł oszacować ile zyskuje rezygnując z trwania w kartelu.

Ponadto przepisy doprecyzowują zakres informacji, które powinny zostać przedstawione przez przedsiębiorców ubiegających się o objęcie programem leniency. We wniosku powinny znaleźć się m.in. informacje o uczestnikach porozumienia, czasie trwania, jego celu, terytorium. Łatwiej będzie również uczestnikom porozumień zawieranych przez międzynarodowe korporacje. Jeśli należą do kartelu obejmującego nie tylko terytorium Polski, ale także co najmniej trzy państwa członkowskie UE będą mogli złożyć do UOKiK wniosek uproszczony. Przedsiębiorca, który wcześniej rozpoczął współpracę z Komisją Europejską, będzie mógł liczyć na łagodne potraktowanie w przypadku, jeśli polski organ antymonopolowy zajmie się sprawą.

Właśnie rusza pierwsza prowadzona na tak dużą skalę kampania upowszechniająca wśród przedsiębiorców wiedzę o ochronie konkurencji. Od 9 lutego będzie można zobaczyć spoty promujące program leniency m.in. w stacjach telewizyjnych, zajmujących się tematyką biznesową. Ponadto Prezes UOKiK skieruje do 500 największych przedsiębiorstw działających w Polsce listy informujące o programie.

Wymiernym dowodem na opłacalność uczestnictwa w programie jest przykład spółki Castorama. Informacje przekazane przez przedsiębiorcę pozwoliły UOKiK na rozbicie w 2006 roku porozumienia producenta farb i lakierów Polifarbu Cieszyn-Wrocław z kilkoma marketami budowlanymi. Korzyścią dla Castoramy było zaoszczędzenie wielu milionów złotych. Podczas gdy pozostali uczestnicy kartelu otrzymali kary sięgające nawet 34 mln zł – łącznie prawie 110 mln zł, uczestnik programu leniency – 50 tys. zł.

(Źródło: UOKiK/KW)