Haga: jest oskarżenie ws. niszczenia zabytków w Timbuktu

Międzynarodowy Trybunał Karny poinformował w czwartek o wniesieniu oskarżenia przeciwko Ahmadowi All Faqiemu Al Mahdiemu, podejrzanemu o wydanie rozkazu zniszczenia w latach 2012-13 starożytnych grobów w pozostającym pod ochroną UNESCO Timbuktu w Mali.

Skład sędziowski uznał, że dowody przedstawione przez prokuratora są wystarczające, aby rozpocząć proces. Będzie się on toczyć przed sądem pierwszej instancji.

40-letni All Faqi Al Mahdi, przywódca radykalnego malijskiego ugrupowania Ansar Dine, które jest powiązane z regionalną organizacją Al-Kaidy Islamskiego Maghrebu, będzie pierwszym dżihadystą sądzonym przez Trybunał w Hadze. Jego sprawa wpisuje się w prowadzone właśnie przez Trybunał dochodzenie ws. przestępstw wojennych w Mali w latach 2012-13.

Oskarża się go o doprowadzenie do zniszczenia dziewięciu mauzoleów z XI-XII w. usytuowanych w tzw. Mieście 333 Świętych oraz cennego pod względem architektonicznym meczetu Sidi Yahia z XV w. Obiekty te zostały zdemolowane przez Ansar Dine ze względu na wyznawany przez to ugrupowanie ikonoklazm. Ogółem zniszczono 14 miejsc pochówku.

Obrona All Faqiego Al Mahdiego utrzymuje, że radykalne działania oskarżonego nie miały nic wspólnego z obrazoburstwem. "Al Mahdi to intelektualista, któremu leżą na sercu sprawy ochrony dziedzictwa. Zarządził on jedynie usunięcie elementów architektonicznych, które zostały nadbudowane nad tymi grobami w epokach późniejszych" – zaznaczył w wypowiedzi dla agencji AFP adwokat Jean-Louis Glissen.

Położone nad rzeką Niger Timbuktu zostało założone na przełomie XI i XII w. przez lud Tuaregów. Przez stulecia stanowiło centrum wymiany handlowej między Afryką Subsaharyjską oraz berberyjską i islamską Afryką Północną. Było stolicą kilku średniowiecznych państw afrykańskich. Do upadku miasta przyczynił się w 1591 r. najazd Morysków. W 1893 r. miasto zostało zrujnowane przez armię francuską.

Ze względu na swoją historię Timbuktu zostało w 1988 r. wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO. W zbiorach prywatnych i publicznych bibliotek Timbuktu znajduje się 150 tys. manuskryptów. Niektóre z nich pochodzą z XIII wieku. W większości są to traktaty naukowe. Na uniwersytecie w Timbuktu uczyło się w czasach świetności miasta 25 tys. studentów. Archeolodzy uważają, że pod piaskami Sahary znajdują się tysiące rękopisów. Część uległa zniszczeniu w 2012 r. wraz z destrukcją grobów.

Wszystkie obiekty zniszczone z polecenia Al Mahdiego, zresztą Tuarega z pochodzenia, zostały poddane gruntownej restauracji w ostatnich dwóch latach.

Mali pogrążyło się w chaosie w 2012 r., kiedy powiązani z Al-Kaidą islamiści wykorzystali wojskowy zamach stanu w Bamako do zawłaszczenia separatystycznej rebelii Tuaregów i zajęcia pustynnej północy kraju.

Latem 2013 roku do Mali zostały skierowane siły ONZ mające pomóc w normalizacji sytuacji na północy kraju. W Mali dochodzi jednak wciąż do aktów terroru, za które odpowiedzialność ponosi w większości przypadków Al-Kaida Islamskiego Maghrebu. (PAP)